Махсудов Шерзод Солижоновичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
 

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Ўзбекистонда тўқимачилик саноати корхоналари фаолиятида инвестиция жараёнларини бошқариш », 08.00.13-“Менежмент” ҳамда 08.00.03-“Саноат иқтисодиёти” туташ ихтисосликлари.
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2023.2.PhD/Iqt3123.
Илмий раҳбар: Хонкелдиева Гузал Шеровна, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Фарғона давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Наманган муҳандислик-технология институти, PhD.03/27.05.2020.I.66.03.
Расмий оппонентлар: Назарматов Охунжон Сотволдиевич,  иқтисодиёт фанлари доктори, доцент;   Ибрагимов Исроил Усманович,  иқтисодиёт фанлари фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Наманган давлат унивецитети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: тўқимачилик саноати корхоналарида инвестисион жараёнларни бошқаришга оид илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
услубий ёндашувга кўра “инвестисияни бошқариш” тушунчасининг иқтисодий мазмуни маълум муддатга молиявий, моддий ва ақлий қўйилмаларни хавф-хатарга қўйиб (таваккал қилиб), тадбиркорлик ва бошқа фаолият объектларига такрор ишлаб чиқаришни кенгайтириш мақсадида ва бунинг натижасида фойда олиш ёки ресурслар салоҳиятининг чекланган шароитида келажакда бошқа фойдали самарага эришиш жараёнларини бошқариш, яъни қабул қилинган стратегия асосида инвестисион фаолиятни доимий равишда амалга ошириш ва ресурслар билан таъминланганлик устидан инвестор (давлат, корхона, хорижий сармоядор, фуқаро)ларнинг назорати нуқтаи назаридан такомиллаштирилган;
тўқимачилик корхоналарда инвестисион устунликларини ҳисобга олган ҳолдаги барқарор ривожланишига таъсирининг интеграл оралиқ натижаларини “юқори” [0,8; 1]; “нормал” [0,6; 0,8]; “паст” [0,3; 0,6] чегараларига кўра баҳолаш орқали юқори бошқарув натижаларини  таъминлаш таклифи асосланган;
тўқимачилик корхоналарда инвестисион фаолиятини бошқарув самарадорлиги даражасини инвестисион фаоллик ҳамда жалб этилган сармоянинг даромадлилик кўрсаткичларининг ўзгариш тенденсиялари бўйича (р = 0; 1) оралиқ мезонлар асосида баҳолашнинг “қониқарли” (0,577 ≤ р ≤ 0),  “ўрта” (0 ≤ р ≤ 0,143), “яхши” (0,143 ≤ р ≤ 0,991) чегараларини белгилаш орқали инвестисия самарадорлигининг юқори даражасини таъминлаш асосланган;
тўқимачилик саноати ишлаб чиқариш ҳажмига таъсир қилувчи омилларнинг эконометрик модели асосида “Посcо Интернатионал Техтиле ЛЛC” МЧЖ тўқимачилик корхонасининг маҳсулот сотишдан соф тушум ҳажмианинг 2030 йилга қадар прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.   
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Тўқимачилик саноатини ривожлантиришда инвестисия жараёнларини бошқариш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
услубий ёндашувга кўра “инвестисияни бошқариш” тушунчасининг иқтисодий мазмунини маълум муддатга молиявий, моддий ва ақлий қўйилмаларни хавф-хатарга қўйиб (таваккал қилиб), тадбиркорлик ва бошқа фаолият объектларига такрор ишлаб чиқаришни кенгайтириш мақсадида ва бунинг натижасида фойда олиш ёки ресурслар салоҳиятининг чекланган шароитида келажакда бошқа фойдали самарага эришиш жараёнларини бошқариш, яъни қабул қилинган стратегия асосида инвестисион фаолиятни доимий равишда амалга ошириш ва ресурслар билан таъминланганлик устидан инвестор (давлат, корхона, хорижий сармоядор, фуқаро)ларнинг назорати нуқтаи назаридан такомиллаштиришга оид назарий-услубий материаллардан олий ўқув юртлари талабалари учун тавсия этилган “Корпоратив маданият” номли ўқув қўлланмани тайёрлашда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Олий таълим фан ва инновациялар вазирлигининг 2024 йил 04-мартдаги 55-сонли буйруғи). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида талабаларда қабул қилинган стратегия асосида инвестисион фаолиятни доимий равишда амалга ошириш ва ресурслар билан таъминланганлик устидан инвесторларнинг назорати нуқтаи назаридан такомиллаштирилган “инвестисияни бошқариш” тушунчасининг иқтисодий мазмунига оид назарий билимлар ҳосил қилиш имкони яратилган;
тўқимачилик корхоналарда инвестисион устунликларини ҳисобга олган ҳолдаги барқарор ривожланишига таъсирининг интеграл оралиқ натижаларини “юқори” [0,8; 1]; “нормал” [0,6; 0,8]; “паст” [0,3; 0,6] чегараларига кўра баҳолаш орқали юқори бошқарув натижаларини  таъминлаш таклифи Ўзбекистон Савдо-саноат палатасига аъзо бўлган тадбиркорлик субъектлари амалиётида жорий этилган (Ўзбекистон Савдо-саноат палатасининг 2024 йил 2 августдаги №13/08-32-13229-сон маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида тўқимачилик корхоналарида жалб қилинаётган инвестисиялар ва улардан фойдаланишнинг энг мақбул иқтисодий чегаралари аниқланиб, уларни танлаш ва тақсимлаш вариантларини Ўзбекистон Савдо-саноат палатасига аъзо бўлган тадбиркорлик субъектлари бошқарув фаолиятига жорий этиш имкони яратилган:
тўқимачилик корхоналарда инвестисион фаолиятини бошқарув самарадорлиги даражасини инвестисион фаоллик ҳамда жалб этилган сармоянинг даромадлилик кўрсаткичларининг ўзгариш тенденсиялари бўйича (р = 0; 1) оралиқ мезонлар асосида баҳолашнинг “қониқарли” (0,577 ≤ р ≤ 0),  “ўрта” (0 ≤ р ≤ 0,143), “яхши” (0,143 ≤ р ≤ 0,991) чегараларини белгилаш орқали инвестисия самарадорлигининг юқори даражасини таъминлаш таклифи Ўзбекистон Савдо-саноат палатасига аъзо бўлган тадбиркорлик субъектлари томонидан амалиётга жорий этилган (Ўзбекистон Савдо-саноат палатасининг 2024 йил 2 августдаги №13/08-32-13229-сон маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида 2 та тўқимачилик корхоналарининг бошқарув харажатларини 2023 йилда 2022 йилга нисбатан ўртача 8,4 фоизга камайтириш имкони яратилган;
тўқимачилик саноати ишлаб чиқариш ҳажмига таъсир қилувчи омилларнинг эконометрик модели асосида “Посcо Интернатионал Техтиле ЛЛC” МЧЖ тўқимачилик корхонасининг маҳсулот сотишдан соф тушум ҳажмианинг 2030 йилга қадар ишлаб чиқилган прогноз кўрсаткичлари Ўзбекистон Савдо-саноат палатасига аъзо бўлган тадбиркорлик субъектлари бошқарув фаолиятига жорий этилган (Ўзбекистон Савдо-саноат палатасининг 2024 йил 2 августдаги №13/08-32-13229-сон маълумотномаси). Мазкур илмий таклифнинг амалиётга жорий этилиши натижасида маҳсулот ишлаб чиқариш ҳажми, киритилган инвестисион ва инновасион харажатлар,  асосий ишлаб чиқаришда банд бўлганлар, корхонанинг ишлаб чиқариш қуввати ҳамда корхона ўртача иш ҳақи миқдори омиллари асосида корхонанинг инвестисион ривожланишининг прогноз параметрлари орқали тўқимачилик саноати корхоналарида инвестисион фаолияти бошқарув самарадорлигини ошириш даражасини аниқлаш имкони яратилган.