Хожиева Рўзигул Худайбердиевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Пора олиш-беришда воситачилик қилиш учун жавобгарлик белгиланган жиноят қонунчилигини такомиллаштириш”, 12.00.08 – Жиноят ҳуқуқи. Жиноят-ижроия ҳуқуқи ихтисослиги (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2022.4. PhD /Yu891
Илмий раҳбар: Ўразалиев Муроджон Қораевич, юридик фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат юридик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат юридик университети, DSc.07/13.05.2020.Yu.22.03.
Расмий оппонентлар: Абзалова Хуршида Мирзиятовна, юридик фанлар доктори, профессор; Обидов Толибжон Авазхонович, юридик фанлар бўйича фалсафа доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Жамоат хавфсизлиги университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади пора олиш-беришда воситачилик қилганлик учун жавобгарликни такомиллаштириш ҳамда мазкур жиноятни тўғри квалификасия қилиш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
спорт мусобақалари натижаларини ёки уларнинг боришини қасддан ўзгартириш мақсадида спортчининг, тренернинг, спорт ҳакамининг ёхуд спорт мусобақалари бошқа иштирокчиларининг ва ташкилотчиларининг улар бажариши лозим ёки мумкин бўлган муайян ҳаракатни пора эвазига оғдириб олаётган шахс манфаатларини кўзлаб бажарганлиги учун жиноий жавобгарлик белгилаш лозимлиги асосланган;
спортчига, тренерга, спорт ҳакамига ёхуд спорт мусобақаларининг бошқа иштирокчилари ва ташкилотчиларига улар бажариши лозим ёки мумкин бўлган муайян ҳаракатни пора эвазига оғдириб олаётган шахс манфаатларини кўзлаб бажариши ёхуд бажармаслиги эвазига қонунга хилоф эканлигини била туриб, моддий қимматликлар берганлик ёки уларни мулкий манфаатдор этганлик учун жиноий жавобгарлик белгилаш лозимлиги асосланган;
давлат хизматчиси ўз фаолияти давомида манфаатлар тўқнашувига йўл қўймаслиги, беғараз ва холис бўлиши, хизмат мавқеъидан шахсий ва бошқа ғайриқонуний мақсадларда фойдаланмаслиги, шунингдек хизмат фаолиятига, давлат органлари, уларнинг мансабдор шахслари ва фуқароларнинг фаолиятига қонунга хилоф таъсир кўрсатилишига йўл қўймаслиги лозимлиги асосланган;
норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг ва улар лойиҳаларининг коррупсияга қарши экспертизасини ўтказишда мансабдор шахсларга нисбатан афзалликларнинг асоссиз равишда белгиланиши коррупсияни келтириб чиқарувчи омил эканлиги асосланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
спорт мусобақалари ташкилотчилари ва иштирокчиларининг қонунга хилоф равишда моддий кимматликлар олиши ёки мулкий манфаатдор бўлиши учун жиноий жавобгарлик белгилаш лозимлиги тўғрисидаги таклифлар 2024-йил 4-ноябрдаги “Спорт соҳасида коррупсиянинг олдини олиш мақсадида Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодексига қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги ЎРҚ-988-сон Қонуннинг 1-моддасини шакллантиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтининг 2024-йил 14-ноябрдаги 3/08-225-сон далолатномаси). Мазкур таклифнинг татбиқ этилиши спорт мусобақалари натижаларини ёки уларнинг боришини қасддан ўзгартириш мақсадида спортчининг, тренернинг, спорт ҳакамининг ёхуд спорт мусобақалари бошқа иштирокчиларининг ва ташкилотчиларининг улар бажариши лозим ёки мумкин бўлган муайян ҳаракатни пора эвазига оғдириб олаётган шахс манфаатларини кўзлаб бажаришининг олдини олишга хизмат қилади;
