Sayt test rejimida ishlamoqda

Туйчиева Сайёра Тахировнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.  
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Ғовак муҳит учун тўғри ва тескари динамик масалаларда математик моделлаштириш», 05.01.07 – Математик моделлаштириш. Сонли усуллар ва дастурлар мажмуи (физика-математика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2019.3.PhD/FM425.
Илмий раҳбар: Жабборов Насридин Мирзоодилович, физика-математика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Мирзо Улуғбек номидаги Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети ҳузуридаги DSc.03/30.12.2019.FM.01.02 рақамли илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Полатов Аскад Мухамеджанович, физика-математика фанлари доктори, профессор; Назирова Элмира Шодмоновна, техника фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ғовак-эластик муҳитнинг қайтар чизиқли динамик тенгламалар системаларини симметриклаштириш, ғовак-эластик муҳитнинг тўғри ва тескари динамик масалаларини сонли-аналитик ечишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
суюқлик билан тўйинган ғовак-эластик муҳитларда тўлқинларнинг тарқалишини тавсифловчи хусусий ҳосилали дифференциал тенгламалар системасидан иборат математик модели қурилган;
суюқлик билан тўйинган ғовак-эластик муҳитларда тўлқинларнинг тарқалишини тавсифловчи қайтар чизиқли тенгламалар системасининг Фридрихс бўйича симметрик   гиперболик кўриниши олинган;
компонентлараро ишқаланиш коэффициенти туфайли энергия тарқалишини ҳисобга олган ҳолда, суюқлик билан тўйинган ғовак муҳитда тўлқинлар тарқалишининг модели бўлган чизиқли динамик тенгламалар системаси ечилган;
турли жамланган кучлар учун қайтар ҳолда ғовак-эластик муҳитнинг динамик тенгламалар системасининг ечими топилган;
ғовак-эластик муҳитнинг эркин чегара нуқталари кўчишининг қўшимча маълумотлари бўйича манбани аниқловчи тескари динамик масаласи ечилган;
ғовак-эластик муҳитда тўлқин тарқалишининг тўғри масаласини сонли ечиш усуллари ва дастурлар мажмуи ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
Суюқлик билан тўйинган ғовак-эластик муҳитларда тўлқинларнинг тарқалишини тавсифловчи математик моделидан 16-01-00729-«Ёпишқоқ эластик муҳитларда минераллашган эритмаларни фильтрлашни математик моделлаштириш» грант лойиҳасида ғовак муҳит учун тўғри ва тескари динамик масалаларни ечишда фойдаланилган (Россия Фанлар академиясининг Сибир бўлими Ҳисоблаш математикаси ва математик геофизика институтининг 2019 йил 6 ноябрдаги №15301/2-01-27 сонли маълумотномаси). Илмий натижаларни қўллаш ғовак-эластик муҳитнинг тўғри ва тескари динамик масалаларини сонли ечиш имконини берган;
эластик-ғовак муҳитда қайтар яқинлашишда тўлқин тарқалишининг чизиқли математик моделидан ОТ-Атех-2018-340-“Икки тезликли муҳит динамикасининг амалий геофизик масалаларини назарий ва сонли тадқиқ этиш” грант лойиҳасида эластик-ғовак муҳитнинг эркин чегара нуқталари кўчишининг кўшимча маълумотлари бўйича манбани аниқловчи тескари динамик масалаларини ечишда фойдаланилган (Қарши Давлат универ-ситетининг 2021 йил 1 июндаги №04/1697 сонли маълумотномаси). Илмий натижаларни қўллаш ғовак-эластик муҳитнинг тўғри ва тескари динамик масалалари ечимининг ягоналиги ва турғунлигини исботлаш имконини берган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish