Hamrokulov Jaloliddin Baxriddinovichning
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan tarmog‘i nomi): «Kelib chiqishi o‘simliklarga oid organik resurslar, nokondision fosforitlar va fosfogips asosida organik va organik mineral o‘g‘itlar olish texnologiyasi», 02.00.13 - Noorganik moddalar va ular asosidagi materiallar texnologiyasi (texnika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2024.3.PhD/T4836.
Ilmiy rahbar: Usanbaev Najimuddin Xalmurzaevich, texnika fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Umumiy va noorganik kimyo instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Umumiy va noorganik kimyo instituti, DSc.02/05.05.2023.K/T.35.02.
Rasmiy opponentlar: Erkaev Aktam Ulashovich, texnika fanlari doktori, professor; Umirov Farxod Ergashevich, texnika fanlari doktori, professor.
Yetakchi tashkilot: Namangan muhandislik-texnologiya instituti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: QX erlarini degradatsiyasiga qarshi kurashish, tuproqdagi gumus miqdori va uning unumdorligini oshirishni qo‘llab-quvvatlash uchun KChO‘OOR, FG va NF lar asosida o‘g‘itlar olish texnologiyasini ishlab chiqishdan iborat.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
KChO‘OORni H2O2 ishtirokida H2SO4 bilan oksidlashda atomar kislorodning oksidlovchi faolligi ortishi hisobiga EM chiqishini oksidlanish sharoitiga bog‘liq holda 4-8 barobar oshirishi aniqlangan;
harorat, vaqt, oksidlovchilar konsentratsiyasi va miqdori ortishi bilan oksidlanish ko‘rsatkichlari va EM unumining muayyan nisbatda ortishi aniqlangan;
H2SO4 ishtirokida H2O2 bilan oksidalangan O‘Q dan ajratib olingan ekstraktlar bilan FG o‘zaro ta’sirini o‘rganish natijalari asosida FG ni konversiyalanish darajasi ekstrakt tarkibidagi gumin va fulvokislotalar miqdoriga bog‘liqligi isbotlangan;
FGni H2SO4 ishtirokida H2O2 bilan kelib chiqishi o‘simliklarga oid oksidlangan organik resurslar yordamida konversiyalash orqali kalsiy gumati va (NH4)2SO4 hosil bo‘lishi aniqlangan;
kelib chiqishi o‘simlikka oid oksidlangan organik moddalarning EM NF bilan o‘zaro ta’siri natijasida kalsiyli tuzlari hosil bo‘lishi isbotlangan;
oksidlangan O‘Q va FX asosida olingan o‘g‘itlarning asosiy kimyoviy, fizik-kimyoviy va texnologik xususiyatlari O‘Q oksidlanish darajasiga bog‘liqligi aniqlangan;
FG ni oksidlangan O‘Q va NH3 yordamida konversiyalash orqali va KChO‘OOR va FX asosida GO‘ olish texnologiyalari ishlab chiqilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. O‘Q ni oksidlash, NF ni faollashtirish va FG ni konversiyalash mahsulotlari asosida GO‘ va meliorantlar olish texnologiyasini ishlab chiqish bo‘yicha olingan ilmiy natijalar asosida:
O‘Q ini H2SO4 ishtirokida H2O2 bilan oksidlab va FG ni oksidlash mahsulotlari yordamida konversiyalab guminli meliorant olish texnologiyasi “Elektrokimyozavod” QK-AJning “2025-2026-yillarda amaliyotga joriy etish bo‘yicha istiqbolli ishlanmalar ro‘yxati” ga kiritilgan ("Elektrokimyozavod" QK-AJning 2024-yil 20-sentyabrdagi 57-sonli ma’lumotnomasi). Natijada QX ga mo‘ljallangan erlarning degradatsiyasiga qarshi kurashish, tuproqdagi gumus miqdori va uning unumdorligini oshirish imkonini beradi;
oksidlangan O‘Q asosidagi NFni H2O2 bilan H2SO4 ishtirokida faollashtirish orqali donador GO‘ olish texnologiyasi "Elektrokimyozavod" QK-AJning “2025-2026-yillarda amaliyotga joriy etish bo‘yicha istiqbolli ishlanmalar ro‘yxati”ga kiritilgan ("Elektrokimyozavod" QK-AJning 2024-yil 20-sentyabrdagi 57-sonli ma’lumotnomasi). Natijada, tuproq unumdorligini oshiruvchi yuqori samaradorlikka ega bo‘lgan GO‘ turlarini kengaytirish imkonini beradi.