Холмирзаев Улуғбек Абдулазизовичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар. 
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи): “Хўжалик юритувчи субъектларда молиявий активлар ҳисоби ва таҳлилини такомиллаштириш”, 08.00.08–“Бухгалтерия ҳисоби, иқтисодий таҳлил ва аудит” (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2020.1.PhD/Iqt1245.
Илмий раҳбар: Хакимов Бунёджон Жўраевич, иқтисодиёт фанлари номзоди, доцент. 
Диссертация бажарилган муассаса номи: Наманган муҳандислик-қурилиш институти
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи: Фарғона политехника институти, PhD.03/27.02.2020.I.106.03.
Расмий оппонентлар: Меҳмонов Султонали Умаралиевич, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор;
Абдуллаев Абдурауф, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот: Тошкент давлат иқтисодиёт университети
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II.Тадқиқотнинг мақсади корхоналарда молиявий активлар ҳисоби ва таҳлилини такомиллаштириш бўйича таклиф ҳамда тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат. 
III.Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
молиявий активларни МҲХСлари мезонлари асосида ҳамда иқтисодий нафлилик таснифи бўйича молиявий ҳисоботда акс эттириш услубиёти ишлаб чиқилган;
пул маблағларини эркин ва чекланган тавсифи бўйича ва  қимматли қоғозларни аналитик ҳисобини категорияларга ажратиб юритишни ҳисобга олувчи ишчи счётлар асосида молиявий активларни молиявий ҳисоботда акс эттиришнинг такомиллашган тартиби асосланган;
пул ва унга тенглаштирилган маблағларнинг эркин ва чекланган тавсифига ҳамда дебитор қарзларни савдо ва носавдо тавсифига кўра таҳлил қилишнинг такомиллашган услубиёти ишлаб чиқилган;
ноодатий, хусусан пандемия шароитида кичик корхоналарда даромадни тан олиш йўналишида касса усулига асосланган ҳисоб юритишда пул маблағлари ҳаракати тўғрисидаги ички ҳисобот шакли ҳамда мазкур ҳисоботнинг таҳлил қилишни вазиятли ёндашув усули асосида амалга оширишнинг услубиёти ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши. Хўжалик юритувчи субъектларда молиявий активлар ҳисоби ва таҳлилини такомиллаштириш бўйича олинган илмий натижалар асосида: 
молиявий активларни бошқа активлардан фарқ қилувчи ўзига хос жиҳатларнинг асословчи мезонларни белгилаб берилганлиги, молиявий активларни наф кутилаётган йўналишлар бўйича тасниф қилиш тартиби ишлаб чиқилганлиги, молиявий активлар ҳисобини ташкил этиш ва юритиш ҳамда ҳисоботи тизимда услубий ўзгаришларни амалга ошириш зарур бўлган бўғинлар кўрсатиб берилган услубий таклифлар Ўзбекистон Республикаси “Ёғ-мой саноати” корхоналари уюшмаси (Ўзбекистон Республикаси “Ёғ-мой саноати” корхоналари уюшмасининг 2021 йил 23 декабрдаги Кс/7-5-1146-сон маълумотномаси) ва “Учқўрғон-ёғ” АЖ (Учқўрғон-ёғ” АЖнинг 2021 йил 21 сентябрдаги умумий йиғилиши 17-сон баённомаси) ҳамда “Еlegancia art textile” МЧЖ (“Еlegancia art textile” МЧЖнинг 2021 йил 25 июнь, 5-сон баённома) томонидан қабул қилинган. Таклифнинг амалиётга жорий қилиниши натижасида молиявий активларни бошқа активлардан фарқ қилувчи ўзига хос жиҳатларнинг асословчи мезонлар асосида молиявий активлар бошқа турдаги активлардан аниқ мезонлар бўйича ажратиб олишга эришилган, шунингдек корхона томонидан Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 24 февралдаги ПҚ-4611-сон қарор билан тасдиқланган “Илғор халқаро тажрибани ҳисобга олган ҳолда молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларини ва мазкур соҳада кадрлар тайёрлашнинг замонавий усулларини босқичма-босқич жорий этиш бўйича” Йўл харитаси 2-банди 1-пунктида белгиланган вазифаларнинг тадқиқот мавзусига алоқадор  томонлари бажарилишига эришилган;
5600-Пул эквивалентларини ҳисобга олувчи счётларнинг янги таркиби ҳамда уларда ахборотларни акс эттиришга асос бўладиган мезонларни тизимлаштирилган тартиби ҳамда 5810-“Қимматли қоғозлар” счётлари бўйича аналитик ҳисобни ташкил этиш ва юритишни қимматли қоғозларни категорияси ва бошқа зарур белгиларига кўра олиб бориш услуби, мувофиқ равишда миллий ҳисоб тизимидаги узоқ ва қисқа муддатли инвестицияларга оид молиявий натижаларни тегишли объектларда тўғри акс эттириш масаласига тегишли бўлган: материаллашган (тан олинган) даромад ва харажатлар натижаси (соф фойда ёки зарар), шунингдек материаллашмаган (тан олинмаган) даромад ва харажатлар ва уларнинг  натижаси (соф фойда ёки зарар)  ҳисоби ҳамда уларни ҳисоботда акс эттиришлар бўйича амалий таклиф Ўзбекистон Республикаси “Ёғ-мой саноати” корхоналари уюшмаси (Ўзбекистон Республикаси “Ёғ-мой саноати” корхоналари уюшмасининг 2021 йил 23 декабрдаги Кс/7-5-1146-сон маълумотномаси) ва “Учқўрғон-ёғ” АЖ (Учқўрғон-ёғ” АЖнинг 2021 йил 21 сентябрдаги умумий йиғилиши 17-сон баённомаси) қабул қилинган.  Ушбу таклифнинг амалиётга жорий қилиниши натижасида пул эквалентлари счётида ҳисобга олинадиган муомала турлари жорий молиявий активларнинг бошқа турларида ҳисобга олинадиган муомала турларидан аниқ мезонлар асосида фарқлаб берилган; 
бухгалтерия балансида пул маблағлари тўғрисидаги ахборотларни акс эттиришнинг чекланган ва чекланмаган тавсифга асосланган ҳамда жорий олишга тегишли счётларнинг савдо ва носавдо тавсифига ажратиб акс эттиришни янги тартиблари ва таҳлил этиш усуллари тўғрисидаги таклифи Ўзбекистон Республикаси “Ёғ-мой саноати” корхоналари уюшмаси (Ўзбекистон Республикаси “Ёғ-мой саноати” корхоналари уюшмасининг 2021 йил 23 декабрдаги № Кс/7-5-1146 маълумотномаси) ва “Учқўрғон-ёғ” АЖ (Учқўрғон-ёғ” АЖнинг 2021 йил 21 сентябрдаги умумий йиғилиши 17-сон баённомаси) ҳамда “Еlegancia art textile” МЧЖ (“Еlegancia art textile” МЧЖнинг 2021 йил 25 июнь, 5-сон баённома) томонидан қабул қилинган. Ушбу таклифнинг амалиётга жорий қилиниши натижасида янги услуб ташқи ахборотдан фойдаланувчиларга пул маблағлари ҳамда олишга тегишли счётлар бўйича зарур, сифатли ва аҳамияти кўп маълумотларни кўпроқ олиш имкониятини берган, шунингдек корхона томонидан Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 24 февралдаги ПҚ-4611-сон қарор билан тасдиқланган “Илғор халқаро тажрибани ҳисобга олган ҳолда молиявий ҳисоботнинг халқаро стандартларини ва мазкур соҳада кадрлар тайёрлашнинг замонавий усулларини босқичма-босқич жорий этиш бўйича” Йўл харитаси 4-банди 3-пунктида белгиланган вазифаларнинг тегишли қисмлари бажарилган;
пандемия шароитида пул маблағлари кирими ҳамда чиқими асосида  кичик корхоналар фаолиятини бошқариш воситаларидан бири ҳисобланган “Кичик хўжалик юритувчи субъектларда пул маблағлари ҳаракати ва ҳолатини шакллантириб берувчи ички ҳисоб модели” ишлаб чиқилди ва таклиф этилди. Ушбу таклиф “Арк мебел плюс” МЧЖ (“Арк мебел плюс” МЧЖнинг 2021 йил 30 июлдаги умумий йиғилишида, 7-сон баённома) муҳокама қилинган. Ушбу таклифнинг амалиётга жорий қилиниши натижасида кичик хўжалик юритувчи субъектларда пул маблағлари ҳаракати ва ҳолатини шакллантириб берувчи ички ҳисоб модели корхонадаги мавжуд пул маблағлари ҳамда уларнинг кирими асосида пул маблағлари чиқимини йўлга қўйиб, шу мутоносиблик асосносида бизнес фаолияти узлуксизлигини таъминлашга эришиш, бошқарув ҳисоби ва таҳлили шаклида олиб бориш имконини берган ҳамда моделдан фойдаланиш пандемия шароитида кичик корхоналар бизнес фаолиятини узлуксиз олиб боришни таъминлашда муҳим восита бўлган.