Калашников Виталий Алексеевичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Разработка конструкции секционной сеялки для посева семян пшеницы в междурядья хлопчатника и обоснование параметров», 05.07.01 – Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация машиналари. Қишлоқ хўжалиги ва мелиорация ишларини механизациялаш (техника фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: B2022.2.PhD/Т2926.
Илмий раҳбар: Худойбердиев Толибжон Солиевич, техника фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса (муассасалар) номи: Андижон машинасозлик институти.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Андижон қишлоқ хўжалиги ва агротехнологиялар институти, PhD.05/30.06.2021.Т.126.02
Расмий оппонентлар: Мансуров Мухторжон Тохиржонович, техника фанлари доктори, профессор; Мамарасулова Манирахон Турсунбоевна техника фанлари бўйича фалсафа доктори, PhD.
Етакчи ташкилот: «Наманган мухандислик технология институти».
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: ғўза қатор ораларига эгатлар профилидан келиб чиққан ҳолда буғдой уруғини кўп қаторлаб экувчи сексияли сеялканинг конструксиясини ишлаб чиқиш ва унинг асосий иш органлари параметрларини асослаш йўли билан иш сифатини ошириш ҳамда сарф ҳаражатларни камайтиришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
буғдой уруғини ғўза қатор ораларига экувчи сеялканинг сирпанчиғига ўрнатилган анкерсимон ва суйри шаклли эккич параметрлари асосланган;
буғдой уруғини ғўза қатор ораларига экишда сеялка иш органининг параметрларини ва эккичнинг қаршилик кучини аниқлаш имконини берадиган аналитик ифодалар унинг тупроққа ботиш чуқурлиги ва тупроқнинг физик-механик хоссаларини ҳисобга олган ҳолда олинган;
сирпанғич ва унга ўрнатилган эккичларнинг оптимал параметрлари уларга таъсир этадиган қаршилик кучлари асосида аниқланган;
буғдой уруғини ғўза қатор ораларига экадиган сексияли сеялканинг сирпанғичли эккичининг ғўза қатор ораларининг мураккаб профилига мос келадиган конструктив параметрлари асосланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Ғўза қатор ораларига эгатлар профилидан келиб чиққан ҳолда буғдой уруғини кўп қаторлаб экувчи секцияли сеялканинг шарнир–сирпанғичли эккич параметрларини асослаш бўйича олинган натижалар асосида:
тавсия этилаётган шарнир–сирпанғичли эккич (№ ФАП 01846) билан жиҳозланган секцияли сеялкага дастлабки талаблар ва техник топшириқ ишлаб чиқилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 23 июн №06/34-05/3097-сон маълумотномаси). Натижада ғўза қатор ораларига эгатлар профилига мос ҳолда буғдой уруғини кўп қаторлаб экувчи секцияли сеялка яратилган;
тавсия этилаётган шарнир–сирпанғичли эккич билан жиҳозланган секцияли сеялка Андижон вилояти Балиқчи туманидаги “Келажак сардобаси” ва “Оқтепа унумли ерлари”, Олтинкўл туманидаги “Сафаробод тонг юлдузи” ва “Сафаробод баракаси” фермер хўжаликларида жорий этилган (Қишлоқ    хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 23 июн №06/34-05/3097-сон маълумотномаси). Натижада шарнир–сирпанғичли эккич билан жиҳозланган секцияли сеялка ёрдамида ғўза қатор ораларига буғдой уруғини кўп қаторлаб экишда энергия ва ресурс сарфларини 20–25 % га камайган;
ишлаб чиқилган буғдой уруғини кўп қаторлаб экувчи секцияли сеялканинг саноат нусхаларини тайёрлаш учун лойиҳа-конструкторлик ҳужжатлари (техникавий шартлар ва чизмалар) “АНДИЖАНТЕХМАШ” МЧЖ да лойиҳалаш жараёнига жорий этилган (Қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2023 йил 23 июн №06/34-05/3097-сон маълумотномаси). Натижада асосланган параметрларга эга бўлган шарнир–сирпанғичли эккич билан жиҳозланган секцияли сеялкани ишлаб чиқариш имкони яратилган.