Sayt test rejimida ishlamoqda

Мамбетов Икрам Камаловичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Қорақалпоқ шеъриятида бадиий шакл ва жанрий изланишлар (1930 йиллар қорақалпоқ шеърияти мисолида)» 10.00.12 – Қорақалпоқ адабиёти. 
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.4.PhD/Fil1078. 
Илмий раҳбар: Оразимбетов  Қуанишбай Келимбетович, филология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қорақалпоқ давлат университети, DSc/PhD.03/30.12.2019.Fil.20.01.
Расмий оппонентлар: Хошниязов Жалғасбай Хошниязович – филология фанлари доктори (DSc); Қурамбаев Каримбай – филология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети.  Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ХХ аср 30-йилларидаги қорақалпоқ шеър тузилиши ва бадиий шаклларнинг ўзига хослигини очиб беришдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 
қорақалпоқ шеърияти мисолида янги бадиий шакллар ва жанрларнинг пайдо бўлиши, бу адабий ҳадисанинг намаён бўлишига таъсир ўтказган ички ва ташқи омиллар ҳамда лирик шаклларнинг ривожланиш босқичлари аниқланган; 
қорақалпоқ шеъриятида шеър тузилиши табиати, ўзига хослиги, турлари бошқа туркий халқлари ва жаҳон адабиётшунослигида олинган илмий хулосаларни ҳисобга олган ҳолда назарий жиҳатдан таснифланган; 
лирикада банд ва қофия турлари ўртасидаги узвий муносабат, уларнинг шеър эстетик таъсирчанлигини таминлашдаги вазифаси ва умумий поэтикадаги ўрни тавсифланган;  
қорақалпоқ шеъриятида анъаналарнинг муайян даврларда узилиб қолиши, қайта тикланиши, ривожланиш тадрижи, илғор тажриба билан бирикув ва бойиш жараёни далолатланган.
VI. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. 
1930 йиллар қорақалпоқ шеъриятида анъана ва изланишлар мақоми, жумладан, шаклий ифода ва жанрий тараққиёт бўйича олинган илмий натижалар асосида:
шеъриятда бадиий шакл ва жанрларнинг пайдо бўлиши ва тадрижи, шунингдек, қорақалпоқ шеъриятида янги шакл ва жанрларнинг ривожланиши бўйича илмий-назарий хулосаларидан Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институтида 2017-2020 йилларда бажарилган ФА-Ф-1-005-рақамли «Қорақалпоқ фольклоршунослиги ва адабиётшунослигида тадқиқотлар» мавзусидаги фундаментал илмий тадқиқот лойиҳасини амалга оширишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Фанлар академияси Қорақалпоғистон бўлими Қорақалпоқ гуманитар фанлар илмий-тадқиқот институти 2020 йил 16 октябрдаги 213/1-сон маълумотномаси). Натижада ХХ аср бошларидаги қорақалпоқ шеъриятида шоирларнинг шаклий изланишлари натижасида пайдо бўлган янги шаклларнинг ўзига хос хусусиятларини аниқлашга асос бўлган; 
ХХ аср қорақалпоқ шеърияти ривожланиш тамойиллари, шеърларнинг китобхон маънавий оламини бойитишда ва ёш авлод дунёқарашини юксалтиришда, инсонийлик ва ватанпарварлик руҳида тарбиялашдаги ўрни билан боғлиқ мулоҳазалар Қорақалпоғистон телерадиокомпанияси «Ёднома», «Адабиёт бўстони» махсус кўрсатувлари, «Адабий портрет», «Миллат ва маънавият» эшиттиришларини тайёрлашда фойдаланилган  (Қорақалпоғистон Республикаси телерадиокомпаниясининг 2020 йил 15 июлдаги, 01-02/146-сон маълумотномаси). Шу асосда 1930 йиллар қорақалпоқ шеъриятидаги бадиий шакл тадрижи, уларнинг мазмун-моҳияти, жанрий хусусиятлари, жорий босқич қорақалпоқ шеърияти туркий адабиётда тутган ўрни ҳамда мақоми кенг жамоатчиликка тақдим  қилинган;
қорақалпоқ шоирлари ижодида янги бадиий шакл ва жанрий изланишларни белгилашда тадқиқот материаллари аҳамиятига доир илмий-назарий  қарашлардан Қорақалпоғистон Республикаси Бердақ миллий музейида қорақалпоқ шоирлари ижодига бағишланган тақдимотлар яратишда, мавжуд экспонатларни бойитишда муҳим манба сифатида фойдаланилган (Қорақалпоғистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2020 йил 23 июндаги 2-04/1030-сон маълумотномаси). Натижада мумтоз шоирлар илғор ижодий анъаналарининг 1930 йиллар қорақалпоқ шеъриятида номоён бўлиши ва янгиланиши бўйича материаллар ва экспонатлар мажмуаси шакллантирилган.

 

Yangiliklarga obuna bo‘lish