Раджапова Лола Нураддиновнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ички ишлар органлари ходимлари ижтимоий ҳимоясининг ташкилий-ҳуқуқий жиҳатларини такомиллаштириш”, 12.00.02 – Конституциявий ҳуқуқ. Маъмурий ҳуқуқ. Молия ва божхона ҳуқуқи (юридик фанлар).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.1.PhD/Yu922.
Илмий раҳбар: Қодиров Умиджон Абдимуратович, юридик фанлар номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Республикаси Ички ишлар вазирлиги Академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Қорақалпоқ давлат университети, PhD.03/30.12.2019.Yu.20.02.
Расмий оппонентлар: Зиёдуллаев Музаффар Зиёдуллаевич, юридик фанлар доктори, профессор; Дауменов Бердақ Аймуратович, юридик фанлар номзоди, профессор.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон Республикаси ИИВ Малака ошириш институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади ички ишлар органлари ходимларининг ижтимоий ҳимоясининг ташкилий-ҳуқуқий жиҳатларини такомиллаштиришга қаратилган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
хизматни ўташ даврида уй-жойга ёки яшаш шароитларини яхшилашга муҳтож ички ишлар органлари ходимларига, шунингдек уларнинг оила аъзолари (эри (хотини), фарзандлари ёки қарамоғида бўлган шахслар)га қўшимча яшаш майдонига бўлган ҳуқуқ ҳисобга олиниб, ташкил этиладиган хизмат уй-жойлари фонди, шунингдек ички ишлар органларига бириктирилган уй-жой фондидаги квартиралар ҳисобидан яшаш майдонининг белгиланган ижтимоий нормалари доирасида хизмат уй-жойлари берилиши асослантирилган;
ички ишлар органлари ходимларига турар-жойга эга бўлиш ёки яшаш шароитини яхшилаш учун беш йилдан ошмайдиган муддатга Ички ишлар вазирлиги бюджетдан ташқари маблағлари ҳисобидан базавий ҳисоблаш миқдорининг минг бараваридан ошмайдиган миқдорда узоқ муддатли фоизсиз қарз берилиши зарурлиги исботланган;
терговчи ва суриштирувчиларнинг хизмат ва ижрочилик интизоми, уларнинг кўрсаткичларига кўра ҳар чоракда рағбатлантиришни муддатли депозитга қўйишдан олинган фоиз даромадлари ҳисобидан амалга оширилиши зарурлиги асослантирилган;
ички ишлар органлари ходимлари уй-жойлар тақсимоти қуръа ташлаш орқали амалга оширилиши, хоналар сонини белгилашда ходим ва оила аъзоларининг яшаш майдони бўйича қонунчилик ҳужжатларида белгиланган ижтимоий нормалар инобатга олиниши лозимлиги, алоҳида имтиёз ва устунликлар берилишига йўл қўйилмаслиги, ходимнинг оила аъзоларидан ногиронлиги бўлганда имтиёз сифатида уларнинг истагига кўра пастки қаватлардан, қуръа ташлашсиз уй-жой ажратилиши мумкинлиги исботланган;
ички ишлар органлари ходимларига яшаш шароитини яхшилаш учун фоизсиз қарз берилганида қарз олган ходим ички ишлар органлари хизматидан салбий асосларга кўра ҳамда пенсия олиш ҳуқуқини бермайдиган ҳолда бўшатилганда, шунингдек, қарз маблағидан мақсадсиз фойдаланилганлиги аниқланганда қарз шартномасини бекор қилиш ёки қарзни қайтариш муддати тугамасдан қарз маблағини ундириб олиш лозимлиги асослантирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ички ишлар органларининг ижтимоий ҳимоя соҳасидаги қонун ҳужжатларининг умумий қоидаларини такомиллаштириш бўйича олиб борилган тадқиқотлар натижалари асосида:
