Sayt test rejimida ishlamoqda

Оллаберганов Мардон Исмаиловичнинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Резекциядан кейинги экспериментал остеопорозда суяк тўқимасининг морфофункционал ўзгаришлари ва уни «Кальций-Д3 Никомед» препарати билан коррекциялаш» 14.00.02 – Морфология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Tib834.
Илмий раҳбар: Рузибаев Рашид Юсупович, тиббиёт фанлари доктори.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тошкент тиббиёт академияси.
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тошкент тиббиёт академияси, DSc.04/30.12.2019.Tib.30.03.
Расмий оппонентлар: Орипов Фирдавс Суръатович, тиббиёт фанлари доктори, доцент; Рахматова Муқаддас Холтаевна, тиббиёт фанлари доктори.
Етакчи ташкилот: Тошкент педиатрия тиббиёт институти.
Диссертация йўналиши: назарий ва амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади: экспериментал шароитда каламушларнинг ошқозони Бильрот-II жарроҳлик усули билан резекция қилинганидан кейин суяк тўқимасидаги ўзгаришларни баҳолаш ва уни коррекциялашдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
тажриба шароитида ошқозон резекциясидан кейин 30-60-90 кунли остеопороз моделида гастродуоденал соҳадаги анатомик ўзгаришлар таъсирида моддалар алмашинувининг биокимёвий жараёнлар бузилиши натижасида каламушлар тана оғирлигининг меъёрдан кескин камайиши исботланган;
тажриба шароитида ошқозон резекциясидан кейин кальций ва фосфорнинг сўрилиши бузилиши оқибатида каламушларнинг қонида уларнинг миқдори камайиши натижасидаги ишқорий фосфатаза миқдоринининг кескин ошиши ва суяк тўқимасининг резорбцияланиши остеопороз ривожланишининг асоси эканлиги аниқланган;
тажриба шароитида ошқозон резекциясидан кейин узун найсимон суякларнинг остеометрик ўлчами ва остеобластлар миқдорининг камайиши, остеокластлар миқдорининг ошиши, бирламчи остеонларнинг иккиламчи остеонларга айланиш жараёнлари секинлашиши, турли даражадаги кальцификацияланиш жараёнларининг мозаик жойлашиши, резорбцион бўшлиқлар кузатилиши туфайли остеопороз ривожланиши исботланган;
ошқозон резекциясидан кейин «Кальций глюконат»га нисбатан «Кальций-Д3 Никомед» дори воситасидан фойдаланиш суяклар минерал зичлиги пасайишининг олдини олишга кучлироқ таъсир қилиши ва тиббий реабилитация самарадорлигини ошириши исботланган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши.
Экспериментал шароитда каламушларнинг ошқозони Бильрот-II жарроҳлик усули билан резекция қилинганидан кейин суяк тўқимасидаги ўзгаришларни аниқлаш бўйича олинган илмий натижалар асосида:
экспериментал шароитда Бильрот-II усулида ошқозон резекциясидан кейинги остеопороз ва уни «Кальций-Д3 Никомед» дори воситаси билан коррекциялаш, узун найсимон суякларнинг морфологик ва морфометрик ўзгаришларини баҳолаш бўйича тадқиқотнинг илмий натижалари асосида ишлаб чиқилган «Постгастрорезекцион остеопороз ва уни даволаш усуллари» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 25 февралдаги 8н-з/104-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома ошқозон резекциясидан кейинги кечки даврда иккиламчи остеопороз келиб чиқиши, узун найсимон суяклардаги морфологик ва морфометрик ўзгаришларни ташхислаш, касалликни олдини олиш имконини берган;
ошқозон резекциясидан кейинги остеопорозда қон зардобидаги биокимёвий ўзгаришларни, узун найсимон суякларнинг морфологик ва морфометрик ўзгаришларини баҳолаш бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Хоразм вилоят кўп тармоқли тиббиёт маркази ва Урганч шаҳар 3-сон шаҳар оилавий поликлиникаси амалиётига жорий қилинган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 6 июлдаги 08-19617-сон маълумотномаси). Олинган натижаларнинг амалиётга жорий қилиниши ошқозон резекциясидан кейинги кечки даврда иккиламчи остеопороз туфайли келиб чиқиши мумкин бўлган суякларнинг синишларини олдини олиш ҳамда унинг оқибатидаги ногиронлик кўрсаткичларини камайтириш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish