Хуррамов Шавкат Рахматуллаевичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Икки валли модуллардаги ўзаро таъсирнинг назарий асослари ва унинг механик ишлов бериш жараёнларини такомиллаштиришда қўлланилиши” мавзусидаги диссертация ишини 05.02.03–“Технологик машиналар. Роботлар, мехатроника ва робототехника тизимлари”.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.1.DSc/T260.
Илмий маслаҳатчи: Бахадиров Ғайрат Атаханович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент архитектура қурилиш институти ҳамда механика ва иншоотлар сейсмик мустаҳкамлиги институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент тўқимачилик ва енгил саноат институти, DSc.03/30.12.2019.T.08.01.
Расмий оппонентлар: Шин Илларион Георгиевич, техника фанлари доктори, профессор; Алимухаммедов Шавкат Пирмухаммедович, техника фанлари доктори, профессор, Мақсудов Равшан Ҳасанович, техника фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Жиззах политехника институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади икки валли модуллардаги контактли ўзаро таъсир ва ҳўл материалларни валли сиқиш назарияларининг илмий асосларини ишлаб чиқиш ва уларни механик ишлов бериш жараёнлари, жумладан чармни валли сиқиш жараёнининг технология ва қурилмаларни такомиллаштиришда қўллашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ишлов берилаётган материалнинг технологик машиналар ишчи валлари жуфтлиги билан барча контактли ўзаро таъсир ҳолатларини ўз ичига олувчи ҳамда икки валли модуллар контакт масалаларини ечишни системалаштиришга ва умумлаштиришга имкон яратувчи икки валли модулларнинг умумлашган схемаси ишлаб чиқилган;
умумлашган икки валли модулларнинг контактли ўзаро таъсири асосий  масалаларини ечиш натижасида контакт эгри чизиқларининг ва контакт кучланишлари тақсимотининг энергиятежамкор валли машиналарини лойиҳалаш ҳамда технологик жараённи бошқаришда икки валли модулларнинг  рационал   параметрларини   ўрнатиш   имкониятини  берувчи математик моделлари олинган;
умумлашган икки валли модуллар учун ишқаланиш кучланишларининг ҳам сирпаниш соҳаларида, ҳам ёпишиш соҳасида  нормал ва уринма кучланишлар орасида боғланиш ўрнатувчи коррект моделлари ишлаб чиқилган; 
ҳўл материалларни валли сиқишнинг гидравлик масалаларини ечиш орқали сиқиш жараёнида гидравлик босимлар ва намлик ўзгариши тақсимотларининг қолдиқ намликни ҳисоблашга ва валли машиналар параметрларининг ҳўл материалларни сиқиш самарадорлигига таъсирини ўрнатишга имкон яратувчи математик моделлари олинган;
хромли ошлашдан кейинги чарм ярим маҳсулотининг деформациявий ва фильтрациявий хоссаларининг янги моделлари ҳамда чарм қолдиқ намлиги, сиқиш қуввати ва вал контакт эгри чизиғи узунлигининг куч интенсивлиги, вал диаметри ва тезлигига боғлиқ аналитик ифодалари олинган;
ўтказилган тадқиқотлар ва экстремал масалаларни ечиш натижасида кучнинг характеристикаси сифатида солиштирма кучни ҳисобга олувчи чарм ярим маҳсулотини валли сиқишнинг рационал параметрларини ҳисоблашнинг янги  методикаси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Икки валли модуллардаги ўзаро таъсир ва ҳўл материалларни валли сиқиш назарияларини ривожлантириш орқали механик ишлов бериш жараёнларини такомиллаштириш бўйича олинган натижалар асосида:
икки валли модулларнинг параметрларини ҳисоблаш формулалари ва чарм ярим маҳсулотини валли сиқишнинг рационал параметрларини ҳисоблаш бўйича методика «Ўзчармсаноат» уюшмасининг  корхоналарида хусусан «PREMIUM LEATHER» МЧЖ, «QARSHI LEATHER» МЧЖ, «Nafis-Charm» МЧЖ ва «OSIYO CHARM FAYZ» МЧЖда ишлаб чиқаришга жорий қилинган («Ўзчармсаноат»  уюшмасининг  2021  йил  12 октябрдаги  ФБ-7/2650-сон маълумотномаси). Натижада чармни валли сиқиш машиналарининг параметрларини бошқариш ва тайёр чарм сифатини ошириш имкониятлари яратилган;
валлар контакт эгри чизиқларининг, контакт кучланишлари тақсимотининг ва чарм ярим маҳсулоти деформациявий хусусиятларининг математик моделлари  «Янги истиқболли дифференциал узатиш механизми таҳлили   ва   лойиҳаси»   мавзусидаги  2018-2020  йилларда   бажарилган ФА-Атех-2018-253 лойиҳада ўрнатилаётган ишлов берилаётган материал ва валли модулнинг геометрик, кинематик ва динамик параметрларини асослашда қўлланилди (Ўзбекистон Республикаси  фанлар академиясининг  2022 йил 22 февралдаги №2/1255-416 сонли маълумотномаси). Илмий натижаларнинг жорий этилиши валли технологик машиналар валлараро тишли-ричагли дифференциал узатиш механизмининг рационал параметрларини ишлов берилаётган материал (чарм ярим маҳсулоти) хоссаларини ҳисобга олган ҳолда аниқлашга имкон яратди;
олинган илмий натижалар асосида Ўзбекистон Республикаси интеллектуал мулк Агентлигининг ихтирога патент («Ҳўл толали материаллардан суюқликни сиқиш учун қурилма», № IAP 05886, 2019 й.) олинган. Натижада толали материалнинг бутун юзаси бўйича суюқликни самарали ва текис сиқишга имконият берувчи қурилма яратилган.