хизматни ўташ даврида уй-жойга ёки яшаш шароитларини яхшилашга муҳтож ходимларга хизмат уй-жойлари берилиши бўйича таклифлари Вазирлар Маҳкамасининг “Ўзбекистон Республикаси ички ишлар органлари ва Миллий гвардиясининг шахсий таркиби ҳамда уларнинг оила аъзоларини ижтимоий ҳимоя қилиш тизимини тартибга солиш тўғрисида” ги 2022-йил 4-июл 354-сон қарорининг 61-бандини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Ахборот таҳлил ва юридик таъминлаш департаментининг 2023-йил 26-сентябрдаги 12/15-79-сон далолатномаси). Таклиф хизматни ўташ даврида уй-жойга ёки яшаш шароитларини яхшилашга муҳтож ходимларга хизмат уй-жойлари фонди, ички ишлар органларига бириктирилган уй-жой фондидаги квартиралар ҳисобидан яшаш майдонининг белгиланган ижтимоий нормалари доирасида хизмат уй-жойлари берилишига хизмат қилган;
ички ишлар органлари ходимларига турар-жойга эга бўлиш ёки яшаш шароитини яхшилаш учун беш йилдан ошмайдиган муддатга фоизсиз қарз бериш бўйича таклиф Вазирлар Маҳкамасининг “Ўзбекистон Республикаси ички ишлар органлари ва Миллий гвардиясининг шахсий таркиби ҳамда уларнинг оила аъзоларини ижтимоий ҳимоя қилиш тизимини тартибга солиш тўғрисида” ги  2022-йил  4-июл 354-сон  қарорининг  96-бандини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Ахборот таҳлил ва юридик таъминлаш департаментининг 2023-йил 26-сентябрдаги 12/15-79-сон далолатномаси). Ушбу таклиф ходимларга арзон кўп квартирали уйлардан квартира сотиб олиш, уй-жойини реконструксия қилиш, уй-жой қуриш учун беш йилдан ошмайдиган муддатга базавий ҳисоблаш миқдорининг минг бараваридан ошмайдиган миқдорда узоқ муддатли фоизсиз қарз берилишига хизмат қилган;
ички ишлар органи суриштирувчи ва терговчиларига юклатилган вазифаларни самарали амалга оширишлари учун муносиб шарт-шароитлар яратиш масалаларини ҳал этиш бўйича таклифлари “Ўзбекистон Республикаси ички ишлар органлари тергов бўлинмаларининг вақтинча тасарруфидаги бўш пул маблағларини муддатли депозитга қўйишдан олинган даромаддан фойдаланиш тартиби тўғрисида”ги низомнинг 3-боб, 7-банд учинчи хатбошисини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси ИИВ 2023-йил 27-мартдаги 18/2000-сон далолатномаси). Таклиф терговчи ва суриштирувчиларнинг хизмат ва ижрочилик интизомига, иш кўрсаткичларига кўра рағбатлантиришни йўлга қўйилишига хизмат қилган;
ички ишлар органлари ходимларига уй-жойлар тақсимоти қуръа ташлаш орқали амалга оширилиши бўйича таклифлари “Ички ишлар органлари шахсий таркиби ва уларнинг оила аъзоларини ижтимоий ҳимоя қилиш фаолиятини тартибга солиш тўғрисида”ги 404-сонли Ички ишлар вазирининг буйруғига асосан Низомнинг 53-бандини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси ИИВ 2024-йил 16-февралдаги 2/391-сон далолатномаси). Таклиф ички ишлар органлари ходимларининг уй-жой бўйича имтиёзларини одилона тақсимланишида, алоҳида имтиёз ва устунликлар берилишига йўл қўйилмаслигига хизмат қилган;
ички ишлар органлари ходимларига қарз берилганида қарз шартномаси бекор қилиниш ва қарз маблағларининг ундириб олиниш асослари юзасидан таклифлари “Ички ишлар органлари шахсий таркиби ва уларнинг оила аъзоларини ижтимоий ҳимоя қилиш фаолиятини тартибга солиш тўғрисида”ги 404-сонли Ички ишлар вазирининг буйруғига асосан Низомнинг 116-бандини ишлаб чиқишда фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси ИИВ 2024-йил 16-февралдаги 2/391-сон далолатномаси). Таклиф бўйича ички ишлар органлари ходимлари қарз олганида ходим ички ишлар органлари хизматидан салбий асосларга кўра ҳамда пенсия олиш ҳуқуқини бермайдиган ҳолда бўшатилганда қарз шартномасининг бекор бўлиши ва қарз маблағларини қайтарилишига хизмат қилган.