спорт мусобақалари ташкилотчилари ва иштирокчиларини пора эвазига оғдириб олиш жиноий жавобгарликка сабаб бўлиши тўғрисидаги таклифлар 2024-йил 4-ноябрдаги “Спорт соҳасида коррупсиянинг олдини олиш мақсадида Ўзбекистон Республикасининг Жиноят кодексига қўшимчалар киритиш тўғрисида”ги ЎРҚ-988-сон Қонуннинг 1-моддасини шакллантиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтининг 2024-йил 14-ноябрдаги 3/08-225-сон далолатномаси). Мазкур таклифнинг татбиқ этилиши спортчига, тренерга, спорт ҳакамига ёхуд спорт мусобақаларининг бошқа иштирокчилари ва ташкилотчиларига улар бажариши лозим ёки мумкин бўлган муайян ҳаракатни пора эвазига оғдириб олаётган шахс манфаатларини кўзлаб бажариши ёхуд бажармаслиги эвазига қонунга хилоф эканлигини била туриб, моддий қимматликлар берилиши ёки уларни мулкий манфаатдор этилишининг олдини олишга хизмат қилади;
порахўрликнинг олдини олишда давлат фуқаролик хизматчисининг хизмат вақтида манфаатлар тўқнашувига йўл қўймаслиги лозимлигига оид таклифлар Ўзбекистон Республикасининг 2022-йил 8-августдаги ЎРҚ-788-сон “Давлат фуқаролик хизмати тўғрисида”ги Қонунининг 12-моддасининг 5-хатбошисини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтининг 2024-йил 14-февралдаги 01/қ-08-26-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг татбиқ этилиши давлат фуқаролик хизматчисининг хизмат фаолияти давомида манфаатлар тўқнашувига йўл қўймаслигига хизмат қилади;
порахўрликнинг олдини олишда давлат фуқаролик хизматчисининг давлат хизматини амалга оширишда беғараз ва холис бўлиши ва ўз хизмат мавқе'идан шахсий ва бошқа ғайриқонуний мақсадларда фойдаланмаслиги, шунингдек ўз хизмат фаолиятига, давлат органлари, уларнинг мансабдор шахслари ва фуқароларнинг фаолиятига қонунга хилоф таъсир кўрсатилишига йўл қўйилмаслиги лозимлигига оид таклифлар Ўзбекистон Республикасининг 2022-йил 8-августдаги ЎРҚ-788-сон “Давлат фуқаролик хизмати тўғрисида”ги Қонунининг 12-моддасининг
7-хатбошисини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатаси ҳузуридаги Парламент тадқиқотлари институтининг 2024-йил 14-февралдаги 01/қ-08-26-сон маълумотномаси). Мазкур таклифнинг татбиқ этилиши давлат фуқаролик хизматчисининг ўз хизмат мавқеъидан шахсий ва бошқа ғайриқонуний мақсадларда фойдаланишига йўл қўймаслигига хизмат қилади;
муайян ваколатлар, ҳуқуқ ва мажбуриятлар билан боғлиқ бўлган коррупсияни келтириб чиқарувчи омил сифатида манфаатлар тўқнашувининг белгиланиши тўғрисидаги таклиф Ўзбекистон Республикасининг 2023-йил 8-июлдаги ЎРҚ-860-сон “Норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг ва улар лойиҳаларининг коррупсияга қарши экспертизаси тўғрисида”ги Қонунининг 13-моддасининг
8-хатбошисини шакллантиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратурасининг 2024-йил 19-сентябрдаги 27/2/243-24-сонли маълумотномаси). Мазкур таклифнинг татбиқ этилиши манфаатлар тўқнашувининг олдини олишга хизмат қилади;
муайян ваколатлар, ҳуқуқ ва мажбуриятлар билан боғлиқ бўлган коррупсияни келтириб чиқарувчи омил сифатида айрим шахсларга афзалликларнинг асоссиз равишда белгиланиши тўғрисидаги таклифлар Ўзбекистон Республикасининг 2023-йил 8-июлдаги ЎРҚ-860-сон “Норматив-ҳуқуқий ҳужжатларнинг ва улар лойиҳаларининг коррупсияга қарши экспертизаси тўғрисида”ги Қонунининг 13-моддасининг 9-хатбошисини шакллантиришда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратурасининг 2024-йил 19-сентябрдаги 27/2/243-24-сонли маълумотномаси). Мазкур таклифнинг татбиқ этилиши мансабдор шахсларга афзалликларнинг асоссиз равишда белгиланишининг олдини олишга хизмат қилади.