Абдураҳмонов Жаҳонгир Саидазим ўғлининг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ўзбекистонда юқори малакали эшкак эшувчиларни биоимпедансметрик ва функсионал кўрсаткичларининг хусусиятлари”, 03.00.08 – Одам ва ҳайвонлар физиологияси (биология фанлари).   
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.2.PhD/B1190.
Илмий раҳбар: Кучкарова Любов Салижановна, биология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети Биофизика ва биокимё институте, DSc.03/30.12.2019.B.01.13.
Расмий оппонентлар: Шахмурова Гулнора Абдуллаевна, биология фанлари доктори, профессор; Бердиева Дилнавоз Тошкан қизи, биология фанлари бо'йича фалсафа доктори (PhD).
Етакчи ташкилот: Қарши давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: соматотипга қараб юқори малакали якка байдаркачиларнинг морфо-функсионал кўрсаткичларининг хусусиятларини ўрганишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
биринчи марта республиканинг юқори малакали якка байдаркачиларининг морфометрик, биоимпедансметрик ва функсионал характеристикалари соматотипга боғлиқ эканлиги, эктоморф соматотипнинг эса йўқлиги аниқланган;
биринчи марта якка байдаркачиларнинг соч намуналарида Се, Cа, Cу, Фе ва Зн нинг миқдори спортчи бо'лмаганларга қараганда юқори ва заҳарли микроелементлар - Пб, Cд ва Ҳг ё'қлиги аниқланди, сочларнинг минерал таркибида соматотипик спецификлик аниқланмади;
биринчи марта мезоморф соматотипли байдаркачиларда аероб зонада ишлаш қобилияти эндоморф тана тузилишдаги эшкак эшувчиларга қараганда юқори эканлиги аниқланган;
биринчи марта юқори малакали якка байдаркачиларда жисмоний фаолликдан сўнг ДГК нинг лактат ва айрим функсионал кўрсаткичларни тикланишига таъсирининг самарадорлиги кўрсатилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Соматотипга қараб юқори малакали якка байдаркачиларнинг морфо-функсионал кўрсаткичларининг хусусиятлари бўйича олинган илмий натижалар асосида:
юқори тоифали байдаркачиларнинг биоимпедансметрик ва функсионал характеристикалари бўйича натижалардан Беларус давлат университетининг №20212078 рақамли «Қалқонсимон безга салбий таъсирларини олдини олиш усулларини ишлаб чиқиш учун салбий антропоген ва табиий омиллар таъсири зонасида яшовчи аҳолининг микроелементлар ҳолатини баҳолаш» мавзусидаги лойиҳасида жисмоний фаоллиги юқори бўлган аҳолининг гуруҳлари учун тавсиялар ишлаб чиқишда фойдаланилган (Беларус давлат университетининг 2024 йил 24 майдаги маълумотномаси). Натижада антропоген омиллар таъсир қилиш хавфи юқори бўлган ҳудудларда ДГК дан фойдаланиш ишчиларнинг фаровонлигини яхшилашга ва интенсив жисмоний меҳнатдан кейин тикланиш даврини қисқартиришга ёрдам берган;
Ўзбекистоннинг спортчи йигитлари соч толаси минерал элементлар таркибига оид маълумотлардан Беларус давлат университетининг №20212078 рақамли «Қалқонсимон безга салбий таъсирларини олдини олиш усулларини ишлаб чиқиш учун салбий антропоген ва табиий омиллар таъсири зонасида яшовчи аҳолининг микроелементлар ҳолатини баҳолаш» мавзусидаги лойиҳасида Минскдаги спортчи йигитларнинг аналогик маълумотлари билан солиштириш учун фойдаланилган (Беларус давлат университетининг 2024 йил 24 майдаги маълумотномаси). Натижада, ҳар икки давлат спортчиларининг сочларида Се, Cа, Cу, Фе ва Зн каби микроелементларнинг меъёр доирасида аниқланиши 6-ой давомида, яъни қайта синовгача, ушбу элементларни қўшимча истеъмол қилиш зарурати йўқлигини кўрсатди;
байдаркачиларнинг морфо-функсионал меъёрий мезонлари бўйича олинган натижалар Андижон Давлат Университетида физиологияга оид фанларини ўқитишда “Республика юқори малакали байдаркачиларининг морфо-функсионал кўрсаткичларининг меъёрий мезонлари” номли услубий тавсиянома асосида жорий этилган (Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024 йил 1 августдаги №4/17-4/4-13217-сонли маълумотнома). Натижада ўқув машғулотларини ўтказиш янада кенг қамровли имкониятларни берган.