Исмоилов Анвар Хамдамжоновичнинг

фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): “Замонавий ўзбек драма театри режиссураси тараққиётининг асосий йўналишлари (1991–2016 йй.)”, 17.00.01–Театр санъати (санъатшунослик фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.3.PhD/San24.

Илмий раҳбар: Тўлахўжаева Муҳаббат Туробовна, санъатшунослик фанлари доктори, профессор.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон давлат санъат ва маданият институти.

ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Санъатшунослик институти, DSс.27.06.2017. San.51.01.

Расмий оппонентлар: Қодирова Дилафруз Муҳсиновна, санъатшунослик фанлари доктори; Аҳмаджонова Муқаддас Ваҳобовна, санъатшунослик фанлари номзоди.

Етакчи ташкилот: Тошкент давлат миллий рақс ва хореография олий мактаби.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади:замонавий ўзбек драма театри режиссураси тараққиётининг асосий йўналишлари, тенденциялари ва новаторлик изланишларини аниқлашдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

режиссуранинг тарихий шаклланиш жараёнида спектаклларнинг пластик, образли ва ифодавий ечимлари “ҳаққонийлик” ва “шартлилик” принциплари асосида ишлаб чиқилгани исботланган;

халқ анъанавий томоша санъатининг қизиқчилик, масхарабозлик, муқаллидлик услублари воситасида фольклор-этнографик томошаларни саҳналаштириш тенденцияси юзага келгани далилланган;

ижтимоий-психологик йўналишдаги спектакллар актёрлик ижросидаги натурализм услуби ҳамда шартли-мажозий ифода воситалари уйғунлигида саҳналаштирилаётгани аниқланган;

янги давр режиссурасида пантомима, хореография ва рамзий декорациялар асосида талқин этилган фалсафий-поэтик йўналишдаги муаллифлик томошалари феномени пайдо бўлгани асослаб берилган.

IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.

Замонавий ўзбек драма театри режиссураси тараққиётининг асосий йўналишлари бўйича олинган илмий натижалар асосида:

режиссёрларнинг малака ва тажрибаларини ошириш, миллий ва жаҳон мумтоз асарларини англаши ҳамда муносиб талқин қилиши бўйича таклиф ва тавсиялардан Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлиги томонидан ташкил этиладиган “Сени куйлаймиз, замондош!” Ўзбекистон театрларининг Республика кўрик-фестивали, “Дебют” ёш режиссёрлар Республика кўрик-фестивалининг концепциясини тузишда фойдаланилган  (Ўзбекистон Республикаси Маданият вазирлигининг 2018 йил 22 майдаги 01-11-05-3478-сон маълумотномаси). Натижада концепцияга киритилган таклиф ва тавсиялар томошабинларнинг маънавий олами ва эстетик диди шаклланиши учун муҳим бўлган бадиий пухта спектакллар саҳналаштириш, мустақиллик даври ўзбек театри режиссурасини комплекс тарзда ўрганишга хизмат қилган;

ижтимоий-психологик йўналишдаги спектаклларнинг актёрлик ижросидаги натурализм услуби ҳамда шартли-мажозий ифода воситалари уйғунлигида саҳналаштирилаётгани бўйича хулосалардан Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Madaniyat va ma’rifat” давлат унитар корхонасининг “Театрдан репортаж” кўрсатуви сценарийсини тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Миллий телерадиокомпанияси “Madaniyat va ma’rifat” ДУКнинг 2019 йил 12 февралдаги 01-16/65-сон маълумотномаси). “Театрдан репортаж” кўрсатувида замонавий театр режиссурасидаги асосий йўналишлар, тенденциялар, анъаналар ва новаторлик изланишлари, ғоявий-бадиий яхлитлик масалаларидаги, шунингдек замондош образини талқин қилишдаги оқсашлар, режиссёрлик санъатидаги профессионаллик масалалари диссертантнинг фикр ва хулосалари асосида таҳлилий очиб берилиб, республика театрлари репертуаридаги кўплаб спектаклларнинг янада такомиллашувига хизмат қилган.