Каржавова Хуршида Aбдумаликовнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон
И. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Маҳалла тизимида ижтимоий хизматларни ривожлантиришнинг ташкилий-иқтисодий механизмини такомиллаштириш”, 08.00.05 – Хизмат кўрсатиш тармоқлари иқтисодиёти
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: Б2022.2.ПҳД/иқт2134
Илмий раҳбар: Aрабов Нурали Уралович, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Шароф Рашидов номидаги Самарқанд давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Бердақ номидаги Қорақалпоқ давлат университети, ПҳД.03/30.01.2020.И.20.06
Расмий оппонентлар: Норчайев Aсатулло Норбўтайевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор; Халмуратов Қуаниш Полатович, ПҳД, доцент.
Йетакчи ташкилот: Қарши муҳандислик-иқтисодиёт институти .
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
ИИ. Тадқиқотнинг мақсади: ижтимоий хизмат кўрсатиш соҳасининг ривожланиши билан аҳоли еҳтиёжларининг мослигини таъминлаш, сифатли “сервис” хизматини таъминлашда рақамли иқтисодиёт имкониятларидан кенг фойдаланиш, ижтимоий хизмат кўрсатишнинг янги стандартларини ва уни ташкил етишнинг такомиллаштирилган механизмларини яратиш орқали юқори самарадорликка ва хизматлар бозорида рақобатбардошликка йеришиш бўйича илмий-инновацион тадқиқотлар асосида илмий таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
ИИИ. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
ижтимоий ҳимояга муҳтож оилаларни қўллаб-қувватлаш ва сертификатлаш, маҳаллабай ишлаш тизимини янги босқичга кўтариш орқали ёшлар ва хотин-қизлар фаоллигини ошириш ҳамда иш ўринларини квоталаш асосида маҳалла даражасида кўрсатиладиган ижтимоий хизматлар таркибини диверсификациялаш таклифи асосланган;
маҳалла тизимида ижтимоий хизматлар самарадорлигига таъсир етувчи омилларни експерт баҳолаш усули ижтимоий хизматлар ривожланишига таъсир кўрсатувчи сиёсий, ижтимоий, иқтисодий, мафкуравий омилларнинг таъсир даражаларини «кучсиз» (0,1-0,5), «ўртача» (0,51-0,75) ва «кучли» (0,76-1,0) мезонлари бўйича гуруҳлаш асосида такомиллаштирилган;
маҳалла тизимида «Онлайн маҳалла» платформаси интеграциясини шакллантириш орқали «маҳалла ҳудудида барча хизматлардан фойдаланишни таъминлаш» тамойили асосида ижтимоий ва давлат хизматлари кўрсатишни жорий етиш таклифи асосланган;
истеъмолчилар танловини ошириш, хизматларга мақсадли талабни қўллаб-қувватлаш, хизматлар сифатини яхшилаш, бюджет маблағларини йетказиб беришни истеъмолчи қарори асосида қабул қилишга йўналтирилган ижтимоий ваучерлар технологиясини қўллаш афзалликлари асосланган.
ИВ. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Маҳалла тизимида ижтимоий хизматларни ривожлантиришнинг ташкилий-иқтисодий механизмини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
ижтимоий ҳимояга муҳтож оилаларни қўллаб-қувватлаш ва сертификатлаш, маҳаллабай ишлаш тизимини янги босқичга кўтариш орқали ёшлар ва хотин-қизлар фаоллигини ошириш ҳамда иш ўринларини квоталаш асосида маҳалла даражасида кўрсатиладиган ижтимоий хизматлар таркибини диверсификасиялаш таклифи Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги фаолиятида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлигининг 2022-йил 30-декабрдаги 01/00-03/19-11954-сон маълумотномаси). Ушбу таклифдан фойдаланиш соҳада кўрсатилаётган ижтимоий хизматларга бўлган талабни аниқлаш асосида ижтимоий ҳимояга муҳтож оилаларни қўллаб-қувватлаш бўйича чора-тадбирларни ишлаб чиқиш имконини берган;
маҳалла тизимида ижтимоий хизматлар самарадорлигига таъсир етувчи омилларни експерт баҳолаш усули ижтимоий хизматлар ривожланишига таъсир кўрсатувчи сиёсий, ижтимоий, иқтисодий, мафкуравий омилларнинг таъсир даражаларини «кучсиз» (0,1-0,5), «ўртача» (0,51-0,75) ва «кучли» (0,76-1,0) мезонлари бўйича гуруҳлаш асосида такомиллаштириш таклифи Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги фаолиятида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлигининг 2022-йил 30-декабрдаги 01/00-03/19-11954-сон маълумотномаси). Ушбу таклифдан фойдаланиш маҳаллаларда ижтимоий хизматлар ривожланишига таъсир етувчи омилларнинг даражасини баҳолаш ва ушбу хизматларни ривожлантириш стратегиясини аниқлаш имконини берган;
маҳалла тизимида «Онлайн маҳалла» платформаси интеграсиясини шакллантириш орқали «маҳалла ҳудудида барча хизматлардан фойдаланишни таъминлаш» тамойили асосида ижтимоий ва давлат хизматлари кўрсатишни жорий етиш таклифи Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги фаолиятида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлигининг 2022-йил 30-декабрдаги 01/00-03/19-11954-сон маълумотномаси). Ушбу таклифдан фойдаланиш маҳалла тизимида тақдим қилинаётган ижтимоий хизматларни рақамлаштириш орқали хизмат кўрсатиш вақтини қисқартириш ҳамда қилинаётган харажатларни 2,5 мартага камайтириш имконини берган;
истеъмолчилар танловини ошириш, хизматларга мақсадли талабни қўллаб-қувватлаш, хизматлар сифатини яхшилаш, бюджет маблағларини йетказиб беришни истеъмолчи қарори асосида қабул қилишга йўналтирилган ижтимоий ваучерлар технологиясини қўллаш таклифи Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлиги фаолиятида фойдаланилган (Ўзбекистон Республикаси Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлигининг 2022-йил 30-декабрдаги 01/00-03/19-11954-сон маълумотномаси). Ушбу таклифдан фойдаланиш ижтимоий ваучер технологиясини қўллаш хизмат кўрсатувчини тўғридан-тўғри молиялаштириш ҳамда хизматлар рақобатбардошлигини ошириш имконини берган.
