Якубов Юсуфджон Кенжаевичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Билиопанкреатодуоденал соҳа хавфли ўсмаларини жарроҳлик усулида даволаш» 14.00.14 – Онкология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.2.DSc/Tib564.
Илмий раҳбар: Тилляшайхов Мирзагалеб Нигматович, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт маркази.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий амалий тиббиёт маркази ҳузуридаги илмий даражалар берувчи DSc.04/30.12.2019Tib.77.01.
Расмий оппонентлар: Мухаммедаминов Шухрат Каримджанович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Алиджанов Фотих Боқиевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Хакимов Мурод Шавкатович тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Андижон давлат тиббиёт институти
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: жарроҳлик усулида даволашнинг янги усуллари ва технологияларини ишлаб чиқиш ва жорий этиш орқали билиопанкреатодуоденал соҳа хавфли ўсмалари беморларини жарроҳлик даволаш натижалари ва ҳаёт сифатини яхшилашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
панкреатодуоденал резекциянинг реконструктив босқичида асосий панкреатик канални узун панкреатико-еюнал ички дренажлар билан дренажланиши меъда ости бези ширасининг олиб кетувчи ингичка ичакка адекват тушиши туфайли оғир меъда ости бези фистуласи ривожланишини олдини олиши исботланган;
гепатопанкреатодуоденал резекцияда ингичка ичак кўтарилувчи ҳалқасини ёпиш услуби панкреатико- ва билиодигестив анастомоз соҳасига меъда сақламасини кириб келишини олдини олиш орқали панкреатик фистула ва олиб келувчи ҳалқа синдроми ривожланишининг олдини олишга имкон бериши исботланган;
аррозив қон кетиш ва ингичка ичак олиб кетувчи ҳалқасини қон лахталари билан тиқилиб қолишида панкреатик шира димланишини олдини олиши туфайли вирсунг каналининг дренажланиши операциядан кейинги оғир панкреанекроз ривожланиш эҳтимолини камайтириши исботланган;
операциядан кейинги даврда панкреатик оқма билан асоратланган беморларда, ўт йўлларини ичаклар аро Браун анастомози орқали қўшимча ички дренажлаш, олиб кетувчи ичакда сафронинг эвокуациясини яхшилаши ва панкретик оқма фонида босим градиентининг пасайиши туфайли оқма битишини тезлаштириши исботланган;
кисет чоклар билан қўшимча герметизация қилиш билан “учини-ёнга” панкреатикоеюностомияда, чокнинг капсула ва меъда ости бези паренхимасига бир текис босимини таъминлаши туфайли панкреатикодигестив анастомоз етишмовчилиги ҳавфини пасайтириши исботланган;
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Ўзбекистон Республикаси соғлиқни сақлаш вазирлиги хузуридаги илмий техник кенгашнинг 2024 йил 27 апрелдаги хулосасига кўра:
биринчи илмий янгилик: панкреатодуоденал резекция (ПДР) нинг реконструктив босқичида асосий панкреатик канални узун панкреатико-еюнал ички дренажлар билан дренажланиши меъда ости бези ширасининг олиб кетувчи ингичка ичакка адекват тушиши туфайли оғир меъда ости бези фистуласи ривожланишини олдини олиши исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Фарғона филиали умумий хирургия бўлимида 2024 йилнинг 15 апрелидаги 74-I§3 сонли буйруқ билан, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Наманган вилояти филиали абдоминал хирургия бўлимида 2024 йилнинг 13 апрелидаги 77-а-f-сонли буйруқ билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: тавсия этилган ПДРнинг реконструктив босқичида асосий панкреатик канални узун панкреатико-еюнал ички дренажлар билан дренажланиши меъда ости бези ширасининг олиб кетувчи ингичка ичакка адекват тушиши туфайли оғир меъда ости бези фистуласи ривожланишини олдини олиши, шунингдек, беморлар ҳаёт давомийлигини яхшиланган. Иқтисодий самарадорлиги: биринчи марта ПДРнинг реконструктив босқичида асосий панкреатик канални узун панкреатико-еюнал ички дренажлар билан дренажланиши меъда ости бези ширасининг олиб кетувчи ингичка ичакка адекват тушиши туфайли оғир меъда ости бези фистуласи ривожланишини олдини олиши сабабли давлат бюджетидан сарф харажатларни 9,5%га иқтисод қилишга эришилган. Хулоса: ПДРнинг реконструктив босқичида асосий панкреатик канални узун панкреатико-еюнал ички дренажлар билан дренажланиши меъда ости бези ширасининг олиб кетувчи ингичка ичакка адекват тушиши туфайли оғир меъда ости бези фистуласи ривожланишини олдини олиши натижасида 1 нафар бемор ҳисобига 9,5%га иқтисод қилиш ва шифохонада бўлиш вақтини 2-3 кунга қисқартириш натижасида беморларнинг ҳаёт сифатини ошириш имконини берган.
иккинчи илмий янгилик: гастропанкреатодуоденал резекция (ГПДР) да ингичка ичак кўтарилувчи ҳалқасини ёпиш услуби панкреатико- ва билиодигестив анастомоз соҳасига меъда сақламасини кириб келишини олдини олиш орқали панкреатик фистула ва олиб келувчи ҳалқа синдроми ривожланишининг олдини олишга имкон беришининг исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Фарғона филиали умумий хирургия бўлимида 2024 йилнинг 15 апрелидаги 74-I§3 сонли буйруқ билан, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Наманган вилояти филиали абдоминал хирургия бўлимида 2024 йилнинг 13 апрелидаги 77-а-f-сонли буйруқ билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: ГПДРда ингичка ичак кўтарилувчи ҳалқасини ёпиш услуби панкреатико- ва билиодигестив анастомоз соҳасига меъда сақламасини кириб келишини олдини олиш орқали панкреатик фистула ва олиб келувчи ҳалқа синдроми ривожланишининг олдини олишга имкон беришига ва беморлар ҳаёт сифати ва ҳаёт давомийлигини оширишга имкон берган. Иқтисодий самарадорлиги: панкреатико- ва билиодигестив анастомоз соҳасига меъда сақламасини кириб келишини олдини олиш орқали панкреатик фистула ва олиб келувчи ҳалқа синдроми ривожланишининг олдини олишга имкон бериши орқали ГПДРда ингичка ичак кўтарилувчи ҳалқасини ёпиш услуби даволаш натижаларини ижобий ўзгартириши натижасида бджетидан сарф харажатларни 15,0%га иқтисод қилишга эришилган. Хулоса: ГПДРда ингичка ичак кўтарилувчи ҳалқасини ёпиш услуби панкреатико- ва билиодигестив анастомоз соҳасига меъда сақламасини кириб келишини олдини олиш орқали панкреатик фистула ва олиб келувчи ҳалқа синдроми ривожланишининг олдини олишга имкон берганлиги учун 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини бир курс учун 15,0%га иқтисод қилиш, шифохонада бўлиш вақтини 2-3 кунга қисқартириш орқали беморларнинг ҳаёт сифатини ошириш, маблағларни иқтисод қилишга эришилган.
учинчи илмий янгилик: аррозив қон кетиш ва ингичка ичак олиб кетувчи ҳалқасини қон лахталари билан тиқилиб қолишида панкреатик шира димланишини олдини олиши туфайли, Вирсунг каналининг дренажланиши операциядан кейинги оғир панкреанекроз ривожланиш эҳтимолини камайтириши исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Фарғона филиали умумий хирургия бўлимида 2024 йилнинг 15 апрелидаги 74-I§3 сонли буйруқ билан, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Наманган вилояти филиали абдоминал хирургия бўлимида 2024 йилнинг 13 апрелидаги 77-а-f-сонли буйруқ билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: аррозив қон кетиш ва ингичка ичак олиб кетувчи ҳалқасини қон лахталари билан тиқилиб қолишида панкреатик шира димланишини олдини олиши туфайли, Вирсунг каналининг дренажланиши операциядан кейинги оғир панкреанекроз ривожланиш эҳтимолини камайтириши натижасида беморларни эрта фаоллиштиришни яҳшилаш, беморларни ўринда бўлишини қисқартириш ва ҳаёт сифатини яхшилаш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: аррозив қон кетиш ва ингичка ичак олиб кетувчи ҳалқасини қон лахталари билан тиқилиб қолишида панкреатик шира димланишини олдини олиши туфайли, Вирсунг каналининг дренажланиши операциядан кейинги оғир панкреанекроз ривожланиш эҳтимолини камайтириши натижасида беморларни эрта фаоллиштиришни яҳшилаш, беморларни ўринда бўлишини қисқартириш ва ҳаёт сифатини яхшиланиши натижасида бюджетидан сарф харажатларни 6,0%га иқтисод қилишга эришилган. Хулоса: аррозив қон кетиш ва ингичка ичак олиб кетувчи ҳалқасини қон лахталари билан тиқилиб қолишида панкреатик шира димланишини олдини олиши туфайли, Вирсунг каналининг дренажланиши операциядан кейинги оғир панкреанекроз ривожланиш эҳтимолини камайтириши натижасида эрта фаоллашувни яхшилаш ва ётоқ кунларини қисқартириш учун 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини бир курс учун 6,0 %га иқтисод қилиш, шифохонада бўлиш вақтини 2-3 кунга қисқартириш орқали беморларнинг ҳаёт сифатини ошириш имконини берган ва маблағларни иқтисод қилишга эришилган.
тўртинчи илмий янгилик: Операциядан кейинги даврда панкреатик оқма билан асоратланган беморларда, ўт йўлларини ичаклар аро Браун анастомози орқали қўшимча ички дренажлаш, олиб кетувчи ичакда сафронинг эвокуациясини яхшилаши ва панкретик оқма фонида босим градиентининг пасайиши туфайли оқма битишини тезлаштириши исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Фарғона филиали умумий хирургия бўлимида 2024 йилнинг 15 апрелидаги 74-I§3 сонли буйруқ билан, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Наманган вилояти филиали абдоминал хирургия бўлимида 2024 йилнинг 13 апрелидаги 77-а-f-сонли буйруқ билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: операциядан кейинги даврда панкреатик оқма билан асоратланган беморларда, ўт йўлларини ичаклар аро Браун анастомози орқали қўшимча ички дренажлаш, олиб кетувчи ичакда сафронинг эвокуациясини яхшилаши ва панкретик оқма фонида босим градиентининг пасайиши туфайли оқма битишини тезлаштириши сабабли беморлар ҳаёт сифатини ва ҳаёт давомийлигини яхшилаш кўрсатиб ўтилган. Иқтисодий самарадорлиги: операциядан кейинги даврда панкреатик оқма билан асоратланган беморларда, ўт йўлларини ичаклар аро Браун анастомози орқали қўшимча ички дренажлаш, олиб кетувчи ичакда сафронинг эвокуациясини яхшилаши ва панкретик оқма фонида босим градиентининг пасайиши туфайли оқма битишини тезлаштириши орқали бюджетдан сарф харажатларни 7,5%га иқтисод қилишга эришилган. Хулоса: операциядан кейинги даврда панкреатик оқма билан асоратланган беморларда, ўт йўлларини ичаклар аро Браун анастомози орқали қўшимча ички дренажлаш, олиб кетувчи ичакда сафронинг эвокуациясини яхшилаши ва панкретик оқма фонида босим градиентининг пасайиши туфайли оқма битишини тезлаштириши орқали 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини бир курс учун 7,5% иқтисод қилиш, шифохонада бўлиш вақтини 1-2 кунга қисқартириш орқали беморларнинг ҳаёт сифатини ошириш имконини берган.
бешинчи илмий янгилик: кисет чоклар билан қўшимча герметизация қилиш билан “учини-ёнга” панкреатикоеюностомияда, чокнинг капсула ва меъда ости бези паренхимасига бир текис босимини таъминлаши туфайли панкреатикодигестив анастомоз етишмовчилиги ҳавфини пасайтириши исботланганлиги Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Фарғона филиали умумий хирургия бўлимида 2024 йилнинг 15 апрелидаги 74-I§3 сонли буйруқ билан, Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий-амалий тиббиёт марказининг Наманган вилояти филиали абдоминал хирургия бўлимида 2024 йилнинг 13 апрелидаги 77-а-f-сонли буйруқ билан амалиётга жорий этилган. Ижтимоий самарадорлиги: кисет чоклар билан қўшимча герметизация қилиш билан “учини-ёнга” панкреатикоеюностомияда, чокнинг капсула ва меъда ости бези паренхимасига бир текис босимини таъминлаши туфайли панкреатикодигестив анастомоз етишмовчилиги ҳавфини пасайтириши орқали беморлар ҳаёт сифатининг яхшиланиши, ногиронликнинг пасайиши, доимий равишда дорига мухтожлик, ўзгалар парваришига муҳтожликни камайтирган ва умр давомийлигининг узайтириш имконини берган. Иқтисодий самарадорлиги: кисет чоклар билан қўшимча герметизация қилиш билан “учини-ёнга” панкреатикоеюностомияда, чокнинг капсула ва меъда ости бези паренхимасига бир текис босимини таъминлаши туфайли панкреатикодигестив анастомоз етишмовчилиги ҳавфини пасайтириши орқали бюджетидан сарф харажатларни 6,0%га иқтисод қилишга эришилган. Хулоса: кисет чоклар билан қўшимча герметизация қилиш билан “учини-ёнга” панкреатикоеюностомияда, чокнинг капсула ва меъда ости бези паренхимасига бир текис босимини таъминлаши туфайли панкреатикодигестив анастомоз етишмовчилиги ҳавфини пасайтириши учун 1 нафар бемор ҳисобига бюджет маблағларини 6,0%га иқтисод қилиш, шифохонада бўлиш вақтини 1-2 кунга қисқартириш орқали беморларнинг ҳаёт сифатини ошириш имконини берган ва маблағлар иқтисод қилишга эришилган.