Жуманиёзов Раззоқберган Палванназировичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Минтақада саноат корхоналари рақобатбардошлигини ошириш йўллари (Хоразм вилояти мисолида)”, 08.00.12 – Минтақавий иқтисодиёт (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.4.PhD/Iqt774
Илмий раҳбар: Назарматов Охунжон Сотволдиевич, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Урганч давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Урганч давлат университети, DSc.03/27.09.2024.I.55.03.
Расмий оппонентлар: Отажонов Умид Абдуллаевич, иқтисодиёт фанлари доктори, доцент; Ачилова Фируза Курбановна, иқтисодиёт фанлари номзоди бўйича фалсафа доктори.
Етакчи ташкилот: Термиз давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Хоразм вилояти саноат корхоналари рақобатбардошлигини ошириш бўйича илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
минтақа саноат корхоналари рақобатбардошлигини Тупроққалъа туманини машинасозлик саноатига, Боғот, Хива, Шовот туманларини мева-сабзавот ва озиқ-овқат саноатига, Қўшкўпир, Урганч туманларини қурилиш материаллари ишлаб чиқаришга ихтисослаштириш ҳисобига ошириш таклифи асосланган;
минтақа саноат корхоналари рақобатбардошлиги капитал ва меҳнат омилларига кўра оширишда инвестицияларнинг миқдорий кўрсаткичларига, ишчи кучининг самарадорлигига мутаносиблиги асосланган;
Хоразм вилояти саноат корхоналари рақобат устунлигини ишлаб чиқариш ва инновацион инфратузилма, истиқболдаги талаб стратегияси, тармоқ ва ҳудудлараро диверсификациялашга кўра таъминлаш таклифи асосланган;
корхоналар сони, инвестиция ва ишчи кучидан фойдаланиш самарадорлиги ҳисобига саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш ҳажми ва ўсиш суръати кўрсаткичларининг 2027-йилга қадар прогноз параметрлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Хоразм вилоятида саноат корхоналари рақобатбардошлигини ошириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
минтақа саноат корхоналари рақобатбардошлигини Тупроққалъа туманини машинасозлик саноатига, Боғот, Хива, Шовот туманларини мева-сабзавот ва озиқ-овқат саноатига, Қўшкўпир, Урганч туманларини қурилиш материаллари ишлаб чиқаришга ихтисослаштириш ҳисобига ошириш таклифи Хоразм вилояти ҳокимининг 2022-йил 12-апрелдаги “2022-2026-йилларда Хоразм вилояти ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли турмуш даражасини янада яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 154-сон қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Хоразм вилояти ҳокимлиги маҳкамасининг 2024-йил 30-августдаги 10-2997-сон маълумотномаси). Натижада, Хоразм вилоятининг туманлари ва шаҳарларида хилма хил саноат тармоқлари турларини самарали ривожлантириш имконини берган;
минтақа саноат корхоналари рақобатбардошлиги капитал ва меҳнат омилларига кўра оширишда инвестицияларнинг миқдорий кўрсаткичларига, ишчи кучининг самарадорлигига асосланган мутаносиблик бўйича берилган таклиф Хоразм вилояти ҳокимининг 2022-йил 12-апрелдаги “2022-2026-йилларда Хоразм вилояти ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли турмуш даражасини янада яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 154-сон қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Хоразм вилояти ҳокимлиги маҳкамасининг 2024-йил 30-августдаги 10-2997-сон маълумотномаси). Ушбу таклифларни қўллаш асосида минтақа саноат корхоналарида қўшимча 100 нафар иш ўринларини яратиш имкониятини яратган;
Хоразм вилояти саноат корхоналари рақобат устунлигини ишлаб чиқариш ва инновацион инфратузилма, истиқболдаги талаб стратегияси, тармоқ ва ҳудудлараро диверсификациялашга кўра таъминлаш таклифи Хоразм вилояти ҳокимининг 2022-йил 12-апрелдаги “2022-2026-йилларда Хоразм вилояти ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли турмуш даражасини янада яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 154-сон қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Хоразм вилояти ҳокимлиги маҳкамасининг 2024-йил 30-августдаги 10-2997-сон маълумотномаси). Ушбу таклифни қўллаш асосида вилоят саноат корхоналарининг рақобатбардошлилигини ўртача 5-10 фоизга оширишга эришилган;
корхоналар сони, инвестиция ва ишчи кучидан фойдаланиш самарадорлиги ҳисобига саноат маҳсулотлари ишлаб чиқариш ҳажми ва ўсиш суръати кўрсаткичларининг 2027-йилга қадар ишлаб чиқилган прогноз параметрлари Хоразм вилояти ҳокимининг 2022-йил 12-апрелдаги “2022-2026-йилларда Хоразм вилояти ҳудудларини комплекс ижтимоий-иқтисодий ривожлантириш ва аҳоли турмуш даражасини янада яхшилашга доир қўшимча чора-тадбирлар тўғрисида”ги 154-сон қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Хоразм вилояти ҳокимлиги маҳкамасининг 2024-йил 30-августдаги 10-2997-сон маълумотномаси). Мазкур модел асосида 2027-йилгача Хоразм вилоятида саноат маҳсулотлари ҳажмини 1,8 мартага, реал ҳажмини эса ўртача 6,4 фоизга ўсиши ҳамда унга асос бўлувчи корхоналар фаоллик даражасининг ўртача 3,9 фоиздан ўсиб, 2 мартага кўпайиши аниқланган.