Норқулов Акбар Уроқовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертация ҳимояси ҳақида эʼлон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри: “Виртуал маконда эмодзи ва аватарга бўлган ҳуқуқларни фуқаролик-ҳуқуқий тартибга солиш”, 12.00.03 – Фуқаролик ҳуқуқи. Тадбиркорлик ҳуқуқи. Оила ҳуқуқи. Халқаро хусусий ҳуқуқ (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2024.2.PhD/Yu1443.
Илмий раҳбар: Рустамбеков Исламбек Рустамбекович, юридик фанлар доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат юридик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Тошкент давлат юридик университети, DSc.07/30.12.2019.Yu.22.01.
Расмий оппонентлар: Гулямов Саид Саидахрорович, юридик фанлар доктори, профессор; Сафоева Садоқат Мусоевна, юридик фанлари номзоди.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси Адлия вазирлиги ҳузуридаги Юристлар малакасини ошириш маркази.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистон Республикасида виртуал макондаги объектлар, улардаги муносабатларни тартибга солишнинг ҳуқуқи, фуқаролик-ҳуқуқий асосларини такомиллаштириш ва уни қЎллаш амалийоти самарадорлигини оширишга қаратилган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
эмодзи ва аватарларнинг товар белгилари ҳисобланиши, жисмоний ва юридик шахс номига рўйхатдан ўтказилиши лозимлиги асослантирилган;
саноат мулки объектларини бир нечта шахс бир-биридан мустақил яратган бўлса, патент олиши ҳуқуқи ва тартибини белгилаш асослари илмий-амалий жиҳатдан асослантирилган;
эмодзи ва аватарларни тасвирлар, сўзлар, муайян шаклдаги белгилар сифатида товар белгиси ҳисобланиши, рўйхатдан ўтказилиши мумкинлиги тўғрисидаги, шунингдек маълум бир график тасвирга эга бўлмаган эмодзи ва аватарларни товар белгиси сифатида рўйхатдан ўтказиб бўлмаслиги асослантирилган;
эмодзи ва аватарларни чизиқлар, фигуралар ва бошқа объектлар сифатида тасвирий белгиларга киритиш лозимлиги, шунингдек эмодзи ва аватарлар ҳажмли белгилар ҳисобланиб улар оддий чизиқлар, фигуралар ҳисобланиши кераклиги асослантирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Тадқиқот иши бўйича олинган илмий натижалар қуйидагиларда фойдаланилган:
эмодзи ва аватарларнинг товар белгилари ҳисобланиб, жисмоний ва юридик шахс номига рўйхатдан ўтказилиши юзасидан таклифлар Ўзбекистон Республикасининг 2001-йил 30-августдаги “Товар белгилари, хизмат кўрсатиш белгилари ва товар келиб чиққан жой номлари тўғрисида”ги қонуннинг 4-моддаси иккинчи қисмини ишлаб чиқилишида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Сенатининг 2023-йил 22-августдаги 54-сон далолатномаси). Ушбу таклифнинг амалга оширилиши виртуал макондаги объектларни товар белгилари сифатида рўйхатдан ўтказилишига хизмат қилган;
саноат мулки объектларини бир нечта шахс бир-биридан мустақил яратган бўлса, патент олиши ҳуқуқи ва тартибини белгилаш юзасидан таклифлар Ўзбекистон Республикасининг 2002-йил 29-августдаги “Ихтиролар, фойдали моделлар ва саноат намуналари тўғрисидаги” қонунининг 5-моддасининг учинчи қисми ишлаб чиқилишида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлис Сенатининг 2023-йил 22-августдаги 54-сон далолатномаси). Ушбу таклифнинг амалга оширилиши асл патент эгасининг қонуний манфаатларини ҳимоя қилишга хизмат қилган;
эмодзи ва аватарларни тасвирлар, муайян шаклдаги белгилар сифатида товар белгиси ҳисобланиши, рўйхатдан ўтказилиши мумкинлиги тўғрисидаги, шунингдек маълум бир график тасвирга эга бўлмаган эмодзи ва аватарларни товар белгиси сифатида рўйхатдан ўтказиб бўлмаслиги тўғрисидаги таклифлар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2023-йил 19-сентабрдаги “Товар белгилари ва хизмат кўрсатиш белгиларини рўйхатдан Ўтказиш бўйича давлат хизматини кўрсатишнинг маъмурий регламентини тасдиқлаш тўғрисида”ги 480-қарори иловаси билан тасдиқланган “Товар белгилари ва хизмат кўрсатиш белгиларини рўйхатдан Ўтказиш бўйича давлат хизматини кўрсатиш”нинг маъмурий регламентнинг 5, 7-бандларини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Бош вазир котибиятининг Ахборот-таҳлил ва юридик таъминлаш департаментининг 2024-йил 19-июндаги 12-15-46-сон далолатномаси). Ушбу таклифлар асосида график тасвирлар, чизиқлар, муайян шаклдаги белгилар товар белгиси сифатида рўйхатдан Ўтказишилишига хизмат қилган;
эмодзи ва аватарларни чизиқлар, фигуралар ва бошқа объектлар сифатида тасвирий белгиларга киритишга оид таклифлар, шунингдек эмодзи ва аватарлар ҳажмли белгилар ҳисобланиб улар оддий чизиқлар, фигуралар ҳисобланиши кераклиги тўғрисидаги таклифлар Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамасининг 2023-йил 19-сентабрдаги “Товар белгилари ва хизмат кўрсатиш белгиларини рўйхатдан Ўтказиш бўйича давлат хизматини кўрсатишнинг маъмурий регламентини тасдиқлаш тўғрисида”ги 480-қарори иловаси билан тасдиқланган “Товар белгилари ва хизмат кўрсатиш белгиларини рўйхатдан ўтказиш бўйича давлат хизматини кўрсатиш”нинг маъмурий регламентнинг 6-банди биринчи ва учинчи хатбошсини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Бош вазир котибиятининг Ахборот-таҳлил ва юридик таъминлаш департаментининг 2024-йил 19-июндаги 12-15-46-сон далолатномаси). Ушбу таклифлар асосида чизиқлар, филгуралар ва бошқа объектлар тасвирий ҳамда ҳажмли белгилар сифатида интеллектуал мулк ҳисобланиб, рўйхатдан ўтказилишининг ҳуқуқуй асосларини такомиллаштиришга хизмат қилган.