Мисирова Сурайё Абдумуталовнанинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Манзарали гулларнинг замбуруғ турлари қўзғатувчи касалликлари ва уларга қарши кураш чоралари», 06.01.09–Ўсимликларни ҳимоя қилиш (қишлоқ хўжалиги фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам:  B2017.1.PhD/Qx52.

Илмий раҳбар: Холмурадов Эркин Авазович, қишлоқ хўжалиги фанлари доктори, профессор.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат аграр университети.

ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Тошкент давлат аграр университети ва Андижон қишлоқ хўжалик институти, DSc. 27.06.2017.Qx.13.01.

Расмий оппонентлар: Махмудходжаев Нажмиддин Мавлянходжаевич, биология фанлари доктори, профессор; Бойжигитов Фозил Мухаммадиевич, қишлоқ хўжалиги фанлари номзоди, доцент.

Етакчи ташкилот номи: Ўзбекистон Миллий университети.

Диссертация йўналиши: амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: Тошкент ва Наманган вилоятларининг очиқ дала ва иссиқхоналар шароитида ўстирилаётган манзарали гулларда энг кўп учрайдиган замбуруғ турлари қўзғатувчи касалликларини аниқлаш ва уларга қарши кураш чораларини такомиллаштиришдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

Тошкент ва Наманган вилоятлари шароитида ўстирилаётган 15 та тур гул ўсимликларидан касаллик қўзғатувчи 59 та замбуруғ турлари ва уларнинг 11 та форма ва 1 та вариацияси аниқланган;

танланган гул ўсимликларида 81 та замбуруғ турлари қўзғатган касалликлар билан касалланиши исботланган;

тажрибада танланган 15 та тур гул ўсимликларда энг хавфли деб топилган фузариоз сўлиш 10 та тур гулни, кулранг чириш 11 та, занг 11 та ҳамда ун-шудринг 6 та тур гул ўсимликларини касаллантириши аниқланган;

республикамиз шароитида танланган манзарали гул ўсимликларида аниқланган касалликларга қарши биологик усулда Triсhoderma viride замбуруғини, кимёвий усулда Максим, Байлетон, Фундазол фунгицидларини қўллаш агротехник тадбирлари ишлаб чиқилган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:

Манзарали гулларнинг замбуруғ турлари қўзғатувчи касалликларга қарши кураш бўйича олинган илмий тақиқотлар натижалари асосида:

манзарали гулларнинг замбуруғ турлари қўзғатувчи касалликларига қарши кураш чоралари 2009–2015 йиллар мобайнида Тошкент вилояти Қибрай тумани «Шомил» гулчилик ва «Адолат» фермер хўжаликларида, Наманган шаҳрининг «Мусаффо Гранд Оил»  хусусий корхонаси, «Наманган гуллари савдо сервис»  ва «Водий кўкаламзор савдо сервис» маъсулияти чекланган жамияти, «Фирдавс Ифори» корхонаси ва «Дехқон-М» фермер хўжаликларининг жами 6,5 гектар иссиқхона шароитларида жорий этилган (Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлигининг 2016 йил 29 ноябрдаги 02/20-1256-сон маълумотномаси). Бунда иссиқхона шароитида атиргул ўсимлигининг фузариоз касаллигига қарши Максим препарати билан қаторларга ишлов берилганда 0,01 га майдондан 428 дона гул ўсимлигини асраб қолинган ва иқтисодий самараси (дона/100м²  ҳисобида) ўртача 843 минг 400 сўмни ташкил этган.