Sayt test rejimida ishlamoqda

Сулаймонов Жасур Бахтиёровичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Ибн Халдун ижтимоий-фалсафий консепсияси ахлоқий-аксиологик асосларининг герменевтик тадқиқи”, 09.00.03 – Фалсафа тарихи (Фалсафа фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2018.2.PhD/Fal206.
Илмий раҳбар: Пўлатова Дилдор Акмаловна, фалсафа фанлари номзоди, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент давлат шарқшунослик университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Ўзбекистон Миллий университети, DSc.03/30.12.2019.F.01.05.
Расмий оппонентлар: Холмўминов Жафар Муҳаммадиевич, фалсафа фанлари доктори, доцент; Асатуллоев Иномжон Абубакр ўғли, фалсафа фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD), доцент.
Етакчи ташкилот: Ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети.
Диссертация йўналиши: назарий-амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади Ибн Халдун ижтимоий-фалсафий консепсийасининг  ахлоқий-аксиологик жиҳатларини очиб беришдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Абдураҳмон Абузайд ибн Халдуннинг «Муқаддима» асаридаги аксиологик ва конструктив-ахлоқий қарашларининг Янги Ўзбекистон ёшлари тарбияси ва фалсафий тафаккурига когнитив-мантиқий таъсирида амалий аҳамиятга эгалиги «Асабийя» (Бирдамлик العصبية), «Умран» (العمران Фаровон жамоа) тушунчалари воситасида очиб берилган;
Абдураҳмон Абузайд ибн Халдун «Муқаддима» асарида илгари сурилган «Асабийя» (Бирдамлик العصبية), «Умран» (Фаровон жамоа العمران), «Давла» (давлат الدولة) «Ижтимаъ» (الاجتماعية  ижтимоийлик), «Бадава» (Кўчманчи ҳаёт тарзи بدوي), «Ҳадоро» ( الحضارة Ўтроқ ҳаёт тарзи) категориялари мутафаккир ижтимоий фалсафий консепсиясини методологик жиҳатдан ташкил қилувчи аксиологик ва ахлоқий асосларининг генезиси эканлиги мантиқий асосланган;
Абдураҳмон Абузайд ибн Халдуннинг жамийатни вужудга келиш сабаблари, исҳки тузилиши, урф-одатлари, анъаналар, оилавий муносабатлар, диний ва умуминсоний қадрийатлар, инсон ва жамийат оъртасидаги алоқадорликлар борасидаги ижтимоий-ахлоқий ва сийосий қарашлари мажмуи «Муқаддима» асарининг герменевтик талқини асосида маданийатлараро мулоқот, оъзаро ҳамкорлик контекстида ижтимоий онгни шакллантиришда замонавий жамийат характерига мослиги илмий асосланган;
Абдураҳмон Абузайд ибн Халдун ижтимоий фалсафий консепсийасидаги тинсҳлик, адолат, эзгулик, муҳаббат, инсонпарварлик, бағрикенглик, ҳамжиҳатлик ва маърифатга ундовсҳи камолот мезонлари тизими (интеграцийа, унификацийа, глобал дунйони рақамлаштириш динамикасинининг оъсиши) глобаллашув жарайонида йошларни бузғунсҳи, йот ва зоъравонликка ундовсҳи мафкуравий тарғиботлар таъсирига қарши курашда  адекват тарбиялашда субстансионал асосга эга эканлиги фалсафий жиҳатдан исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Абдураҳмон Абузайд ибн Халдуннинг ижтимоий фалсафий консепсийасининг ахлоқий ва аксиологик асосларининг герменевтик таҳлили боъйисҳа ишлаб сҳиқилган илмий таклифлар асосида:
Абдураҳмон Абузайд ибн Халдуннинг «Муқаддима» асаридаги аксиологик ва конструктив-ахлоқий қарашларининг Янги Ўзбекистон ёшлари тарбияси ва фалсафий тафаккурига когнитив-мантиқий таъсирида амалий аҳамиятга эгалиги «Асабийя» (Бирдамлик العصبية), «Умран» (العمران Фаровон жамоа) тушунчалари воситасида осҳиб берилганлигига оид хулосалардан Республика Маънавийат ва маърифат марказининг 2023 йил учун чора-тадбирлар дастурининг ИИИ йўналишида белгиланган «Ғоя ва мафкура масаласи ҳамда илм-фан ва маърифат тарғиботи» 16-банди «Буюк аллома ва мутафаккирларимиз ҳаёти ва фаолиятини чуқур ўрганиш, бой маънавий ва маданий меросларини асраб авайлаш, илмий-ижодий асарларини кенг тарғиб қилиш» мавзусидаги тарғибот ишларини ўтказишда фойдаланилган (Республика Маънавийат ва маърифат марказининг 2023 йил 14 мартдаги 02-22/217-сон маълумотномаси). Илмий натижалар буюк мутафаккирларнинг бой маънавий ва маданий меросини халқимиз орасида кенг тарғиб қилишда самарали восита ролини бажарган;
