Абдуллев Бахром Халилжоновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Фарғона водийси ерларида зовур сувларини суғориш сувлари билан аралаштиришнинг математик модели ва алгоритми” 05.09.07–“Гидравлика ва муҳандислик гидрологияси” (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.3.PhD/Т4975
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони:
Худайкулов Савет Ишонкулович, техника фанлари доктори, профессор
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона давлат техника университетида бажарилган.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ирригация ва сув муаммолари илмий-тадқиқот институти ҳузуридаги илмий даражалар берувчи DSc.41/30.04.2021.T.131.01 рақамли Илмий кенгаш.
Расмий оппонентлар: Сейтов Айбек Жумабаевич Жаҳон иқтисодиёти ва дипломатия университети “Тизимли таҳлил ва математик моделлаштириш” кафедраси профессори,  техника фанлари доктори, профессор; Жовлиев Ўктамжон Темирович “Ирригация ва сув муаммолари илмий-тадқиқот институти” Мелиоратив техника ва механизмлар” лабораторияси мудири, PhD, катта илмий ходим/
Етакчи ташкилот: Андижон қишлок хўжалиги ва агротехнологиялар институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади: Дарё сувларини коллектор сувлари оқими билан аралашмаси ҳамда суғориш сувларининг сув-туз режимини нормал сақлашни аниқлаш ва моделини ишлаб чиқишдан иборат. 
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
коллектор ва суғориш сувлари аралашишидан ҳосил бўлган параллел оқимларнинг ўқига нисбатан симметрик оқимларнинг пайдо бўлишини ҳисобга олган ҳолда чегаравий шартлар асосида тўлиқ аралашиш йўли узунлигини аниқловчи математик модели такомиллаштирилган.
коллектор ва суғориш сувларининг диффузион жараёнларида унинг минераллашуви, лойқалиги ва зичликларини ҳисобга олган ҳолда икки ва кўп фазали оқимларнинг аралашиш ҳаракат тенгламалари асосида сувнинг концентрациясини ўзгаришини ифодоловчи гидравлик модел ишлаб чиқилган.
икки ва кўп фазали оқимларда концентрацияси ўзгариш тезлиги ва тақсимланишини ҳисобга олган ҳолда Навье-Стокс гидродинамик тенгламалари асосида оқимларни аралашишининг математик тенгламаси ишлаб чиқилган.
каналларнинг гидравлик кўрсаткичлари ва оқимлардаги қаттиқ заррачаларнинг мавжудлигини ҳисобга олган ҳолда оқимларнинг аралашиш алгоритмлари асосида ундаги оқим тезликлари тақсимланишини ифодаловчи математик модел ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Фарғона водийси ерларида зовур сувларини суғориш сувлари билан аралаштиришнинг математик модели ва алгоритми бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
коллектор ва дренаж сувларининг концентрациясини суғориш учун фойдаланиш бўйича тавсиялар ишлаб чиқилганлиги унинг асосида рақамли технологияларга асосланган математик модели яратилиб, Сирдарё-Сўх ирригация тизимлари ҳавза бошқармаси каналларига жорий этилган (Ўзбекистон Рeспубликаси Сув хўжалиги вазирлигининг 2024 йил 23 сентябрдаги 05/13-3445-сонли маълумотномаси). Натижада суғориш тармоқларида 4-5 фоиз сув ресурсларини иқтисод қилиш имконияти яратилган.
коллектор ва дренаж суви режими учун туз концентрацияси ўзгаришининг тезлигини ва унинг тақсимланиш жараёнини аниқловчи формулалар орқали алгоритмини яратилиб, Сирдарё-Сўх ирригация тизимлари ҳавза бошқармаси ҳузуридаги мелиоратив экспедиция фаолиятига жорий этилган (Ўзбекистон Рeспубликаси Сув хўжалиги вазирлигининг 2024 йил 23 сентябрдаги 05/13-3445-сонли маълумотномаси). Натижада коллектор ва дренаж сувиларида фойдаланиш ҳисобига 6-7 фоиз сув ресурсларини иқтисод қилиш имконияти яратилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish