Раҳимов Санжар Мухаммадовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Мустақил таълим топшириқларини автоматик текшириш ахборот тизимини яратиш ва фойдаланиш методикаси”, 13.00.02 – Таълим ва тарбия назарияси ва методикаси (информатика) (педагогика фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2024.2.PhD/Ped7515.
Илмий раҳбар: Бабаходжаева Лобар Гафурджановна, педагогика фанлари доктори, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Чирчиқ давлат педагогика университети.
Илмий кенгаш фаолият кўрсатаётган муассаса номи, Илмий кенгаш рақами: Нукус давлат педагогика институти, DSc.03/30.12.2019.Ped.34.01.
Расмий оппонентлар: Сеитназаров Куанишбай Кенесбаевич, техника фанлари доктори, профессор; Мурадова Фируза Рашидовна педагогика фанлари доктори, доцент.
Етакчи ташкилот: Жиззах давлат педагогика университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади мустақил таълим топшириқларини автоматик текшириш тизимини яратиш ва фойдаланиш методикасини такомиллаштириш бўйича тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
мустақил таълим топшириқларини автоматик текшириш ахборот тизимидан фойдаланишнинг ташкилий-педагогик ҳамда эргономик жиҳатлари талабаларда ахборотни мустақил излаш, танқидий фикрлаш, таҳлил қилиш компетенсияларини шакллантиришга йўналтирилган ахборотли контентни продуктивлик даражаларда кўп танловлилик имкониятларига кўра қўллаш асосида такомиллаштирилган;
мустақил таълим топшириқларини автоматик текшириш ахборот тизимини яратиш ва фойдаланишнинг методик модели талабаларда таълимий ресусрларни филтрлаш ва қўллаш компетенсияларини интенсив ривожлантиришга қаратилган алгоритмик машқларни модуллар интеграциясига асосланган ўқув муҳитида графикли мослашувчанлик даражаларда адаптивлаштиришга устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
мустақил таълим топшириқларини автоматик текширишнинг педагогик инструментлари қайта алоқани қулайлаштирувчи модулли базани минимал академик чегаранинг визуаллаштирилган индивидуал дизайнида модификациялаш орқали коммуникатив ҳамда когнитив жиҳатларга устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган;
мустақил таълим топшириқларини автоматик текшириш ва фойдаланишнинг дидактик таъминоти матнли, графикли маълумотларга ишлов беришни талабаларга ўргатувчи электрон кейсларни ўқув-стимулли жараёнда ячейкаларнинг структурали боғлиқлигига кўра қўллаш орқали инклюзивлик ва метакогнитивликка устуворлик бериш асосида такомиллаштирилган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Мустақил таълим топшириқларини автоматик текшириш ахборот тизимини яратиш ва фойдаланиш методикасини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
мустақил таълим топшириқларини автоматик текшириш ахборот тизимидан фойдаланишнинг ташкилий-педагогик ҳамда эргономик жиҳатлари талабаларда ахборотни мустақил излаш, танқидий фикрлаш, таҳлил қилиш компетенсияларини шакллантиришга йўналтирилган ахборотли контентни продуктивлик даражаларда кўп танловлилик имкониятларига кўра қўллаш бўйича тавсиялар “Бошланғич таълимда ахборот коммуникацион технологиялари (Ахборот технологиялари саводхонлигини ривожлантиришга қаратилган топшириқлар)” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта маъхсус таълим вазирлигининг 2022-йил 9-сентябрдаги 302-сонли буйруғига асосан берилган 302-0877 рақамли гувоҳнома). Натижада, педагогик олий таълим муассасалари битирувчилари бўлажак информатика фани мутахассисларининг мактаб ўқувчиларига аниқ қилиб етказишида педагогик, психологик жиҳатларини таҳлил қилиш имкони кенгайтирилган;
мустақил таълим топшириқларини автоматик текшириш ахборот тизимини яратиш ва фойдаланишнинг методик модели талабаларда таълимий ресусрларни филтрлаш ва қўллаш компетенсияларини интенсив ривожлантиришга қаратилган алгоритмик машқларни модуллар интеграциясига асосланган ўқув муҳитида графикли мослашувчанлик даражаларда адаптивлаштиришга оид тавсиялари ППИ/АПМ/2019/1/00004 - рақамли “3Д Дигитал Силк роад” мавзудаги Полша Республикасининг Академик алмашинувлар агентлиги (НАWА) фонди томонидан молиялаштирилган лойиҳа доирасида белгиланган вазифалар ижросини таъминлашда фойдаланилган (Тошкент давлат педагогика университетининг 2024-йил 6-июндаги 11-05-3206/04-сон далолатномаси). Натижада, топшириқларни автоматик текшириш ахборот тизимини лойиҳалаштиришда топшириқларни мезонлар асосида текшириш имокни яратилган;
мустақил таълим топшириқларини автоматик текшириш ва фойдаланишнинг дидактик таъминоти матнли, графикли маълумотларга ишлов беришни талабаларга ўргатувчи электрон кейсларни ўқув-стимулли жараёнда ячейкаларнинг структурали боғлиқлигига кўра қўллашга оид тавсиялар “Бошланғич таълимда ахборот коммуникацион технологиялари (Ахборот технологиялари саводхонлигини ривожлантиришга қаратилган топшириқлар)” номли ўқув қўлланма мазмунига сингдирилган (Ўзбекистон Республикаси олий ва ўрта маъхсус таълим вазирлигининг 2022-йил 9-сентябрдаги 302-сонли буйруғига асосан берилган 302-0877 рақамли гувоҳнома). Натижада топшириқларни автоматик текшириш ахборот тизимини лойиҳалаштириш ёндашувлари асосида мустақил таълим ва амалий машғулотларга мўлжалланган топшириқларни бажариш ва автоматик текширишнинг методик моделини такомиллаштириш самарадорлиги ошган.