Kenesbaev Kuralbay Baltabay ulining
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I.Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): “Qoraqalpog‘istonda jurnalist kadrlarni tayyorlashning ilmiy-pedagogik asoslarini takomillashtirish”, 13.00.01 – Pedagogika nazariyasi. Pedagogik ta’limotlar tarixi (pedagogika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2021.3.PhD/Ped2685.
Ilmiy rahbar: Aytimbetov Maxsetbay Zinatdin uli, pedagogika fanlari bo‘yicha falsafa doktori (PhD), dotsent.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Nukus davlat pedagogika instituti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasa nomi, IK raqami: Nukus davlat pedagogika instituti, DSc.03/30.12.2019.Ped.34.01.
Rasmiy opponentlar: Seitnazarov Kuanishbay Kenesbaevich, texnika fanlari doktori, professor; Xodjaev Begzod Xudoyberdievich, pedagogika fanlari doktori, professor.  
Yetakchi tashkilot: O‘zbekiston davlat jahon tillari universiteti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi Qoraqalpog‘istonda jurnalist kadrlarni tayyorlashning ilmiy-pedagogik asoslarini takomillashtirishga doir taklif va tavsiyalar ishlab chiqishdan iborat.
III.Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
jurnalist kadrlarni tayyorlashga yo‘naltirilgan pedagogik jarayonning ijtimoiy-tarixiy xususiyatlari “o‘tmish – bugun – kelajak” triadasiga muvofiq konvergent jurnalistikaga xos evolyusion o‘zgarishlarning jurnalistik ta’lim konsepsiyasi bilan uyg‘unligining retrospektiv tahlilining shaxsiy va kasbiy ijtimoiylashuv, individuallashuv kabi jihatlarining dominantligiga muhim ustuvorlik berish asosida aniqlashtirilgan;
raqamli mediamakon sharoitida jurnalist kadrlarni tayyorlashning tadqiqiy-didaktik imkoniyatlari nutqiy ifodaviylik, samarali muloqot texnikasi, mediamakonni raqamlashtirish sharoitida kasbiy kompetensiyalar transformatsiyasi kabi professionallashuv parametrlarini kasbiy tayyorgarlik jarayonlariga joriy etishning istiqbolli tendensiyalari doirasini vertikal va gorizontal yo‘nalishlar bo‘yicha kengaytirish asosida takomillashtirilgan;
jurnalist kadrlarni tayyorlashning innovatsion modeli personal faoliyatda ijtimoiy mas’uliyatni o‘z zimmasiga oladigan jurnalist shaxsini shakllantirishga yo‘naltirilgan kasbiy-integral, didaktik va amaliy-shakllantiruvchi bosqichlarga muvofiq jurnalistik ta’lim xizmatlariga amaliy tayyorgarlik jarayonining produktivligi individualizatsiyasini ta’minlash orqali takomillashtirilgan;
jurnalist kadrlarni tayyorlashning tashkiliy, mazmunli va jarayonga xos pedagogik shart-sharoitlari talabalarda universal (umumilmiy, vositali, ijtimoiy-shaxsiy, umummadaniy) va kasbiy (umumkasbiy, metodik-texnologik, amaliy) kompetensiyalarni shakllantirishga qaratilgan tanqidiy fikrlashni rivojlantirish, ishbilarmonlik o‘yinlari, aralash o‘qitish texnologiyalarini adaptiv ko‘rinishda loyihalash mantiqiga ustuvorlik berish orqali takomillashtirilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi. Qoraqalpog‘istonda jurnalist kadrlar tayyorlashning ilmiy-pedagogik asoslarini takomillashtirish bo‘yicha olingan ilmiy-tadqiqot natijalari asosida:
jurnalist kadrlarni tayyorlashga yo‘naltirilgan pedagogik jarayonning ijtimoiy-tarixiy xususiyatlarini “o‘tmish – bugun – kelajak” triadasiga muvofiq konvergent jurnalistikaga xos evolyusion o‘zgarishlarning jurnalistik ta’lim konsepsiyasi bilan uyg‘unligining retrospektiv tahlilining shaxsiy va kasbiy ijtimoiylashuv, individuallashuv kabi jihatlarining dominantligiga muhim ustuvorlik berish asosida aniqlashtirishga doir tavsiyalardan O‘zbekiston pedagogika fanlari ilmiy tadqiqot instituti Qoraqalpog‘iston filialida bajarilgan F3-2016-0908165532 raqamli “Qoraqalpoq tilining yangi alfaviti va imlo qoidalariga muvofiq ona tili va adabiyotini rivojlantirish metodikasi” (2017-2020-yy.) mavzusidagi fundamental loyihasini bajarishda foydalanilgan (Nizomiy nomidagi Toshkent davlat pedagogika universitetining 2023-yil 2-avgustdagi 02-07-2839/04-son dalolatnomasi). Natijada, Qoraqalpog‘istonda jurnalist kadrlar tayyorlashning ijtimoiy-tarixiy taraqqiyotini o‘rganish asosida mazkur jarayonni takomillashtirishning o‘ziga xos xususiyatlarini ochib berish imkoni yaratilgan;
raqamli mediamakon sharoitida jurnalist kadrlarni tayyorlashning tadqiqiy-didaktik imkoniyatlarini nutqiy ifodaviylik, samarali muloqot texnikasi, mediamakonni raqamlashtirish sharoitida kasbiy kompetensiyalar transformatsiyasi kabi professionallashuv parametrlarini kasbiy tayyorgarlik jarayonlariga joriy etishning istiqbolli tendensiyalari doirasini vertikal va gorizontal yo‘nalishlar bo‘yicha kengaytirish hamda jurnalist kadrlarni tayyorlashning innovatsion modelini personal faoliyatda ijtimoiy mas’uliyatni o‘z zimmasiga oladigan jurnalist shaxsini shakllantirishga yo‘naltirilgan kasbiy-integral, didaktik va amaliy-shakllantiruvchi bosqichlarga muvofiq jurnalistik ta’lim xizmatlariga amaliy tayyorgarlik jarayonining produktivligi individualizatsiyasini ta’minlash orqali takomillashtirishga doir takliflardan Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i KenGESining 2023-yil 6-martdagi “Mamlakatimizda amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlarni ommaga etkazishda, jamiyatimizda milliy g‘oya va yangicha mafkurani rivojlantirishda yozuvchi-shoirlar va jurnalistlarning o‘rnini yanada oshirish choralari to‘g‘risida”gi 01-51-sonli majlis bayoni bilan tasdiqlangan “YO‘l xaritasi”ni ishlab chiqishda foydalanilgan (Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashining 2023-yil 25-iyuldagi 13-06/1907/593-son ma’lumotnomasi). Natijada, bo‘lajak jurnalistlarning ijtimoiy mobilligi va kompetentligini rivojlantirishga xizmat qilgan;
jurnalist kadrlarni tayyorlashning tashkiliy, mazmunli va jarayonga xos pedagogik shart-sharoitlarini talabalarda universal va kasbiy kompetensiyalarni shakllantirishga qaratilgan tanqidiy fikrlashni rivojlantirish, ishbilarmonlik o‘yinlari, aralash o‘qitish texnologiyalarining adaptiv ko‘rinishda loyihalash mantiqiga ustuvorlik berish orqali takomillashtirishga doir amaliy taklif va tavsiyalardan Qoraqalpoq gumanitar fanlar ilmiy-tadqiqot institutida bajarilgan PZ-20170915198 raqamli “Qoraqalpoq jamiyatida ijtimoiy ustanovkalar transformatsiyasi: tarix va amaliyot” (2018-2020-yy.) amaliy loyihasining Qoraqalpoq jamiyatida jurnalist kadrlar tayyorlashda ijtimoiy ustanovkalar transformatsiyasi qismini bajarishda foydalanilgan (Qoraqalpoq gumanitar fanlar ilmiy-tadqiqot institutining 2023-yil 20-oktyabrdagi 409/1-son ma’lumotnomasi). Natijada, jurnalist kadrlarni tayyorlashda tarixiy va innovatsion tajribadan foydalanish samaradorligini oshirishga xizmat qilgan.