Матёқубова Дилфуза Олимбоевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): “Минтақада инновацион фаоллик асосида аграр соҳа ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш механизмини такомиллаштириш” (Хоразм вилояти мисолида), 08.00.12 – Минтақавий иқтисодиёт (иқтисодиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2021.3.PhD/Iqt1831.
Илмий раҳбар: Рузметов Бахтияр, иқтисодиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Урганч давлат университети.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса номи, ИК рақами: Урганч давлат университети, PhD.03/28.08.2020.I.55.03.
Расмий оппонентлар: Кодиров Абдурашид Мажидович, иқтиcодиёт фанлари доктори, профессор; Рузиев Ойбек Абдумуминович, иқтисодиёт фанлари номзоди, доцент.
Етакчи ташкилот:  Қорақалпоқ давлат университети.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади инновацион фаоллик асосида минтақа аграр соҳасида ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш механизмини такомиллаштиришда илмий таклиф ва амалий тавсиялар ишлаб чиқиш ҳисобланади.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
Ҳазорасп туманида мева-сабзавот, Боғот туманида узумчилик, Хонқа, Гурлан туманларида шоличилик, Шовот, Янгибозор туманларида пахта-тўқимачилик, Хива, Янгиариқ туманларида пиллачиликни ташкил қилишнинг “ўсиш нуқталари” асосланган.
минтақа аграр соҳа самарадорлигини ошириш омили сифатида инновацион фермер хўжаликлари тармоғини кенгайтириш, ички ва ташқи алоқалар кооперациясини шакллантириш тизимини яратиш, вилоятни экспорт салоҳиятини юксалтириш мақсадида ҳар бир туманда консалтинг, маркетинг ва бизнес-жараёнлар асосидаги сервис-тайёрлов марказларини ташкил қилиш таклиф этилган;
Хоразм вилоятида аграр соҳада ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш, маҳсулотлар рақобатбардошлигини таъминлашда агросаноат кластерлари инфратузилмаси, мева-сабзавот, ғаллачилик, пахта-тўқимачилик, пиллачилик, чорвачилик, шоличилик кластерларининг мақсадга мувофиқлиги асосланган;
Хоразм вилоятида ялпи қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари реал қийматининг 2022-2026 йилларга мўлжалланган прогноз кўрсаткичлари ишлаб чиқилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Минтақада инновацион фаоллик асосида аграр соҳа ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш механизмини такомиллаштириш юзасидан олинган илмий натижалар асосида:
Ҳазорасп туманида мева-сабзавот, Боғот туманида узумчилик, Хонқа, Гурлан туманларида шоличилик, Шовот, Янгибозор туманларида пахта-тўқимачилик, Хива, Янгиариқ туманларида пиллачиликни ташкил қилишнинг “ўсиш нуқталари” бўйича таклиф Хоразм вилояти ҳокимининг 2021 йил 20 ноябрдаги “Вилоятда 2022 йил ҳосили учун қишлоқ хўжалиги экинларини оқилона жойлаштириш ва маҳсулот прогноз ҳажмлари тўғрисида”ги 152-12-0-Q/21-сонли қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган. (Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2022 йил  13 апрелдаги № 07/33-04/2249-сонли маълумотномаси). Натижада кўп тармоқли фермер хўжаликлари сони 5 фоизга ошиб, 2,5 млрд. сўмлик мақсадли инвестиция дастурлари амалга оширилган.
минтақа аграр соҳа самарадорлигини ошириш омили сифатида инновацион фермер хўжаликлари тармоғини кенгайтириш, ички ва ташқи алоқалар кооперациясини шакллантириш тизимини яратиш, вилоятни экспорт салоҳиятини юксалтириш мақсадида ҳар бир туманда консалтинг, маркетинг ва бизнес-жараёнлар асосидаги сервис-тайёрлов марказларини ташкил қилиш таклифи Хоразм вилояти ҳокимининг 2020 йил 17 сентябрдагиги “Янгиариқ тумани "Гулланбоғ" қишлоғи ҳудудида “TAGAN GREEN HOUSE” фермер хўжалигига "замонавий гидропоника усулида иссиқхона" қуриш учун ер майдони ажратиш тўғрисида”ги 379-К-сонли қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган. (Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2022 йил  13 апрелдаги № 07/33-04/2249-сонли маълумотномаси). Натижада вилоятда инновацион фермер хўжаликлари сони 20 тага кўпайган, уларда етиштирилган ҳосил миқдори 15 фоизга ошган, инновацион ёндашувлар асосидаги илмий тадқиқотларини қўллаш натижасида “Otaboy oqsoqol” фермер хўжалиги даромадининг 2019 йилда 109,1 млн. сўмга, 2020 йилда 88 млн. сўмга оширишга эришилган.
Хоразм вилоятида аграр соҳада ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш, маҳсулотлар рақобатбардошлигини таъминлашда агросаноат кластерлари инфратузилмаси, мева-сабзавот, ғаллачилик, пахта-тўқимачилик, пиллачилик, чорвачилик, шоличилик кластерлари таклиф қилинган (Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2022 йил  13 апрелдаги № 07/33-04/2249–сонли маълумотномаси). Натижада ички ва ташқи бозорга рақобатбардош қишлоқ хўжалик маҳсулотлари етказиб бериш  имкониятлари кенгайган.
Хоразм вилоятида ялпи қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари реал қийматини 2022-2026 йилларга мўлжалланган прогноз қийматлари ишлаб чиқиш бўйича таклиф Хоразм вилоят ҳокимининг 2020 йил 24 февралдаги “Боғдорчилик ва иссиқхона хўжаликларини ҳамда мева-сабзавот кластерларини қўшимча молиявий қўллаб-қувватлаш чора-тадбирлари тўғрисида”ги 73-Қ сонли қарорини ишлаб чиқишда фойдаланилган. (Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги вазирлигининг 2022 йил  13 апрелдаги № 07/33-04/2249-сонли маълумотномаси). Натижада Хоразм вилоятида аграр соҳада ишлаб чиқариш самарадорлигини ошириш иқтисодий механизми сифатида пахта-тўқимачилик ва агрокластерлар самарали тизимини шакллантириш эканлиги асосланган.