Илҳомжонов Бахромжон Махкамжоновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража берадиган фан тармоғи номи): “Ўзбекистонда ёшларга оид давлат сиёсатининг ҳуқуқий асосларини такомиллаштириш”, 12.00.02 -“Конституциявий ҳуқуқ, Маъмурий ҳуқуқ, Молия ва Божхона ҳуқуқи” ихтисослиги (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2021.4.PhD/Yu627.
Илмий раҳбар: Ахмедов Давран Куванович, юридик фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Республикаси Жамоат хавфсизлиги университети, DSc.32/30.12.2020.Yu.74.01
Расмий оппонентлар: Якубов Шухрат Умматалиевич, юридик фанлар доктори, профессор; Назаров Шавкат Назарович, юридик фанлар номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Ҳуқуқни муҳофаза қилиш академияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистондаги ёшларга оид давлат сиёсатининг ҳуқуқий асосларини такомиллаштиришга қаратилган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
“ёш оила” тушунчасини қонунчилик амалиётида қўллашда вужудга келган кўплаб бўшлиқ ва қарама-қаршиликларнинг олдини олиш мақсадида эр-хотиннинг иккиси ҳам ўттиз ёшдан ошмаган оила ёхуд фарзанд (бола) тарбиялаб вояга етказаётган ўттиз ёшдан ошмаган ёлғиз отадан ёки ёлғиз онадан иборат бўлган оила, шу жумладан никоҳдан ажралган, бева эркак (бева аёл)ни ҳам ёш оила сифатида белгиланиши лозимлиги асослантирилган;
ёшларда табиий етакчилик қобилиятлари ва фуқаролик позицияларини шакллантириш, фидойи, ватанпарвар ёшларни рағбатлантириш, уларни давлат томонидан қўллаб-қувватлаш орқали билимли ва меҳнацевар кадрлар сифатини ошириш мақсадида Ёшлар иттифоқи тизимида фаолият юритаётган сардор, бошланғич ташкилотлардаги йўналиш етакчиси, икки йиллик меҳнат стажига эга бўлган ёшларни олий таълим муассасаларига имтиёзли қабул қилиш амалиётини жорий қилиш лозимлиги асослаб берилган;
хорижий мамлакатларда таълим олаётган ва меҳнат қилаётган ёшларимизнинг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилиш мақсадида қийин ҳаётий вазиятларга тушиб қолган ёшларни ижтимоий-иқтисодий қўллаб-қувватлаш ва уларни рағбатлантириш бўйича Ўзбекистоннинг хорижий мамлакатлардаги элчихоналари ҳузурида ёшлар масалаларига оид бўлинмаларни ташкил қилиш ва белгиланган тартибда фаолиятини йўлга қўйиш зарурати асослантирилган;
ёшлар муаммоларини тизимли равишда ҳал этиш ҳамда уларни ижтимоий қўллаб-қувватлаш бўйича “Ёшлар дафтари”дан ёшларни қўллаб-қувватлаш тизимини такомиллаштириш юзасидан аввал қонунчилик ҳужжатларида ўз аксини топмаган, шунингдек, “Ёшлар дафтари” жамғармасидан ажратиладиган маблағларни ҳақиқий эҳтиёжманд ёшлар тоифасига (ишсиз ёшларга) етиб боришига эришиш ва ёшлар билан шуғулланувчи нодавлат нотижорат ташкилотлари фаолиятини қўллаб-қувватлаш мақсадида “ишсиз ёшлар” ва “нодавлат касб-ҳунарга ўқитиш ташкилотлари” каби тушунчалар халқаро ҳуқуқ нормаларидан келиб чиқиб талқин қилиниши лозимлиги ҳуқуқий жиҳатдан асослаб берилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Тадқиқот иши бўйича олинган натижаларидан қуйидагиларда фойдаланилган:
“ёш оила” тушунчаси ва моҳиятига оид таклифлар Ўзбекистон Республикасининг 2016 йил 14 сентябрдаги “Ёшларга оид давлат сиёсати тўғрисида”ги ЎРҚ–406-сон Қонунининг 3-моддасида ўз ифодасини топган бўлиб (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси Спикери ўринбосарининг 2022 йил 25 апрелдаги 02/6-09-7-сон далолатномаси), ушбу таклифнинг жорий этилиши ёшларнинг ҳуқуқ ва манфаатларини ҳимоя қилиш мақсадида уларга уй-жой қуриш, олиш ва уни реконструксия қилиш учун имтиёзли кредитлардан фойдаланиш масалаларини кафолатлашга хизмат қилган;
“Ўзбекистон ёшлар иттифоқининг фаол аъзоларига олий таълим муассасаларига имтиёзли қабул қилиш тавсияномалар тақдим этиш” масалаларига оид таклифлар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 14 ноябрдаги 914-сонли қарори билан тасдиқланган Ўзбекистон ёшлар иттифоқининг фаол аъзоларига олий таълим муассасаларига имтиёзли қабул қилиш бўйича тавсияномалар бериш тартиби тўғрисида Низомнинг 2-бандида ўз ифодасини топган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 7 майдаги 14/18-1-сонли далолатномаси). Ушбу таклифнинг жорий этилиши билан мазкур танловларда фақат Ёшлар иттифоқи тизимидаги сардор, бошланғич ташкилотлардаги йўналиш етакчиси, икки йиллик меҳнат стажига эга бўлган фидойи ёшлар” иштирок этиши мумкинлиги бўйича норма белгиланишига хизмат қилган;
Ўзбекистон ёшлари умумжаҳон ассоциацияси фаолиятига оид таклифлар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2019 йил 5 августдаги 649-сонли “Ўзбекистон ёшлари умумжаҳон ассоциацияси фаолиятини қўллаб-қувватлаш ва самарадорлигини ошириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарорининг 4-бандида ўз ифодасини топган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 7 майдаги 14/18-1-сонли далолатномаси). Ушбу таклиф билан Ўзбекистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлигига Ассоциациянинг мурожаатига асосан Ўзбекистоннинг хорижий мамлакатлардаги элчихоналари ҳузурида ёшлар масалаларига оид бўлинмаларни ташкил қилиш ва белгиланган тартибда фаолиятини йўлга қўйиш, бино ва бошқа зарур моддий-техника воситалари билан таъминлашга хизмат қилган;
“Ишсиз ёшлар” ва “нодавлат касб-ҳунарга ўқитиш ташкилотлари” каби тушунчаларга берилган ҳуқуқий таърифлар Ўзбекистон ёшлар ишлари агентлиги фаолиятига оид таклифлар Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 7 июндаги 312-сон қарори билан тасдиқланган “Ёшлар дафтари”ни юритиш орқали ёшлар муаммоларини тизимли равишда ҳал этиш ва уларни ижтимоий қўллаб-қувватлаш тартиби тўғрисида Низомнинг 2-бандида ўз аксини топган. (Ўзбекистон ёшлар ишлари агентлигининг 2023 йил 10 июндаги 4-13-21-1616-сонли далолатномаси). Ушбу таклифларнинг жорий этилиши ҳуқуқни қўлловчилар томонидан фойдаланилаётган “ишсиз ёшлар” ва “нодавлат касб-ҳунарга ўқитиш ташкилотлари” каби тушунчаларга ягона таъриф берилишига хизмат қилган.