Sayt test rejimida ishlamoqda

Есимбетов Руслан Махсетбаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон 

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Қизилқумнинг Нукус қумли ҳудудида кичик сут эмизувчиларнинг фаунистик комплекси ва унинг ўлат касаллигини тарқатишдаги эпизоотологик ва эпидемиологик аҳамияти», 03.00.06 – Зоология (биология фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.3.PhD/B361.
Илмий раҳбар: Асенов Гаппар, биология фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қорақалпоқ давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Қорақалпоқ давлат университети, PhD.03/30.12.2019.В.20.04.
Расмий оппонентлар: Абдуллаев Икрам Искандарович, биология фанлари доктори, профессор; Сапарбаев Жумабай, биология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Қизилқумнинг Нукус қуми ҳудудида тарқалган кичик сут эмизувчи ҳайвонларнинг ҳозирги замонавий тур таркибини, фаунистик комплексларини аниқлаш ва ўлат касаллиги тарқалишининг эпизоотологик ва эпидемиологик ҳолатини баҳолаш ҳамда уларга қарши кураш чора-тадбирлар ишлаб чиқишнинг экологик асосларини яратишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор Қизилқумнинг Нукус қуми ҳудудида тарқалган кичик сут эмизувчи ҳайвонларнинг 25 та тури аниқланган бўлиб, улардан Rodentia туркумига -18 тур, Carnivora туркумига - 3 тур, Lagomorpha туркумига - 1 тур, ва Insectivora туркумига мансуб 3 тур тарқалганлиги аниқланган;
кичик сут эмизувчи ҳайвонларнинг Нукус қуми ҳудудида ландшафтлар бўйича тарқалиши, экологик, биотоплик жойлашиш типлари аниқланган;
кичик сут эмизувчи ҳайвонларнинг мавсумий, йиллик, кўп йиллик сон ўзгаришлари, кемирувчиларнинг кўпайиш экологияси ва фенологияси ўрганилган;
кўп сонли асосий касаллик тарқатувчи кемирувчиларнинг энг муҳум ташувчилари бурга, каналарнинг экологияси ва фенологияси ўрганилган;
ўлат касаллигининг эпизоотологик ва эпидемиологик ҳолати баҳоланган;
Нукус қуми ҳудудида ўлат касаллиги тарқалишининг олдини олиш бўйича чора тадбирлар ишлаб чиқишнинг экологик асослари яратилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши: 
Қорақалпоғистон Республикаси ҳудудида кичик сут эмизувчи ҳайвонлар бўйича олинган илмий натижалар асосида:
Қизилқумнинг Нукус қуми ҳудудида тарқалган кичик сут эмизувчи ҳайвонларнинг ҳозирги замонавий тур таркибини аниқлаш ва ўлат касаллиги тарқалишининг эпизоотологик ва эпидемиологик ҳолатини баҳолаш ҳамда уларга қарши курашишнинг экологик асослари бўйича тавсиянома ишлаб чиқилиб, Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасида амалиётига жорий этилган (Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2021 йил 26-августдаги 33/04-436-сон маълумотномаси). Натижада, ўлат касаллигининг эпизоотологик ва эпидемиологик жараёнини мониторинг қилиш, ўлат касаллигининг қишлоқ хўжалик ҳайвонларига ўтиш занжирини узишга ҳамда тарқалишининг олдини олишга ва қарши курашиш имконини берган;
диссертация ишида олиб борилган илмий тадқиқот натижалари асосида «По усовершенствованию эпидемиологического надзора и дифференцированию территории по проявлению эпизоотической активности на примере района Нукусских песков Кызылкумского природного очага чумы для пользования в практической деятельности структурных подразделений Каракалпакского филиала ЦПЧ Мз РУз» мавзусида амалий тавсиянома ишлаб чиқилиб, Қорақалпоғистон Республикаси Соғлиқни сақлаш Вазирлиги амалиётига жорий этилди (Қорақалпоғистон Республикаси соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 27 сентябрдаги 01/6699-сон маълумотномаси). Натижада, минтақанинг турғун ривожланиши доирасидаги ва эпидемиологик ўчоқлар тарқалиш прогнозларини ўтказиш бўйича Қизилқумнинг Нукус қуми ҳудудида чўл экотизимларини бошқариш дастурларини тузиш имконини берган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish