Хакимов Миролимжон Муродилжонович
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I.Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Кўчма дон қуритиш машинаси конструксиясини такомиллаштириш ҳамда унинг кинематик ва динамик таҳлили», 05.02.02 – Механизмлар ва машиналар назарияси. Машинашунослик ва машина деталлари (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2023.2.PhD/Т3667.
Илмий раҳбарнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Собиров Холхўжа Аббозович, техника фанлари номзоди, доцент.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Андижон машинасозлик институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Наманган муҳандислик-қурилиш институти, PhD.03/30.12.2019.Т.90.01.
Расмий оппонентларнинг Ф.И.Ш., илмий даражаси ва унвони: Джураев Анвар Джураевич, техника фанлари доктори, профессор; Нематов Эркин Ҳамроевич, техника фанлари бўйича фалсафа доктори, доцент.
Етакчи ташкилот номи: Наманган муҳандислик-технолигия институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади кўчма дон қуритиш машинаси ишчи барабанининг конструксиясини такомиллаштириш ва асосий параметрларини асослаш орқали энергия сарфини камайтиришдан иборат.
III. Диссертация тадқиқотининг илмий янгилиги қуйидагилардан иборат:
шоли қуритиш жараёнида каллориферда ҳосил қилинган иссиқ ҳаво оқимини чиқиб кетмаслигини ва шоли массасини кейинги циклга узатиш учун белгиланган миқдорда тўкилишини таъминлайдиган қопқоқ билан жиҳозланган ҳамда ички қисмига шолини иссиқ ҳаво оқими томон сурадиган винт маҳкамланган барабанли кўчма дон қуритиш машинасининг конструксияси ишлаб чиқилган;
янги конструксиядаги кўчма дон қуритиш машинаси барабанининг ҳаракат қонуни билан қопқоқнинг ҳаракат қонунлари орасидаги боғлиқликлар барабанга эквивалент бўлган тўрт бўғинли ричагли механизмни кинематик таҳлил этиш асосида аниқланган;
барабан қопқоғини белгиланган пайтларда очилиб ёпилишини таъминловчи пружинанинг бикирлик коеффицентини аниқлаш имконини берадиган аналитик ифода қопқоқ массаси, барабан радиуси ва бурчак тезлигини инобатга олган ҳолда ишлаб чиқилган;
кўчма дон қуритиш машинаси барабанидаги шоли тўкиш қопқоғининг очилиш бурчагининг ўзгариш қонунияти барабан бурилиш бурчаги ва пружинанинг бикирлик коеффициентига боғлиқ равишда тажрибавий тадқиқотлар асосида аниқланган.
IV.Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Кўчма дон қуритиш машинаси конструксиясини такомиллаштириш ҳамда унинг кинематик ва динамик таҳлили бўйича олинган натижалар асосида:
пружина билан жиҳозланган қопқоқни қуритиш барабанига бириктириш орқали, барабанли кўчма дон қуритиш машинасининг конструксияси учун янги техник ечимга Ўзбекистон Республикаси Интеллектуал мулк агентлигининг фойдали моделга патентлари олинган («Дон экинлари маҳсулоти учун қуритиш қурилмаси», №ФАП01831. 10.02.2022 й. ва «Дон маҳсулотлари учун қуритиш қурилмаси», №ФАП02071. 11.08.2022 й). Натижада, такомиллаштирилган барабанли кўчма дон қуритиш машинасининг конструктив схемасини ишлаб чиқиш имконияти яратилган;
такомиллаштирилган барабанли кўчма дон қуритиш машинаси Ўзбекистон Республикаси Қишлоқ хўжалиги вазирлиги тасарруфидаги фермер хўжаликларида, жумладан Андижон вилояти Жалақудуқ ва Марҳамат туманларидаги фермер хўжаликларида жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023-йил 6-февралдаги 07/22-05/458-сон маълумотномаси). Натижада, қуритиш самарадорлиги 1 соатда турли намликдаги 150 кг донни 6% намлигини олишда электр энергия сарфи 3,8 кВт соатни ташкил қилган ҳамда қуритилган шолидан табиий усулда қуритилган шолига нисбатан 2,6 % га кўп гуруч олишга эришилган.