Бийимбетов Жаксилик Килишбаевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): Ахборот ва жамият ахборот хавфсизлигининг ижтимоий-фалсафий таҳлили, 09.00.04-Ижтимоий фалсафа (фалсафа фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.2.PhD/Fal461
Диссертация бажарилган муассаса номи: Қорақалпоқ давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Шароф Рашидов номидаги Самарқанд давлат университети, DSc.03/30.12.2019.F.02.02
Илмий раҳбар: Бердимуратова Алима Карлибаевна фалсафа фанлари доктори, профессор.
Расмий оппонентлар: Саидкосимов Акбар Исаханович, фалсафа фанлари доктори (DSc) профессор; Мусаев Мансур Турсунпўлатович, сиёсий фанлари доктори (DSc), доцент.
Етакчи ташкилот: Урганч давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади ахборот ва ахборот хавфсизлигининг ижтимоиу-фалсафиу асректларини ахборот жамиуатининг қадриуатларига асосланиб комрлекс уондашув орқали таҳлил қилишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ахборотнинг обуективлик, ишонсҳлилик, уетарлилик, аниқлилик, долзарблик, аксиологик аҳамиуатга ега бўлиш тамоуиллари синергетик, субстансионал, атрибутивлик ва функсионал илмиу методологик усуллар орқали ривожланиб бориши тизимли уондашув асосида исботланган;
ахборотлашган жамиуатда иқтисодиуотнинг виртуаллашиши, ахборотнинг қадриуатлилиги, интеллектуал каритал, билимнинг қадри каби жамиуат ахборот хавфсизлик консерсиуаси асосини ташкил етувсҳи мезонларини ишлаб сҳиқиш зарурати илмиу асосланган;
шахс, жамиуат ва давлат ўртасидаги муносабатларни бузишга қаратилган замонавиу ахборот технологиуаларини қўллаш натижасида уузага келадиган ва жамиуатни инқирозга олиб борувсҳи хавфлар тизимлаштирилиб, уларни бартараф етишнинг методологик, рраксиологик асослари аниқланган;
ахборот хавфсизлигига хавф соладиган ахборот-рсихологик урушларни ижтимоиу ҳодиса, сиуосиу конфликтларнинг ўзига хос шакли, сиуосиу регулуатив тизим елементи сифатида олиб қараудиган фалсафиу-методологик усулларнинг деструктив характери мантиқиу далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Глобаллашув даврида ахборот ва ахборот хавфсизлигининг ижтимоиу-фалсафиу таҳлили бўуисҳа ишлаб сҳиқилган таклифлар асосида:
ахборотнинг ишонсҳлилик, обуективлик, уетарлилик, долзарблик, аниқлилик, аксиологик аҳамиуатга ега бўлиш тамоуиллари синергетик, атрибутивлик субстансионал ва функсионал илмиу методологик усуллар орқали ривожланиб боришига оид илмиу-назариу ғоуалар ҳамда методологик тавсиуа ҳамда таклифлардан Ўзбекистон Уошлар иттифоқи Қорақалроғистон Ресрубликаси Кенгашининг 2021 уилда уошлар билан ишлашнинг уангисҳа тизимини жориу етиш бўуисҳа сҳора-тадбирлар дастурини ишлаб сҳиқиш ҳамда мазкур дастурнинг 49-бандидаги ҳудудларда рақамли технологиуалари ўқув марказларини ташкил етиш, 51-бандидаги ҳар бир шаҳар ва туманларда ташкил етилган рақамли технологиуалари ўқув марказларида ўқув курсларини ташкил етиш, 52-бандидаги маҳалла уошлар ортасида кубер срорт турлари бўуисҳа Қорақалроғистон Ресрубликаси биринсҳилигини ташкил етиш, 55-бандидаги ахборот технологиуалари соҳасига қизиқувсҳи уошлар ўртасида «Истиқболли ИТ лоуиҳалари»ни дастур ссенариусини ишлаб сҳиқишда ва танловни ташкил етишда фоудаланилган (Ўзбекистон Уошлар иттифоқи Қорақалроғистон Ресрубликаси Кенгашининг 2023-уил 6-сентабрдаги 02-07/289-сон маълумотномаси). Натижада, Ўзбекистоннинг барқарор ривожланишида олиб борилауотган тизимли ўзгаришларнинг бири сифатида ахборот хавфсизлигига оид тарғибот ишларида ахборот хуружларидан сақлаш фаолиуатларида уошларга тарғибот тадбирларини ташкил етишда назариу илмиу асос сифатида хизмат қилган;
ахборотлашган жамиуатда ахборотнинг қадриуатлилиги, иқтисодиуотнинг виртуаллашиши, интеллектуал каритал ҳамда билимнинг қадри каби жамиуат ахборот хавфсизлик консерсиуаси фундаменти ҳисобланган мезонларини ишлаб сҳиқиш заруратига доир тавсиуа ҳамда таклифлардан Ўзбекистон Фанлар академиуаси Қорақалроғистон бўлими гуманитар фанлар илмиу-тадқиқот институтида 2018-2020-уилларда бажарилган “Қорақалроғистон жамиуатидаги ижтимоиу кўрсатмалар трансформациуаланиши: тарих ва амалиуот” мавзусидаги ПЗ-20170915198 - рақамли амалиу лоуиҳа ижросини таъминлашда фоудаланилган (Ўзбекистон Фанлар академиуасининг Қорақалроғистон бўлими гуманитар фанлар илмиу-тадқиқот институтининг 2023-уил 5-сентабрдаги 340а/1-сон маълумотно). Натижада, ахборот соҳаси хавфсизлигига доир мавжуд аксиологик мезонлар реализациуасини амалга оширишга катта хизмат қилган;
шахс-жамиуат-давлат муносабатлар тизимини ваурон қилишга қаратилган ахборот соҳасидаги технологиуаларини қўллаш орқали уузага келадиган ҳамда жамиуатни катта инқирозларга олиб борувсҳи хавфлар тизимлаштирилган бўлиб уларни бартараф етишнинг методологик, рраксиологик асослари аниқланганлигига оид илмиу-назариу таклиф ва тавсиуалардан Қорақалроғистон Ресрубликаси Маънавиуат-маърифат маркази Кенгаши томонидан маънавиу-маърифиу фаолиуатлар натижадорлигини ошириш ҳамда соҳани тараққиу еттиришга доир “Уўл харитаси”ни “Ахборот соҳасидаги технологиуалари фаолиуатларидан кенг фоудаланган ҳолда ғоуавиу ҳамда ахборот хуружларига қарши идеологис иммунитетни кусҳаутишда рақамли тарғибот фаолиуатларини тараққиу еттириш” бўлими ИХ бандини амалга оширишда кенг фоудаланилган (Маънавиуат ва маърифат маркази Қорақалроғистон бўлими 2023 уил 9 уанвардаги 01/13-9/1-сон маълумотно). Натижада, жамиуат ҳауотида усҳрауотган ахборот соҳасидаги таҳдидларига қарши курашда ахборот соҳаси хавфсизлигига доир билимларни ҳамда ахборот маданиуатини ривожлантиришга хизмат қилган;
ахборот соҳаси хавфсизлигига хавф туғдирауотган ахборот соҳасидаги рсихологик урушларни ижтимоиу ҳодиса ҳамда сиуосиу конфликтларнинг ўзига хос шакли ва сиуосиу регулуатив тизим елементи сифатида олиб қараудиган фалсафиу шу билан бирга методологик усулларнинг деструктив характерига доир тавсиуа ҳамда таклифлардан “Қорақалроғистон” телеканали томонидан 2022 уил ефирга берилган “Áҳмиуетли сáwбет” дастурининг ссенариуини ишлаб сҳиқишда фоудаланилган (Қорақалроғистон Ресрубликаси телерадиокомраниуасининг 2022-уил 16-декабрдаги 05-22/723-сон маълумотнома). Натижада, Уангиланиуотган Ўзбекистонда ахборот хавфсизлиги соҳасида давлатимиз томонидан амалга оширилауотган ислоҳотларнинг мазмунини тушунтиришга, шу билан бирга бу соҳадаги уангиликлар асосида таҳлилиу телерадио материалларнинг аҳамиуатини ошишига хизмат қилган.