Шукуров Зохид Кучкаровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Трубопроводларда эластик ёпишқоқ суюқликларнинг ностационар ва пульсационли оқимлари», 01.02.05 – Суюқлик ва газ механикаси (физика-математика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2018.1.PhD/FM174.
Илмий раҳбар: Наврузов Қуролбой, физика-математика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Урганч давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Механика ва иншоотлар сейсмик мустаҳкамлиги институти, DSc.02/30.12.2019.Т/FM.61.01. 
Расмий оппонентлар:Базаров Дилшод Раимович, техника фанлари доктори, профессор;Маткаримов Санъат Юсубович, физика-математика фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот номи: Ирригация ва сув муаммолари илмий тадқиқот институтини.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади эластик ёпишқоқ суюқликлар реологик моделларини Шульман-Хусид модели модификацияси шаклида такомиллаштириш, ушбу моделнинг Ньютон, Максвелл моделларидан афзалликларини асослаш, ясси канал ва цилиндрик қувурларда эластик ёпишқоқ суюқликларнинг ностационар ҳамда пульсацияли оқими масалаларини тадқиқ этиш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
умумлашган реологик моделлар асосида эластик ёпишқоқ суюқлик ҳаракатининг асосий дифференциал тенгламалари шакллантирилди ва қувур орқали узатиш масалаларини ечишнинг соддалаштирилган вариантлари таклиф этилди;
эластик ёпишқоқ суюқликнинг ясси канал ва цилиндрик қувурларда ностационар, пульсацияли ва осцилляцияли ҳаракати масалаларини ечиш усуллари такомиллаштирилди;
қўйилган масалаларнинг янги ечимлари таҳлили натижасида эластик ёпишқоқ суюқлик параметрларининг интерваллари аниқланди;
ноньютон суюқликлар оқимларининг “эластик кўтарилиш” ва “эластик қайтиш” жараёнларининг янги гидродинамик қонуниятлари аниқланди.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Эластик ёпишқоқ суюқликларнинг ясси канал ва цилиндрик қувурларда ностационар ва пульсацияли ҳаракатларини тадқиқ этиш асосида:
қон хусусиятларининг эластик ёпишқоқ суюқликларга яқинлиги эътиборга олиниб, бу турдаги суюқликларнинг қувурдаги пульсацияли ҳаракати, артериал томирларда қоннинг пульсли ҳаракатини моделлаштиришда ва унга мос масалаларни ечишда Ф-4-42 рақамли “Юрак биомеханикаси ва унинг татбиқлари” мавзусидаги фундаментал лойиҳасидан фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 29 апрель 2019 йил 89-03-1661 сонли маълумотномаси ва Ўзбекистон Республикаси Соғлиқни сақлаш вазирлиги Республика шошилинч тиббий ёрдам илмий маркази Хоразм ва Самарқанд вилоятлари филиалларининг маълумотномалари). Натижада артериал тизимни математик моделлаштиришга доир дастурий восита ёрдамида олинган пульс тўлқинларининг тарқалиши ва сўниши қонуниятлари асосида артериал томирлардаги гидравлик қаршиликларни аниқлаш имконини берган; 
натижалар Ўзбекистон Республикаси Уй-жой коммунал хизмат кўрсатиш вазирлиги Самарқанд вилоят уй-жой коммунал хизмат кўрсатиш бошқармаси, Самарқанд вилоят “Сувоқова” давлат унитар корхонаси томонидан сув узатишни ёки оқова сувларни ҳайдашни таъминлайдиган насос станцияларидан самарали фойдаланишда жорий этилган (диссертациянинг иловаларида келтирилган). Самарқанд вилоят “Зарафшон ирригация тизимлари ҳавза бошқармаси” ва Урганч вилоят “Чапқирғоқ Амударё ирригация тизимлари ҳавза бошқармаси” томонидан сувни ҳудудларга етказиб бериш ва суғориладиган ерларда сувларни қувурлар орқали тақсимлашни бошқаришда жорий этилган (диссертациянинг иловаларида келтирилган). Ясси канал ва цилиндрик қувурларда оқова сувларни ноньютон суюқликлар деб қараб, насос станцияларида насос қурилмаларини ишга тушириш ва тўхтатиш жараёнларида тебранишларни сўндириш натижасида насос механизмларининг иш самарадорлиги 10–15 %га оширилиши аниқланган.