Абдурасулов Шавкат Абдурасул ўғлининг
фан доктори (DSc)диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Табиий ва културал штаммларнинг морфо-биологик хусусиятлари”, 03.00.06 –Зоология (ветеринария фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2024.1.DSc/В27
Илмий раҳбар: Юнусов Худайназар Бекназарович, биология фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Самарқанд давлат ветеринария медицинаси, чорвачилик ва биотехнологиялар университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Самарқанд давлат ветеринария медицинаси, чорвачилик ва биотехнологиялар университети, DSc.06/30.12.2019.В.12.01.
Расмий оппонентлар: Расулов Ўткир Илашович, ветеринария фанлари доктори, доцент; Шабунин Сергей Викторович, ветеринария фанлари доктори, профессор, академик, Жуманов Муратбай Арепбаевич биология фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Самарқанд давлат тиббиёт университети ҳузуридаги Л.М.Исаев номидаги микробиология, вирусология,  юқумли ва паразитар касалликлар илмий-тадқиқот институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади қорамолларда пироплазмидозлар қўзғатувчиларининг тарқалиши ва биотопларини аниқлаш ҳамда қорамол пироплазмидозларига қарши вакцинани яратиш биотехнологияси ва усулларининг назарий асосларини ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Республикамизнинг 5 та (Жанубий, Шимолий, Шарқий, Ғарбий ва Марказий) ҳудуди бўйича қорамоллар пироплазмидоз қўзғатувчиларини иқлимий, ҳайвонлар миграцияси ва сақлаш шароитларига боғлиқ ҳолда тарқалиш динамикаси баҳоланган;
қорамоллар қон паразитар касалликларига қарши антитейлериоз вакцинасининг вирулентлиги 73-81 пассажларда пасайиб, 117-пассажда умуман бўлмаслиги аниқланган;
Бабесиа бигемина изоляти ин виво шароитида бешта пассаждан сўнг  заифлашиб бориши тадқиқотларда аниқланган;
тейлерия шизонтларини ўстиришда РПМИ1640 озиқа муҳити энг қулай вариант эканлиги очиб берилган;
Тҳеилериа аннулатани чуқур музлатишда глисерин ва ДМСО криопротекторларининг самарадорлиги энг юқори эканлиги илмий исботланган;
қорамолларнинг тейлериозини олдини олиш учун културал вакцина ва уни олиш усули (№ ИАП (№ ИАП 05768  Тошкент 15.02.2019й.) ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Табиий ва културал штаммларнинг морфо-биологик хусусиятларини ўрганиш бўйича ўтказилган илмий-тадқиқотлар илмий натижалари асосида:
“Қорамолларнинг тейлериозини олдини олиш учун културал вакцина ва уни олиш усули” ишлаб чиқилиб, ветеринария амалиётига жорий этилган (№ ИАП 05768 Тошкент 15.02.2019й.) (Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 14 августдаги №02/23-452-сон маълумотномаси). Натижада тейлериоздан келиб чиқадиган иқтисодий зарарнинг 95-99% гача олдини олишга эришилган;
“Қорамолларда пироплазмоз касаллигига қарши курашиш бўйича услубий тавсиянома”  тасдиқланган ва Тошкент, Жиззах ва Қашқадарё вилоятининг қорамолчилик фермер хўжаликларига жорий этилган (Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 14 августдаги №02/23-452-сон маълумотномаси). Натижада қорамолларда пироплазмидозларни олдини олиш орқали чорвачилик хўжаликларини ушбу касалликлардан 80-90% гача соғломлаштириш имконияти яратилган;
“Қорамолларнинг пироплазмидозларига қарши курашиш бўйича йўриқнома” ишлаб чиқилган  ва ветеринария амалиётига жорий этилган (Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 14 августдаги №02/23-452-сон маълумотномаси). Ушбу қўлланма қорамолларда қон паразитар касалликларининг олдини олиш чора-тадбирларини белгилашда асос бўлиб хизмат қилган;
Қорамолларда ТАУ-219 антитейлериоз вакцинанинг тажриба варианти ишлаб чиқилган (қайд. Гувоҳнома №001410 03.08.2009.) ва қорамолчилик хўжаликларига жорий этилган (Ветеринария ва чорвачиликни ривожлантириш қўмитасининг 2024 йил 14 августдаги №02/23-452-сон маълумотномаси). Қорамоллар пироплазмидозларини олдини олиш учун ТАУ-219 антитейлериоз вакцинанинг тажриба вариантини қўллашнинг самараси юқори бўлиб, сарфланган 1 сўм харажатлар ҳисобига  6,5 сўм  фойда олишга эришилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish