Муминова Элнорахон Абдукаримонанинг фанлари доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбекистонда корпоратив бошқарув асосидаги корхоналар фаолиятини бошқариш методологиясини такомиллаштириш», 08.00.13 – Менежмент (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.4.DSc/Iqt170.
Илмий маслаҳатчи: Ханкелдиева Гузал Шеровна, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона политехника институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви академияси, DSc.20/13.05.2020.I.23.01.
Расмий оппонентлар: Абдурахманов Қаландар Ходжаевич, иқтисодиёт фанлари доктори, академик; Суюнов Дилмурод Холмуродович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Набиев Элшод Ғаниевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат иқтисодиёт университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистонда корпоратив бошқарув асосидаги корхоналар фаолиятини бошқариш методологиясини такомиллаштиришга қаратилган илмий-услубий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
рақамли иқтисодиёт шароитида тўқимачилик саноати корхоналарида блокчейн технологиялар асосида рақамли ўзгаришларга корхоналарни мослашувчанлигини таъминлаш мақсадида корпоратив бошқарув самарадорлигини баҳолаш сценарийлари ишлаб чиқилган.
тўқимачилик саноати корхоналарида капитал қўйилмалар ва бошқарув фаолияти кўрсаткичлари (бошқарув ходимлари сони, бошқарув харажатлари, капитал қўйилмалар) асосида корпоратив бошқарув сифатини ошириш методологияси таклиф этилган.
корпоратив бошқарув асосидаги корхоналарнинг узоқ муддатли ривожланиш стратегиясини ишлаб чиқишда акциядорлар, корпоратив иштирокчилар иқтисодий манфаатлари уйғунлигини комплекс баҳолаш усули илмий асосланган;
тўқимачилик саноати тармоғида инновация фаолиятини рағбатлантириш асосида худудлардаги инновацион кластерларни вертикал ва горизонтал бошқарув механизми таклиф этилган;
тўқимачилик саноати тармоғи корхоналари рақамлашуви натижасида корпоратив бошқарув асосидаги корхоналарнинг ташкилий-иқтисодий механизмини рақамли технологиялар орқали бошқариш йўналишлари илмий асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистонда корпоратив бошқарув асосидаги корхоналар фаолиятини бошқариш методологиясини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
рақамли иқтисодиёт шароитида тўқимачилик саноати корхоналарида блокчейн технологиялар асосида рақамли ўзгаришларга корхоналарни мослашувчанлигини таъминлаш мақсадида корпоратив бошқарув самарадорлигини баҳолаш сценарийлари «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмаси таркибига кирувчи корхоналар фаолиятида, жумладан, «POSCO International Textile» МЧЖ хорижий корхонасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 2021 йил 24 мартдаги 04/06-1040-сон маълумотномаси, «POSCO International Textile» МЧЖ хорижий корхонасининг 2021 йил 17 мартдаги 21-PLA-023-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида тўқимачилик саноати корхоналарида блокчейн технологиялар асосида корпоратив бошқарув самарадорлигини баҳолаш, рақамлашув ўзгаришларига корхоналар мослашувчанлигини таъминлаш, мавжуд моддий ва молиявий ресурсларнинг муқобил тақсимотини амалга ошириш, хорижий инвестицияларни жалб этиш, шунингдек, тўқимачилик корхоналарида бошқарув харажатларини 15 % га камайишига олиб келган.
тўқимачилик саноати корхоналарида капитал қўйилмалар ва бошқарув фаолияти кўрсаткичлари (бошқарув ходимлари сони, бошқарув харажатлари, капитал қўйилмалар) асосида корпоратив бошқарув сифатини ошириш методологияси «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмаси таркибига кирувчи корхоналар фаолиятида, жумладан, «POSCO International Textile» МЧЖ хорижий корхонасида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 2021 йил 24 мартдаги 04/06-1040-сон маълумотномаси, «POSCO International Textile» МЧЖ хорижий корхонасининг 2021 йил 17 мартдаги 21-PLA-023-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида, «POSCO International Textile» МЧЖ хорижий корхонасида тўқимачилик корхоналарида корпоратив бошқарув сифатини баҳолашга қаратилган таклиф рентабеллик даражаси мос равишда 4,5%га ва активлар рентабеллиги – 17,8%га ошишига олиб келган.
корпоратив бошқарув асосидаги корхоналарнинг узоқ муддатли ривожланиш стратегиясини ишлаб чиқишда акциядорлар, корпоратив иштирокчилар иқтисодий манфаатлари уйғунлигини комплекс баҳолаш бўйича таклифи «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмаси таркибидаги корхоналарда корпоратив бошқарув мезонларини қўллаш бўйича йўриқномани ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 2021 йил 24 мартдаги 04/06-1040-сон маълумотномаси). Натижада, тўқимачилик корхоналар қийматини самарали бошқаришнинг акциядорлар ва корпоратив муносабатлар иштирокчилари иқтисодий манфаатлари мувозанатини ҳисобга оладиган механизми яратилган.
тўқимачилик саноати тармоғида инновация фаолиятини рағбатлантириш асосида худудлардаги инновацион кластерларни вертикал ва горизонтал бошқарув механизми «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмаси таркибидаги корхоналар фаолиятига тадбиқ этилган (Ўзбекистон Республикаси «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 2021 йил 24 мартдаги 04/06-1040-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида тўқимачилик саноати корхоналарида инновацион лойиҳаларини амалга оширилиш муддатларини мунтазам мониторингини амалга ошириш асосида инновацион кластерни ташкил этган ҳолда ҳудуд иқтисодиёти, тўқимачилик корхоналари ва бошқа иштирокчилар учун афзалликларни дефференциал аниқлаш имконини берувчи механизм самарали ва операцион бошқарув қарорларини қабул қилиш имконини берган.
тўқимачилик саноати тармоғи корхоналари рақамлашуви натижасида корпоратив бошқарув асосидаги корхоналарнинг ташкилий-иқтисодий механизмини «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмаси таркибидаги корхоналар фаолиятига тадбиқ этилган (Ўзбекистон Республикаси «Ўзтўқимачиликсаноат» уюшмасининг 2021 йил 24 мартдаги 04/06-1040-сон маълумотномаси). Бунинг натижасида тўқимачилик саноатида фаолият кўрсатаётган корхоналарда рақамли бошқарув тизимларини жорий этишнинг стратегик, функционал, оператив ҳамда блокчейн технологиялар негизида бошқарув тизимига қўшган ҳиссасини баҳолашни назарда тутувчи синергетик самарага эришилган.
