Зуфаров Азиз Алимджановичнинг
фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Болаларда нафас тизими ўткир яллиғланиш касалликларида юрак ритми спектрал тавсифи бўйича дифференциал ташхисотининг тизимли таҳлили», 14.00.09–Педиатрия (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.1.DSc/Tib7.
Илмий маслаҳатчи: Алимов Анвар Валиевич, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент педиатрия тиббиёт институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент педиатрия тиббиёт институти, DSc.27.06.2017.Tib.29.01.
Расмий оппонентлар: Продеус Андрей Петрович, тиббиёт фанлари доктори, профессор (Россия); Шамсиев Фуркат Мухитдинович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Ахмедова Инобат Мухамеджанова, тиббиёт фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Тошкент тиббиёт академияси.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади: болалардаюқори нафас йўллари ўткир яллиғланиши клиникасида қиёсий-ташхисловчи тадбирларни оптималлаштириш мақсадида юрак ритми спектрал таҳлилини қўллашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
нафас олиш аъзолари ўткир яллиғланиш касалликларининг турли шакллари ва юрак функционал ҳолати ўзгаришларининг боғлиқлиги аниқланган;
илк бор ўткир респиратор синдроми жараёнида нафас олиш аъзолари яллиғланиш ўчоғи ва юрак ритми спектрал кўрсаткичларининг ўзаро пропоционал корреляцияси асосланган;
болалар нафас олиш аъзолари ўткир яллиғланиш касалликларида иммунитет яллиғланиш маркерлари ўзгаришининг касаллик босқичларига боғлиқлиги аниқланган;
илк бор нафас олиш тизими ўткир респиратор касалликлари оғирлик даражасининг С-реактив оқсил ва прокальцитонин кўрсаткичлари ўзгаришига боғлиқлиги исботланган;
болалар соғлиғини назорат қилиш учун R-R интервали асосида юрак ритми спектрал кўрсаткичлари ўзгаришларини баҳолашнинг NBICS технологияларига мос маълумотлар базаси яратилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Болаларда нафас тизими ўткир яллиғланиш касалликларида юрак ритми спектрал тавсифи бўйича дифференциал ташхисоти тизимли таҳлилининг янги услулини ишлаб чиқиш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
«Болаларда нафас тизими ўткир яллиғланиш жараёни ривожланишининг прогнозлаш усули» услубий қўлланмаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 24 апрелдаги 8н-з/55-сон маълумотномаси). Мазкур услубий қўлланма нафас олиш тизими ремиссия муддатини қисқартириш, касалхонага ётувчи беморлар сонини камайтириш, болалар саломатлигини яхшилаш имконини берган;
«Болалар нафас тизими ўткир яллиғланиш касалликларини қиёсий солиштирма ташхислаш» услубий қўлланмаси тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 24 апрелдаги 8н-з/55-сон маълумотномаси). Мазкур услубий қўлланма нафас аъзолари ўткир яллиғланиши мавжудлигини эрта ташхислаш ва уларни оғир клиник шаклларга ўтишини аниқлаш ҳамда дифференциалланган даволашга хизмат қилган;
болаларда нафас аъзолари ўткир яллиғланиши юрак ритми спектрал хусусиятлари бўйича қиёсий ташхисотининг тизимли таҳлили бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш тизимига, жумладан, 1-шаҳар болалар клиник шифохонаси ва Андижон вилояти болалар кўп тармоқли тиббиёт маркази амалиётларига жорий этилган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2018 йил 24 апрелдаги 8н-з/55-сон маълумотномаси). Натижада болаларда юрак ритми вареабиллигининг нафас аъзолари ўткир яллиғланиш касалликларига боғлиқлигини аниқлаш ва ташхислаш янги услубларни қўллаш орқали беморлар ҳаёт сифатини яхшилаш, касаллик билан оғриган болаларни стационарда даволаниш кунларини 2–3 кунга камайтириш имконини берган.
