Хужакулов Улугбек Каримкуловичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): «Якон илдизмевасини конвектик қуритиш технологиясида диффузия жараёнини математик моделлаштириш», 02.00.16 – Кимё технологияси ва озиқ-овқат ишлаб чиқариш жараёнлари ва аппаратлари (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.4.PhD/T2434.
Илмий раҳбар: Сафаров Жасур Эсиргапович, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Бухоро муҳандислик-технология институти, PhD.03/30.12.2019.Т.101.01.
Расмий оппонентлар: Абдурахмонов Олим Рустамович, техника фанлари доктори, профессор; Машарипова Зулхумор Атабековна, техника фанлари номзоди доцент.
Етакчи ташкилот: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: якон илдизмеваларини конвектив қуритиш технологиясида диффузия жараёнини математик моделлаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
якон илдизмевасини (Smallanthus sonchifolius) қуритиш жараёнининг бир фазали ва икки ўлчовли намлик-иссиқлик моделлари ишлаб чиқилган;
Nu>1 бўлганда конвекция иссиқлик ўтказилишга энг кам қаршилик кўрсатиши аниқланган;
қуритиш вақти, сирт чегараси параметрларнинг қийматлари Sh=18, Nu=0,2 ва яширин иссиқлик λ=0,4 ларга боғлиқ эканлиги аниқланган;
якон илдизмеваларининг (Smallanthus sonchifolius) қисқариш жараёнида диффузия ва иссиқлик ўтказувчанлик ўртасидаги муносабатнинг математик модели ишлаб чиқилган;
қуритишнинг технологик параметрлари ишлаб чиқилган ва намлик диффузиясининг самарали коэффициентлари олинган;
мажбурий равишда конвекция ёрдамида якон илдизмеваларини қуришига иссиқ ҳавонинг тезлиги, бўлакларнинг қалинлиги ҳамда ҳароратнинг таъсир параметрлар технологияси ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Якон илдизмеваларини конвектив қуритиш технологиясида диффузия жараёнини математик моделлаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
якон илдизмеваларини қуритиш учун энергиятежамкор технологияси «WORLD FARM BUSINESS» МЧЖда ишлаб чиқаришга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 5 ноябрдаги 02/027-4505-сон маълумотномаси). Натижада, юқори самарали технологиядан фойдаланиш ҳисобига маҳсулот ишлаб чиқариш 1,1 баробар кўпайиши ва хомашё йўқотилишини 6% камайтириш имконини берган;
якон илдизмеваларини қуритиш усули «WORLD FARM BUSINESS» МЧЖда ишлаб чиқаришга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 5 ноябрдаги 02/027-4505-сон маълумотномаси). Натижада, юқори самарали усулдан фойдаланиш ҳисобига якуний маҳсулотнинг биологик фаол моддаларини 90-95% сақлаб қолиш имконини берган;
якон илдизмеваларини қуритиш бўйича ишлаб чиқилган техника ва технологияси «WORLD FARM BUSINESS» МЧЖда амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2021 йил 5 ноябрдаги 02/027-4505-сон маълумотномаси). Натижада, иссиқлик конвекциясидан фойдаланган ҳолда юқори самарали энергиятежамкор қуритиш қурилмасини жорий этиш ҳамда диффузия ҳисобига мавжуд технология ва қурилмаларга нисбатан 1,2 баробар кам энергия сарфлаш имконини берган.
