Байкунусова Гулмира Юлдибаевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўспиринларда ҳасад ҳисси шаклланишининг ижтимоий-психологик хусусиятлари”, 19.00.05–Ижтимоий психология. Этнопсихология (психология фанлари).  
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2017.2.PhD/Psi29.
Илмий раҳбар: Шоумаров Ғайрат Бахрамович, психология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат педагогика университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат педагогика университети,  DSc.28.03.2019.Psi.26.02.
Расмий оппонентлар: Назаров Қиёмиддин Нормирзаевич, фалсафа фанлари доктори, профессор; Фарфиева Камола Атхамовна, психология фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Бухоро давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ўспиринларда ҳасад ҳисси ривожланиши ҳамда намоён бўлишига тарбиявий-психологик таъсир кўрсатиш имкониятларини такомиллаштириш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
илк ўспиринлик даврида ҳасад ҳиссининг ёш, жинс ҳамда ижтимоий жиҳатдан намоён бўлиш хусусиятларининг психологик негизларига таянган ҳолда замонавий ички антогонизм тамойилига асосланган амалий психологик ёрдам самарадорлиги кўрсатиб берилган;
ҳасадгўйлик ҳиссига асосланувчи салбий шахслараро муносабат шакллари шаклланишини профилактика қилиш орқали илк ўспиринлар академик гуруҳларида соғлом ижтимоий-психологик муҳитни қўллаб-қувватлаш билан, ёшларнинг маънавий камол топиши учун шарт-шароит яратишнинг носоғлом рақобат, агрессив хатти-ҳаракатлар, низоли хулқ ривожланишининг олдини олиш имкониятлари асосланган;
илк ўспиринлик даврида шахс ривожланишининг мезон кўрсаткичи сифатида ҳавас ва ҳасадга мойиллик даражасини белгиловчи дифференциал диагностик мезонлари  ҳасаднинг ҳулқ-атвордаги ифодаси, ҳасад ва ҳаваснинг амбивалентлиги, ҳаваснинг ҳасадга трансформацияси каби белгилари аниқланган;
шахснинг индивидуал ва ижтимоий-психологик ривожланишига тўсқинлик қилиши мумкин бўлган омил сифатида ҳасадгўйлик ҳиссини махсус ҳамда тизимли тадқиқ этиш орқали ҳиссиётларнинг фанда маълум анъанавий таснифларини тўлдиришга хизмат қилувчи муаллифлик категориялари – стеник-ҳавас ва астеник-ҳасад  ҳамда уларнинг илмий асослари – семантик таҳлил, тизимли локализацияси таклиф этилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўспиринларда ҳасад ҳисси шаклланишининг ижтимоий-психологик хусусиятлари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
илк ўспиринлик даврида ҳасад ҳиссининг ёш, жинс ҳамда ижтимоий жиҳатдан намоён бўлиш хусусиятларининг психологик негизларига таянган ҳолда замонавий ички антогонизм тамойилига асосланган амалий психологик ёрдам самарадорлиги бўйича таклифи  Психология ўқув-илмий маркази амалий фаолиятига жорий қилинган (Психология ўқув-илмий марказининг 2019 йили 11 ноябрдаги ПМ-10-сон маълумотномаси). Натижада таълим муассасалари ўқитувчи-талабаларига кўрсатилган амалий психологик хизмат сифатини оширишга эришилган;
ҳасадгўйлик ҳиссига асосланувчи салбий шахслараро муносабат шакллари шаклланишини профилактика қилиш орқали илк ўспиринлар академик гуруҳларида соғлом ижтимоий-психологик муҳитни қўллаб-қувватлаш билан ёшларнинг маънавий камол топиши учун шарт-шароит яратишнинг носоғлом рақобат, агрессив хатти-ҳаракатлар, низоли хулқ ривожланишининг олдини олиш имкониятлари асослаш бўйича таклифи  Психология ўқув-илмий маркази амалий фаолиятига жорий қилинган (Психология ўқув-илмий марказининг 2019 йили 11 ноябрдаги ПМ-10-сон маълумотномаси). Натижада иқтисодиётнинг турли тармоқлари учун тайёрланадиган амалиётчи психологларда касбий аҳамиятли таянч компетенцияларни шакллантириш сифатини оширишга эришилган;
илк ўспиринлик даврида шахс ривожланишининг мезон кўрсаткичи сифатида ҳавас ва ҳасадга мойиллик даражасини белгиловчи дифференциал диагностик мезонлари  ҳасаднинг ҳулқ-атвордаги ифодаси, ҳасад ва ҳаваснинг амбивалентлиги, ҳаваснинг ҳасадга трансформациясига оид тавсиялар Психология ўқув-илмий маркази 2-сон буйруғининг “Жамиятда долзарб ижтимоий муаммоларни ўрганиш, таҳлил қилиш ва ҳал этиш бўйича илмий психологик тадқиқотлар ўтказиш ҳамда уларда қўлланиладиган самарали методларни ишлаб чиқилишини таъминлаш” методикасига татбиқ этилган (Психология ўқув-илмий марказининг 2019 йили 11 ноябрдаги ПМ-10-сон маълумотномаси). Натижада марказнинг бўлғуси амалий психологларининг  педагогик-психологик ишлари самарадорлиги оширилган;
шахснинг индивидуал ва ижтимоий-психологик ривожланишига тўсқинлик қилиши мумкин бўлган омил сифатида ҳасадгўйлик ҳиссини махсус ҳамда тизимли тадқиқ этиш орқали, ҳиссиётларнинг фанда маълум анъанавий таснифларини тўлдиришга хизмат қилувчи муаллифлик категориялари стеник-ҳавас ва астеник-ҳасад  ҳамда уларнинг илмий асослари семантик таҳлил, тизимли локализацияси таклифлари Психология ўқув-илмий маркази 2-сон буйруғининг “Давлат буюртмаси ҳамда ижтимоий талаблар асосида жамият ҳаётидаги шахс психологияси билан боғлиқ бўлган махсус ва тизимли муаммолар бўйича амалий психологик тадқиқотлар ўтказиб, уларнинг ечими бўйича таклифлар ишлаб чиқиш” методикасига татбиқ этилган  (Психология ўқув-илмий марказининг 2019 йили 11 ноябрдаги ПМ-10-сон маълумотномаси). Натижада бўлғуси амалий психологлар назарий-касбий тайёрлиги сифатини ошириш имкониятлари яхшиланган.