Хусенов Муроджон Зохирович
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтиссослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Рақамли таълим муҳитида тармоқ технологиялари фанини ўқитиш методикасини такомиллаштириш”, 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (информатика).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.3.PhD/Ped5199.
Илмий раҳбар: Жўраев Ҳусниддин Олтинбоевич, педагогика фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Бухоро давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Нукус давлат педагогика институти, DSc.03/30.12.2019.Ped.34.01.
Расмий оппонентлар: Сеитназаров Куанишбай Кенесбаевич, техника фанлар доктори, профессори; Аширова Аноргул Исмоиловна, педагогика фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Қўқон давлат педагогика институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: Олиу таълим муассасаларида рақамли таълим муҳитида “Тармоқ технологийалари” фанини ўқитиш методикасини такомиллаштиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
олий таълим муассасаси таълим ёʻналишларида “Тармоқ технологиялари” фанини ўқитишни методик таъминоти рақамли таълим технологияларининг эмуляцион ва симуляцион дастурий воситалари ҳамда виртуал технологияларидан амалий топшириқлар ва визуал тасвирлаш, очиқ ахборот-таълим муҳитларидан фойдаланишга устуворлик бериш асосида аниқлаштирилган;
“Тармоқ технологиялари” фани назарий ва амалий машғулотларида талабаларнинг касбий компетенсиялари илмийлик, тизимлилик ва кетма-кетлик, визуал ўқитиш, ўқув материалларининг ўзаро таъсири тамойиллари кўра виртуал таффакури ва мотивацияси ва техник кўникмалари рақамли таълим воситаларига устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган
олий таълим муассасасида ўқитиладиган “Тармоқ технологиялари” фанини “Артиcулате Сторйлине”, “Адобе Cаптивате” “CоурсеЛаб” дастурлардан фойдаланишга қаратилган рақамли таълим технологияларига асосланган “Кейс стади”, “Атамалар занжири”, “Кластер” методларини оқув жараёнига амалий интеграсиялаш орқали ўқитиш методикаси мазмунан такомиллаштирилган;
рақамли таълим муҳитида “Тармоқ технологийалари” фанини ўқитиш методикасини такомиллаштирилган модели мотивасион, когнитив, фаолиятли мезонлари рақамли таълим муҳитида назарий ва амалий ўқув материаллари Cисcо Паcкет Траcер симулятори воситасида ўзаро интеграсиялаш асосида такомиллаштирилган;
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Олий таълим муассасаларининг Компютер илмлари ва дастурлаш технологиялари таълим ёʻналиши талабаларини ўқитиш жараёнида симуляцион, эмулляцион дастурий таълим воситалари ва виртуал таълим технологияларидан фойдаланиш методикасини такомиллаштириш бўйича олиб борилган тадқиқот иши натижалари асосида:
ОТМлардаги талабаларнинг “Тармоқ технологиялари” фанидан рақамли таълим технологиялар асосида креатив саводхонлик маданияти танқидий фикрлашга, ахборот коммуникацион технологияларни ривожлантиришга доир компетенсияларини ривожлантиришнинг дидактик омиллари виртуал технологиялари тенденсияларига устуворлик бериш асосида аниқлаштиришга оид таклифлар “Тармоқ технологиялари” номли дарслик мазмунига сингдирилган. (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022 - йил 30 - декабрдаги 429 - сонли буйруғи, 429 - 438 рақамли нашр гувоҳномаси) Натижада изланувчиларнинг креативлик, қулайлик, саводхонлик маданияти, визуаллик ҳамда педагогик фаолиятининг компетентлиги ривожлантирилган;
Олий таълим муассасаларида виртуал реаллик қонуниятлари асосида ўқитишга қаратилган аудио, видео ҳамда визуал материалларни рақамли таълим муҳитида ҳис қилиш жараёнининг мазмунли ҳамда технологик компоненти орқали “Тармоқ технологиялари” фанини ўқитиш методида эмуляцион, симуляцион дастурий иловалардан фойдаланиш заруратига асосланган таклифлар “Тармоқ технологиялари ва администрациялаштириш” номли дарсликни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024 - йил 25- июндаги 218 - сонли буйруғи, 218 - 288 рақамли нашр гувоҳномаси). Натижада мулоқотчанлик, мотивацион, ахборотлилик, когнитив ўз ўзини ривожлантиришга асосланган таққослаш ва стратегик прогнозлаш тамойиллари таълим жараёнига амалий татбиқ этилиб, “Тармоқ технологиялари” фанини ўқитиш методикасини ривожлантиришга эришилган;
Талабаларнинг касбий қобилиятларини шакллантиришда эмуляцион ва симуляцион дастурий воситаларини ўқув жараёнига татбиқ этиш бўйича когнитив, мотивацион, ва кенг кўламда фикрлашга хизмат қилувчи креативлик даражасини баҳолаш кўрсаткичлари мобиллик, мулоқот, ахборот алмашиш, ўз-ўзини ривожлантириш, таққослаш ҳамда стратегик прогнозлаш тамойилларига асосланган таклифлар “Тармоқ технологиялари ва администрациялаштириш” номли дарсликни ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024 - йил 25 - июндаги 218 - сонли буйруғи, 218 - 288 рақамли нашр гувоҳномаси) Натижада дастурий таълим воситалари яъни эмуляцион ва симуляцион дастурий воситалар асосида бўлажак мутахассисларнинг соҳага оид касбий компетенсияларини ривожлантириш имконини берган;
ОТМларда “Тармоқ технологиялари” фанини ўқитиш жараёнида талабаларни рақамли таълим муҳитига бўлган ижодий қобилиятларини ривожлантиришга ёʻналтирилган амалий ҳамда ташкилий жараёнларни амалга оширишнинг ўқув методик таъминоти масофавий ва виртуал амалий машғулотларнинг имкониятлари ҳамда уларни баҳолаш мезонлари суний интелектга устуворлик бериш асосида такомиллаштиришга оид таклиф ва мулоҳазалардан “Тармоқ технологиялари” номли дарслик мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022 - йил 30 - декабрдаги 429 - сонли буйруғи, 429 - 438 рақамли нашр гувоҳномаси). Натижада ушбу илова талабаларнинг мустақил билим олишларига имконият ва уларнинг билим даражаларини оширишга хизмат қилган;