Muxamedova Ziyoda Gafurdjanovnaning
fan doktori (DSc) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “Maxsus o‘ziyurar harakat tarkibining resurslarini bashoratlash va xizmat muddatini oshirish”, 05.02.01 – Mashinasozlikda materialshunoslik. Quyuv ishlab chiqarishi. Metallarga termik va bosim ostida ishlov. Qora, rangli va kamyob metallar metallurgiyasi. Kamyob, nodir va radioaktiv elementlar texnologiyasi; 05.08.05 – Temir yo‘llarning harakatlanuvchi tarkibi, poezdlarni tortish va elektrlashtirish bo‘yicha (texnika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2020.4.DSc/T232.
Ilmiy maslahatchi: Shermuxamedov Abdulaziz Adilxakovich, texnika fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent davlat transport universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Toshkent davlat transport universiteti huzuridagi DSc.15/27.02.2020.T.73.02 raqamli Ilmiy kengash asosidagi bir martalik ilmiy kengash.
Rasmiy opponentlar: Riskulov Alimjan Axmadjanovich, texnika fanlari doktori, professor; Sharipov Kongratbay Avezimbetovich, texnika fanlari doktori, professor; Kurbanov Janibek Fayzullaevich, texnika fanlari doktori, dotsent.
Yetakchi tashkilot: Toshkent shaxridagi Turin politexnika universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: maxsus o‘ziyurar harakatlanuvchi tarkib material va konstruksiyalari xizmat muddatini uzaytirish va resursini bashoratlash uchun uning asosiy elementlari mustahkamlik tavsiflarini va ishonchliligini yaxshilash uslublarini ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
maxsus o‘ziyurar harakatlanuvchi tarkib konstruksiyalari materiallari va qismlarining ish bajarish jarayonida fizik-kimyoviy va fizik-mexanik xossalarini o‘zgarishi aniqlangan;
ANSYS WORKBENCH tizimida yuklanish sikliga bog‘liq ravishda maxsus o‘ziyurar harakatlanuvchi tarkib yuk tushadigan materiallar va konstruksiyasi mustahkamlik tavsiflarining o‘zgarish bog‘liqligi olingan;
maxsus o‘ziyurar harakatlanuvchi tarkibning yo‘l qo‘yiladigan ekspluatatsion rejim parametrlari, joriy ta’mirlashning o‘rtacha qiymati, Lagranjning noaniq ko‘paytirgichlari uslubini qo‘llab, avariyaviy-tiklash ishlari xarajatlarini hisobga olgan holda maxsus o‘ziyurar harakatlanuvchi tarkibni diagnostika qilish jarayoni bilan birlashtirilgan, uning asosiy yig‘uv uzellariga texnik xizmat ko‘rsatish va ta’mirlashning optimal davriy muddatlarini aniqlash modeli ishlab chiqilgan; 
Gaussning eksponensial va normal taqsimlanish qonunlari asosida maxsus o‘ziyurar harakatlanuvchi tarkib uskunalariga texnik xizmat ko‘rsatish va ularni ta’mirlashning optimal alohida va birgalikda davriyligi ko‘rsatkichlariga tuzatish kiritish imkonini beradigan maxsus o‘ziyurar harakatlanuvchi tarkib asosiy yig‘uv uzellarining ishdan chiqishga qadar taqsimlanish ehtimoli olingan;
maxsus o‘ziyurar harakatlanuvchi tarkib ramasining yuk tushadigan karkasi hisobining vertikal va gorizontal tebranishlarini hisobga olgan holda dinamik mustahkamligi modeli va analitik-raqamli uslubi modeli ishlab chiqilgan;
vertikal, bo‘ylama, ta’mirlash va boshqa shu kabi ekspluatatsiya yuklamalarini hisobga olgan holda yuk tushadigan konstruksiyalar toliqish mustahkamligi mezoni bo‘yicha toliqishga qarshilik ko‘rsatish zaxirasi va uzoq muddat ishlashini aniqlab beruvchi model` va maxsus o‘ziyurar harakatlanuvchi tarkib yuk tushadigan konstruksiyalarining toliqish mustahkamligi modeli va uni hisoblash uslubiyoti ishlab chiqilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
Maxsus o‘ziyurar harakatlanuvchi tarkib material va konstruksiyalari xizmat muddatini uzaytirish va resursini bashoratlash uchun uning asosiy elementlari mustahkamlik tavsiflarini va ishonchliligini yaxshilash uslublarini ishlab chiqish bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida: 
vertikal, bo‘ylama, ta’mirlash va boshqa shu kabi ekspluatatsiya yuklamalarini hisobga olgan holda yuk tushadigan konstruksiyalar toliqish mustahkamligi mezoni bo‘yicha toliqishga qarshilik ko‘rsatish zaxirasi va uzoq muddat ishlashini aniqlab beruvchi model` va maxsus o‘ziyurar harakatlanuvchi tarkib yuk tushadigan konstruksiyalarining toliqish mustahkamligi modeli va uni hisoblash uslubiyoti «O‘zbekiston temir yo‘llari» AJga joriy qilingan («O‘zbekiston temir yo‘llari» AJning 2020 yil 21 avgustdagi 01/2845-20-son ma’lumotnomasi). Natijada, maxsus o‘ziyurar harakatlanuvchi tarkib material va konstruksiyalarini ish bajarish qobiliyatini doimiy nazorat qilish imkonini bergan;
ADM (ADM-1) tipli avtomotrisalari va MPT-4 motovozlari mexanik qismini PDM sharoitlarida ularning xizmat muddatini uzaytirish bilan kapital ta’mirlash texnologik jarayoni bo‘yicha ishlab chiqilgan yo‘riqnoma «O‘zbekiston temir yo‘llari» AJga joriy qilingan («O‘zbekiston temir yo‘llari» AJning 2020 yil 21 avgustdagi 01/2845-20-son ma’lumotnomasi). Natijada, ADM (ADM-1)  tipli avtomotrisalar va MPT-4 motovozlarini foydali ishlatish muddatini 10 yilgacha uzaytirish bilan ular mexanik qismining kapital-tiklash ta’mirini bajarish imkonini bergan; 
ADM (ADM-1) tipli avtomotrisalari va MPT-4 motovozlari elektr qismini PDM sharoitlarida ularning xizmat muddatini uzaytirish bilan kapital ta’mirlash texnologik jarayoni bo‘yicha ishlab chiqilgan yo‘riqnoma «O‘zbekiston temir yo‘llari» AJga joriy qilingan («O‘zbekiston temir yo‘llari» AJning 2020 yil 21 avgustdagi 01/2845-20-son ma’lumotnomasi). Natijada, ADM (ADM-1) tipli avtomotrisalari va MPT-4 motovozlari elektr qismini ularni foydali ishlatish muddatini 10 yilgacha uzaytirish bilan kapital ta’mirini bajarish imkonini bergan.