Абдураҳмон Абузайд ибн Халдун «Муқаддима» асарида илгари сурилган «Асабийя» (Бирдамлик العصبية), «Умран» (Фаровон жамоа العمران), «Давла» (давлат الدولة) «Ижтимаъ» (الاجتماعية  ижтимоийлик), «Бадава» (Кўчманчи ҳаёт тарзи بدوي), «Ҳадоро» ( الحضارة Ўтроқ ҳаёт тарзи) категориялари мутафаккир ижтимоий фалсафий консепсиясини методологик жиҳатдан ташкил қилувчи аксиологик ва ахлоқий асосларининг генезиси эканлигига оид тавсия ва хулосалардан Имом Термизий халқаро илмий тадқиқот марказининг йиллик режага мувофиқ о'тказилган «Жаҳолатга қарши ма'рифат», «Экстремистик ва террористик ташкилотларнинг г'аразли ниятлари ва муқаддас ислом динининг асл мазмун-моҳияти» мавзуларидаги давра суҳбатлари ҳамда тарғибот тадбирларини ташкил этишда фойдаланилган (Имом Термизий халқаро илмий тадқиқот марказининг 2023 йил 27 февралдаги 01-07-33-сон маълумотномаси). Илмий тадқиқот натижалари мазкур тарғибот тадбирларининг сифати, мазмуни ва самарадорлигига ижобий таъсир кўрсатган.
Абдураҳмон Абузайд ибн Халдуннинг жамийатни вужудга келиш сабаблари, исҳки тузилиши, урф-одатлари, анъаналар, оилавий муносабатлар, диний ва умуминсоний қадрийатлар, инсон ва жамийат оъртасидаги алоқадорликлар борасидаги ижтимоий-ахлоқий ва сийосий қарашлари мажмуи «Муқаддима» асарининг герменевтик талқини асосида маданийатлараро мулоқот, оъзаро ҳамкорлик контекстида ижтимоий онгни шакллантиришда замонавий жамийат характерига мослигига оид илмий хулосалар ва маълумотлардан Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот маркази томонидан нашр қилинган “Оърта аср Шарқ алломалари ва мутафаккирлари тарихий-фалсафий мероси энциклопедийаси”ни таййорлашда фойдаланилган (Оъзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Имом Бухорий халқаро илмий-тадқиқот марказининг 2023 йил 2 мартдаги 02-99-сон маълумотномаси). Диссертация илмий натижалари “Оърта аср Шарқ алломалари ва мутафаккирлари тарихий-фалсафий мероси энциклопедийаси”ни Абдураҳмон Абузайд ибн Халдуннинг ижтимоий фалсафий қарашлари хусусидаги маълумотлар билан бойитишга ёрдам берган.
Абдураҳмон Абузайд ибн Халдун ижтимоий фалсафий консепсийасидаги тинсҳлик, адолат, эзгулик, муҳаббат, инсонпарварлик, бағрикенглик, ҳамжиҳатлик ва маърифатга ундовсҳи камолот мезонлари тизими (интеграцийа, унификацийа, глобал дунйони рақамлаштириш динамикасинининг оъсиши) глобаллашув жарайонида йошларни бузғунсҳи, йот ва зоъравонликка ундовсҳи мафкуравий тарғиботлар таъсирига қарши курашда  адекват тарбиялашда субстансионал асосга эга эканлигига оид илмий хулоса ва тавсийалардан Оъзбекистон Миллий телерадиокомпанийаси «Оъзбекистон тарихи» телеканалининг «Тақдимот» коърсатуви ссенарийсини таййорлашда фойдаланилган (Оъзбекистон Миллий телерадиокомпанийасининг 2023 йил 3 мартдаги 02-31-352-сон маълумотномаси). Илмий натижалар телетомошабинларда Абдураҳмон Абузайд ибн Халдуннинг ижтимоий фалсафий консепсийасидаги тинсҳлик, адолат, эзгулик, муҳаббат, инсонпарварлик, бағрикенглик, ҳамжиҳатлик ва маърифатга ундовсҳи камолот мезонлари тизимига доир илмий-тарихий билимларни оширишга хизмат қилган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish