Йилмаз Жанкалўғлунинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармогʻи номи): “Ўзбекистонда ислом диний таълими ва уни ривожлантириш истиқболлари” мавзусидаги 09.00.02 – Онг, маданият ва амалийот шакллари фалсафаси (Дин фалсафаси) (Фалсафа фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2020.4.PhD/Fal498.
Илмий маслаҳатчи: Саифназаров Исмоил, фалсафа фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Ўзбекистон Миллий университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети, DSc.03/30.12.2019.F.01.05.
Расмий оппонентлар: Холбеков Абдулғани, социология фанлари доктори, профессор; Абдуллаев Абдурасул Абдулппаттоевич, фалсафа доктори (PhD) додцент,
Етакчи ташкилот: Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази.
Диссертация йўналиши: назарий-амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистонда диний таълимни ривожлантириш, диний ва дунйовий билимларнинг мутаносиблиги ва барқарор тараққийот мақсадларига эришиш.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Ўзбекистонда диний қадриятлар халқ турмуш тарзига чуқур кириб боргани сабабли ислом диний таълимининг одамлар онгида иродани тарбиялаш омили, аҳолининг ўзаро ҳамкорлиги ва ижтимоий ҳимоясининг тенглигини таъминлашда намоён бўлиши асосланган;
Марказий Осиёда асрлар мобайнида диний таълим нафақат ислом илмларини, балки борлиқ билан боғлиқ бошқа илмларни ҳам ўрганиш омили сифатида кўрилгани натижасида аждодларимизнинг нафақат исломий, балки ижтимоий, табиий фанларда ҳам улкан кашфиёт ва муваффақиятларга эришганлиги очиб берилган;
Мустақиллик даврида аҳолининг диний қадриятларга бўлган қизиқиши ортиши натижасида диний таълим фуқаролар онгида, хусусан, ёшлар тафаккурида истиқлолни қадрлаш, ватанни севиш, диний ва миллий қарашларни қадрлашни таъминлаши омили сифатида намоён бўлгани исботланган;
Туркия ва Ўзбекистон мисолида диний таълимни хусусилаштирмаслик ёндашуви диний таълимотда ўзининг шахсий қарашларини билдирувчи “устозлар”ни олдини олиш орқали жамиятни сохта ақидаларда сақлаш экани далилланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ўзбекистонда диний маърифат ва уни ривожлантириш истиқболлари давомида олинган илмий натижалар асосида:
Ўзбекистонда диний таълимнинг одамлар онгида иродани тарбиялаш омили, совет тузуми давридаги диний таълимнинг асосий мақсадлари халқининг дунёқараши, ҳаёт тарзи, урф-одатларини ўзгартиришдаги таъсири, унинг ижтимоий онгга мафкуравий таъсирида намойон бўлишига оид хулосалардан Ўзбекистон Миллий Телерадиокомпанияси «Ўзбекистон Телерадиоканали» Давлат Муассасасининг  «Ўзбекистонда диний маърифат ва уни ривожлантириш истиқболлари» мавзусидаги кўрсатувни тайёрлашда фойдаланилган. (Ўзбекистон Миллий Телерадиокомпанияси «Ўзбекистон Телерадиоканали» Давлат Муассасасининг 2023 йил 12 июлдаги № 02-31-1080-сон маълумотномаси). Натижалар фуқаролар онгида диний билимларнинг ривожланиш тарихи, уларнинг турмуш тарзига таъсири ҳақида тасаввурларнинг шаклланишига хизмат қилган;
Ўзбекистонда диний таълимни ташкил этиш учун яратилган шароитларнинг даврнинг руҳи билан боғлиқлиги,  умуминсоний, миллий ва маънавий қадриятларига таянган ҳолда диннинг коммуникатив функсиясини амал қилишига оид хулосалардан (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Ҳузуридаги Имом Бухорий Халқаро Илмий-Тадқиқот Марказининг илмий мулоқотларини ташкил этиш ва туркум услубий қўлланмаларни тайёрлашда фойдаланилган. (Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси Ҳузуридаги Имом Бухорий Халқаро Илмий-Тадқиқот Марказининг 2023 йил 05 апрелдаги № 02/164-сон маълумотномаси). Натижалар мустақиллик йилларида диний маърифатни ривожлантириш мақсадлари инсонда рози бўлиб яшаш туйғусини шакллантиришга йўналганлигини тушунишга хизмат қилган;
Янги Ўзбекистонда ташкил этилган диний таълим муассасаларида дунйовий ва диний билимлар мутаносиблигини таъминлашнинг динлараро бағрикенглик, миллий тарихий онгни шакллантириш ҳамда диний радикализмга қарши кураш воситаси эканлигига оид хулосалардан Ўзбекистон Республикаси Йошлар Агентлигининг ижтимоий йўналтирилган дастурларини тайёрлашда фойдаланилган. (Ўзбекистон Республикаси Йошлар Агентлигининг 2023 йил 09 майдаги № 3-02-21-1232-сон маълумотномаси). Тадқиқот натижалари тарбияда диний онгни ривожлантиришга оид маданий тадбирларни таййорлашда хизмат қилган;
глобаллашув шароитида мамлакатимизда диний конфессиялараро ҳамкорликни таъминлашда тарихий жарайонда шаклланган сийосий, маданий ва географик омилларни ҳисобга олиш, диний маърифатнинг йошлар тарбиясига таъсири ва  уни миллий қадрият сифатида асрашнинг аҳамиятига оид ғоялардан Ўзбекистон Мусулмонлари Идорасининг мадрасалар тарихини ва диний таълим жараёнларининг хорижий тажрибасини ўрганишга оид адабиётларни тайёрлашда фойдаланилган. (Ўзбекистон Мусулмонлари Идорасининг 2023 йил 17 апрелдаги № 1147-сон маълумотномаси). Натижалар диний ташкилотлар ҳамкорлигининг асосий мақсади динлараро бағрикенгликни шакллантириш ва дунйода тинчликни сақлашга йўналганлигини тушунишга хизмат қилган.