Nabiev Sarvar Botir o‘g‘lining
falsafa doktori (PhD) dissertatsiyasi himoyasi haqida e’lon

I. Umumiy ma’lumotlar.
Dissertatsiya mavzusi, ixtisoslik shifri (ilmiy daraja beriladigan fan tarmog‘i nomi): «Mashinasozlikda texnologik tizimlar tarkibiy qismlarining funksional-parametrik kombinatsiyasi jarayonlarini boshqarish», 05.01.08 – Texnologik jarayonlar va ishlab chiqarishlarni avtomatlashtirish va boshqarish (texnika fanlari).
Dissertatsiya mavzusi ro‘yxatga olingan raqam: B2022.3.PhD/T2852
Ilmiy rahbar: Mamadjanov Alisher Mamadjanovich, texnika fanlari doktori, professor.
Dissertatsiya bajarilgan muassasa nomi: Toshkent davlat texnika universiteti.
IK faoliyat ko‘rsatayotgan muassasalar nomi, IK raqami: Toshkent davlat texnika universiteti, DSc.03/30.12.2019.T.03.02.
Rasmiy opponentlar: texnika fanlari doktori, professor Ismailov Mirxalil Agzamovich, texnika fanlari nomzodi, dotsent Sapaev Mamatkarim.
Yetakchi tashkilot: Farg‘ona politexnika instituti.
Dissertatsiya yo‘nalishi: nazariy va amaliy ahamiyatga molik.
II. Tadqiqotning maqsadi: texnologik tizim vositasining funksional-parametrik mosligini tarkibiy qismlarini ishlab chiqish, texnologik, tashkiliy va tarkibiy qarorlarini tezkor qabul qilish uchun matematik model, algoritm va dasturiy ta’minotni ishlab chiqish.
III. Tadqiqotning ilmiy yangiligi:
texnologik tizim tarkibiy qismlarining funksional - parametrik muvofiqligini aniqlash va ta’minlash jarayonini boshqarish uchun asosiy texnologik uskunalarni yuklash zonalarini, shuningdek ishlov beriladigan qismlarni qayta ishlash va saqlash zonalarini analitik taqdim etish shakllantirildi va ishlab chiqildi;
turli koordinata tizimlarida ishlaydigan robotlarning ishlash zonalarining qoplama yuzalarini qurish asosida ularning xavfsiz birgalikda ishlashi uchun sanoat robotlarining bog‘lanish holati matrisasini yaratish prinsipi ishlab chiqilgan;
boshqarish funksiyasini qurish asosida texnologik tizim tarkibiy qismlarining funksional-parametrik muvofiqligini aniqlash va ta’minlash jarayonini boshqarish vazifasini tizimli ravishda optimallashtirishga imkon beradigan matematik model ishlab chiqilgan;
o‘tish matrisalarini qurish va sanoat robotining ushlash moslamasining o‘tish nuqtalarini hisoblash asosida uning tarkibiy qismlarining funksional - parametrik muvofiqligini ta’minlaydigan texnologik tizimning tarkibiy echimlarini loyihalash uchun umumlashtirilgan algoritm ishlab chiqilgan.
IV. Tadqiqot natijalarining joriy qilinishi.
Mashinasozlikda texnologik tizimlar tarkibiy qismlarining funksional-parametrik kombinatsiyasi jarayonlarini boshqarish bo‘yicha olingan ilmiy nazariy natijalar asosida:
mashinasozlikning texnologik birliklari tarkibiy qismlarining funksional va parametrik muvofiqligini aniqlash va ta’minlash jarayonlarini boshqarish uchun ishlab chiqilgan dasturiy ta’minot to‘plami Telecom Device PRO MChJda joriy etilgan (“Uztelecom” AK ning 2023 yil 18-maydagi 27-03-28/1604-son ma’lumotnomasi). Natijada, texnologik tizimlarni loyihalashni nazorat qilish va avtomatlashtirish imkonini bergan.
sanoat robotining ushlash moslamasini tarkibiy qismlarining funksional - parametrik muvofiqligini ta’minlaydigan texnologik tizimning tarkibiy echimlarini loyihalash uchun ishlab chiqilgan umumlashtirilgan algoritm Telecom Device PRO MChJda joriy etilgan (“Uztelecom” AK ning 2023 yil 18-maydagi 27-03-28/1604-son ma’lumotnomasi). Natijada, texnologik tizimlarni loyihalashni boshqarish va avtomatlashtirish jarayonida yangi texnologiyani qo‘llash natijasida hosildorlik an’anaviy usulga nisbatan 1,10-1,12 baravar oshgan.