Насритдинова Шахноза Ибрагимовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Неврологик ва депрессив бузилишлар истиқболини белгилашни ҳисобга олган ҳолда коронавирус инфекциясининг ҳомиладорлик ва туққан аёлларга таъсири», 14.00.01-Акушерлик ва гинекология, 14.00.13 – Неврология  (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.3.PhD/Tib.2052.
Илмий раҳбар: Ихтиярова Гулчехра Акмаловна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бухоро давлат тиббиёт институти, PhD.04/13.05.2020.Tib.93.02.
Расмий оппонентлар: Зуфарова Шахноза Алимжановна, тиббиёт фанлари доктори, доцент; Азизова Раъно Баходировна, тиббиёт фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Н.И.Пирогов номидаги Россия миллий тадқиқот тиббиёт университети
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ҳомиладорлик турли муддатларида COVID-19 инфекциясини ўтказганларда ҳомиладорлик ва туғруқдан кейинги даврда неврологик статусни (ҳолатни) баҳолаш.  
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Туғруқдан кейинги даврда COVID-19 инфекцияси ўтказган аёлларда биринчи марта неврологик ва депрессив асоратларни эрта башорат қилиш прогностик матрицаси Соғлиқни Сақлашнинг бирламчи бўғини тизими учун ишлаб чиқилган;
биринчи марта COVID-19 инфекцияси билан касалланган ҳомиладорлик ва туғруқдан кейинги даврда марказий ва вегетатив нерв тизимини комплекс ёндашув асосланган;
COVID-19 инфекциясига чалинган ҳомиладорларда туғруқдан кейинги даврда  неврологик дисфункциялари ўрганилди ва уларнинг биокимёвий-гормонал ва нейровегетатив текширув кўрсаткичлар билан ўзаро боғлиқлиги аниқланган;
неврологик дисфункция, акушерлик ва соматик асоратларни олдини олиш мақсадида COVID-19 инфекциясидан кейин ҳомиладор ва туққан аёлларда неврологик бузилишлар диагностик маркёрлари аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Неврологик ва депрессив касалликларнинг ривожланишини ҳисобга олган ҳолда, COVID-19 инфекциясининг ҳомиладорлик ва туғиш жараёнига таъсирини ўрганиш натижаларига асосида:
ҳомиладорлик даврида COVID-19 билан касалланган аёлларда туғруқдан кейинги даврда неврологик ва депрессив бузилишларни эрта ташхислаш мақсадида прогностик коэффициентлардан фойдаланиш натижаларидан олинган маълумотлар асосида ишлаб чиқилган “COVID-19 билан касалланган ҳомиладор аёлларда неврологик асоратларни ривожланиши учун хавф гуруҳини яратиш усули ва уларнинг олдини олиш усуллари” номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан 2021 йил 12 октябрдаги 8н-р/ 889-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома COVID-19 инфекциясини ўтказган ҳомиладор аёлларда туғруқдан кейинги неврологик ва депрессив бузилишларни башоратлаш матрицасини яратишдан ташқари, дифференциал диагностика учун клиник ва ускунавий текширув усулларининг натижаларидан фойдаланиш имконини берган.
COVID-19 инфекцияси билан зарарланган ҳомиладор аёлларда туғруқдан кейинги даврда неврологик ва депрессив бузилишларни инструментал ва лаборатор (биокимёвий) маркёрларини аниқлаш натижалари асосида ишлаб чиқилган “COVID-19 дан кейин ҳомиладор аёлларда неврологик асоратларни тахмин қилиш усуллари” номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан 2021 йил 12 октябрдаги, 8н-р/890-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома неврологик касалликларга чалинган ҳомиладор аёлларни олиб бориш тактикасини ишлаб чиқиш, юқори хавф омиллари билан боғлиқ ҳомиладорлик асоратларини камайтириш имконини берган;
олинган илмий натижалар, COVID-19 инфекциясига чалинган ҳомиладорда туғруқдан кейинги акушерлик асоратларни олдини олиш тамойилларининг клиник ва патогенетик асослари соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан Бухоро шаҳар 1-сон, 4-сон, 6-сон, 8-сонли оилавий поликлиникаларда, шаҳар туғруқ мажмуаси, Бухоро вилоят тиббиёт муассасаси амалиётига татбиқ этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 8 ноябрдаги 8р-қ/408-сонли маълумотномаси). Олинган натижаларни амалиётга тадбиқ этиш COVID-19 инфекцияси билан касалланган ҳомиладор аёлларда ҳомиладорлик, туғруқдан кейинги даврни олиб бориш тактикасини ишлаб чиқиш, асоратлар ривожланишини башорат қилиш, даволаш тактикасини танлаш, ҳомиладорлик давридаги асоратларни, туғруқдан кейинги ва перинатал асоратларни  камайтириш орқали тиббий ёрдам сифатини оширишга имкон берган.