Тлеумуратов Акилбек Каналбаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Қорақалпоғистон шароитида бир ўркачли туяларнинг маҳсулдорлигини ошириш йўллари”, 06.02.03 - Хусусий зоотехния. Чорвачилик маҳсулотларини ишлаб чиқариш технологияси (қишлоқ хўжалиги фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.РhD/Qх433.
Илмий раҳбар: Турганбаев Рузимбай Уразбаевич, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд ветеринария медицинаси институти Нукус филиали.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қоракўлчилик ва чўл  экологияси илмий-тадқиқот институти, PhD.05/30.12.2019.Qх.75.01.
Расмий оппонентлар: Юсупов Суратбек Юнусович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор; Ешмуратова Сулухан Тулегеновна, қишлоқ хўжалик фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Чорвачилик ва паррандачилик илмий-тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Қорақалпоғистон Республикаси шароитида бир ўркачли туялар маҳсулдорлигини ошириш йўлларини аниқлашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк бор бир ўркачли туяларнинг кунлик сут маҳсулдорлиги конституция типи бўйича нозик типда 3732 граммни, мустахкам типда 5007 граммни ташкил этиши дағал тип оралиқ ўринда бўлиши аниқланган;
туяларнинг туғим ёши ошган сари уларнинг сут маҳсулдорлиги ошиб бориши бир сутка ҳисобида 3-туғимда 100% деб кабул қилинса, 5-туғимда 55,4 % ни, 7-туғимда 59,5% ни ташкил қилиши аниқланган;
туяларда ўркач ҳажми ёши кесиминда фарқланиб, 3 ёшли она туяларда куз ойларида 37,3; 5 ёшда 38,1; 7 ёшда 39,7 ва 9 ёшда 41,8см3 тенг бўлиши аниқланган;
туяларнинг гўшт маҳсулдорлиги бўйича сўйим чиқими 3 ёшли туяларда 53,3% ни, 5 ёшли туяларда 53,6% ташкил қилиши, жун қирқими катта ёшдаги (16-20) туяларда 5-10 ёшда 1,0 кг ва 11-15 ёшдагиларга нисбатан 0,5 кг кўп бўлиши  аниқланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Қорақалпоғистон шароитида бир ўркачли туяларнинг маҳсулдорлигини ошириш йўналишида олиб борилган тадқиқотлар асосида:
бир ўркачли дромедар туяларнинг биологик ва маҳсулдорлик хусусиятларидан келиб чиққан холда, маҳсулдорлик имкониятларини ошириш усуллари Қорақалпоғистон Республикаси Қўнғирот тумани туячиликка ихтисослашган «Ата-Мура» фермер хўжалигида жорий қилинган (Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш давлат қўмитасининг 2021 йил 23 июлдаги 33/04-378-сон ҳамда Қорақалпоғистон Республикаси «Қоракўл» уюшмасининг 2021 йил 23 июлдаги 101 рақамли маълумотномаси). Натижада сут маҳсулдорлиги ўртача бир бошга 8-10% га, тирик вазни бир бош учун ўртача катта ёшдаги туяларда 20-22 кг га, тивит жун миқдорининг ошиши ҳисобига ҳар бир бош туядан қирқиб олинадиган жун 12-14 минг сўмга ошган;
бир ўркачли дромедар туяларнинг биологик ва маҳсулдорлик хусусиятларидан келиб чиққан холда,маҳсулдорлик имкониятларини ошириш усуллари Қорақалпоғистон Республикаси Қўнғирот тумани туячиликка ихтисослашган «Қоңратли ақ нийет» фермер хўжалигида жорий қилинган (Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш давлат қўмитасининг 2021 йил 23 июлдаги 33/04-378 рақамли ҳамда Қорақалпоғистон Республикаси «Қоракўл» уюшмасининг 2021 йил 23 июлдаги 101 рақамли маълумотномаси). Натижада сут маҳсулдорлиги ўртача бир бошга 8-10% га, тирик вазни бир бош учун ўртача катта ёшдаги туяларда 20-22 кг га, тивит жун миқдорининг ошиши ҳисобига ҳар бир бош туядан қирқиб олинадиган жун 12-14 минг сўмга ошган;
бир ўркачли дромедар туяларнинг биологик ва маҳсулдорлик хусусиятларидан келиб чиққан холда, маҳсулдорлик имкониятларини ошириш усуллари Қорақалпоғистон Республикаси Қораузяк тумани «Нуртилек-Қараозек» фермер хўжалигида жорий қилинган (Қорақалпоғистон Республикаси Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш давлат қўмитасининг 2021 йил 23 июлдаги 33/04-378 рақамли ҳамда Қорақалпоғистон Республикаси «Қоракўл» уюшмасининг 2021 йил 23 июлдаги 101 рақамли маълумотномаси). Натижада сут маҳсулдорлиги ўртача бир бошга 8-10% га, тирик вазни бир бош учун ўртача катта ёшдаги туяларда 20-22 кг га, тивит жун миқдорининг ошиши ҳисобига ҳар бир бош туядан қирқиб олинадиган жун 12-14 минг сўмга ошган.