Рахманов Анваржон Тожибоевичнинг

фан доктори (DSc) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.

Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Дисперс муҳитлар параметрларини назорат қилиш учун зондли яримўтказгич ўзгарткичини ишлаб чиқиш ва уни тайёрлаш технологияси», 01.04.10–Яримўтказгичлар физикаси (техника фанлари).

Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2017.3.DSc/ Т144.

Илмий маслаҳатчи: Эгамбердиев Бахром Эгамбердиевич, физика-математика фанлари доктори, профессор.

Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат техника университети.

ИК фаолият кўрсатаётган муассасалар номи, ИК рақами: Тошкент давлат техника университети, Ўзбекистон Миллий университети, Dsc.28.02.2018.FM/T.03.05.

Расмий оппонентлар: Рахматов Ахмад Зайнидинович, техника фанлари доктори, катта илмий ходим; Абдукадиров Мухиддин, техника фанлари доктори, профессор; Тагаев Марат Боймуратович, техника фанлари доктори, профессор.

Етакчи ташкилот: Ион-плазма ва лазер технологиялари институти.

Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.

II. Тадқиқотнинг мақсади: зондли яримўтказгич наноўзгаргичлари асосида дисперс муҳит назорат тизимлари учун кўп функцияли ўлчаш қурилмаларини ишлаб чиқишдан иборат.

III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:

ўрнатилган  ҳарорат градацияси асосида яримўтказгич структурасига киришма атомларини киритишнинг эффектив усули ишлаб чиқилган;

зондли яримўтказгич ўзгартгичларнинг конструктив элементларини ҳисобга олган ҳолда статик ва аниқлик характеристикаларини таҳлил қилишга имкон берадиган зондли яримўтказгич наноўзгарткичларни статик ва динамик характеристикалари ишлаб чиқилган;

зондли яримўтказгич ўзгартгичларнинг ўлчаш хатоликларини синфлаш имкониятини берадиган ва уларни таъсирини баҳолай оладиган алгоритм моделлари ишлаб чиқилган;

зондли яримўтказгич ўзгарткичларни қуришнинг асосий принциплпри  ва математик моделларини яратилган;

яримўтказгич юзасида нанокластерларни бир жинсли тақсимланиш принциплари ва уларнинг ўлчамлари, таркибини бошқариш ишлаб чиқилган;

зондли яримўтказгич ўзгартгичларнинг сезгирлиги ва статик характеристикасининг тўғри чизиқлилиги мезонлари бўйича параметрик лойиҳалаш усуллари ва алгоритмлари ишлаб чиқилган; 

дисперс муҳитлар параметрларини назорат қилиш учун зондли яримўтказгич ўзгартгичлар асосида микропроцессорли қурилма яратилган.

IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:

зондли яримўтказгич наноўзгаргичлари асосида дисперс муҳит назорат тизимлари учун кўп функцияли ўлчаш қурилмаларини ишлаб чиқиш бўйича олинган натижалар асосида:

яримўтказгичли наноўзгартгичлар асосида кўп функцияли ўлчаш қурилмасига Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк Агентлигининг ихтирога патенти олинган («Толали материаллар ва дисперс муҳит температураси ва намлигини ўлчаш қурилмаси» №IАР 05156  2016 й.). Ишлаб чиқилган зондли яримўтказгич наноўтказгичлари асосида кўп функцияли ўлчаш қурилмаси толали материаллар ва дисперс муҳит ҳарорати ва намлигини ўлчаш имконини берган;

яримўтказгичли наноўтказгичлар асосида кўп функцияли ўлчаш қурилмаси дон сақлаш иншоатларда буғдой маҳсулотларини ҳарорати ва намлигини назорат қилиш учун жорий қилинган («GALLA-ALTEG» очиқ аксиядорлик жамиятининг 2016 йил 4 майдаги 02/640-сонли маълумотномаси). Ишланмани жорий қилиш дон маҳсулотлари сақлашнинг стабил шароитларини таъминлаш эвазига уларнинг сифатини сақлаб қолиш ва исроф бўлмаслиги имконини яратган;

яримўтказгичли наноўтказгичлар асосида кўп функцияли ўлчаш қурилмаси технологик қайта ишлашда яримўтказгичли мураккаб структурали эритмаларни тайёрлашда қўлланилган  («OZELTEXSANOAT» аксиядорлик компаниясининг 2016 йил 4 майдаги 02-662-сонли маълумотномаси). Ишланмани жорий қилиш электрон ўлчаш асбобларининг элементларини танлаш вақтини икки баробар қисқартириш имконини берган.