Sayt test rejimida ishlamoqda

Баймирова Луиза Тухтамишевнанинг
фалсафа доктори (PhD) диссертацияси ҳимояси ҳақида эълон

I. Умумий маълумотлар.
Диссертация мавзуси, ихтисослик шифри (илмий даража бериладиган фан тармоғи номи): «Алкоголга тобелик бўлган беморларда эмоционал, когнитив ва хулқ - атвор бузилишларнинг ўзаро клиник- психологик боғлиқлиги», 14.00.118 – Психиатрия ва наркология (тиббиёт фанлари).
Диссертация мавзуси рўйхатга олинган рақам: В2019.2.PhD/Tib953.
Илмий раҳбар: Турсунходжаева Людмила Александровна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Диссертация бажарилган муассаса номи: Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази
ИК фаолият кўрсатаётган муассаса (муассасалар) номи, ИК рақами: Тиббиёт ходимларининг касбий малакасини ривожлантириш маркази, DSc.04/30.12.2019.Tib.31.01
Расмий оппонентлар: Алимов Улугбек Худоярович, тиббиёт фанлари доктори, профессор; Магзумова Шахноза Шахзадэевна, тиббиёт фанлари доктори, профессор.
Етакчи ташкилот номи: Тошкент педиатрия тиббиёт институти.
Диссертациянинг йўналиши: амалий аҳамиятга молик.
II. Тадқиқотнинг мақсади алкоголга тобелик билан касалланган беморларнинг хулқ-атвори ва ижтимоий мослашув даражасига таъсир қилувчи клиник ва психологик омиллар мажмуасини аниқлаш, унинг қайталанишининг олдини олиш бўйича ёндашувларни оптималлаштириш бўйича таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқишдан иборат.
III. Тадқиқотнинг илмий янгилиги:
алкоголга тобеликнинг биопсихоижтимоий модели асосида жамият қоидаларига  мўътадил, асоциал, жамият қоидаларига қарши хулқ-атворга эга бўлган беморларда солиштирган ҳолда клиник-биологик ва психосоциал хусусиятлари, преморбид хулқ-атвор девиациялари аниқланган;
илк бор ижтимоий активлиги турли векторларига эга бўлган алкоголга тобеликдаги беморларнинг ижтимоий мослашиш қобилиятини баҳоловчи ижтимоий интеллект таркибига кирадиган когнитив, эмоционал ва коммуникатив кўрсаткичлари қиёсланиб, уларнинг когнитив функциялар бузилишлари ва шахснинг типологик хусусиятлари орасида корреляцион боғлиқлик исботланган;
алкоголдан сурункали интоксикация таъсиридаги церебрал етишмовчилик натижасида когнитив бузилишлар  ривожланиши, ақлий иш қобилияти турғун пасайиши ва  касаллик назоратланмайдиган  босқичга ўтиши аниқланган;
алкоголга тобеликдаги рецидивлар олдини олиш ва беморларнинг ижтимоий адаптация даражасини оширишга йўналтирилган чора-тадбирлар ижтимоий интеллект ривожлантириш бўйича  психотерапевтик ёндашув билан оптималлаштирилган.
IV. Тадқиқот натижаларининг жорий қилиниши:
Сурункали алкоголизм натижасидаги руҳий ва хулқ-атвор бузилишларининг клиник хусусиятлари ва алкоголга тобеликни рецидивининг олдини олишга ёндашувлар бўйича олинган илмий натижалар асосида:
спиртли ичимликларни истеъмол қилиш натижасида юзага келадиган руҳий ва хулқ-атвор бузилишларини ва клиник-динамик хусусиятларини аниқлаш бўйича олинган илмий тадқиот натижалари асосида ишлаб чиқилган «Алкоголга тобелик бўлган беморларда ижтимоий интеллектни ривожлантириш усули» номли услубий тавсиянома тасдиқланган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2021 йил 26 апрелдаги 8н-д/149-сон маълумотномаси). Мазкур услубий тавсиянома алкоголга тобеликни рецидивининг олдини олишга ва профилактика чораларини оптималлаштириш имконини берган;
спиртли ичимликларни истеъмол қилиш натижасида келиб чиқадиган руҳий ва хулқ-атвор бузилишларига ва клиник-динамик хусусиятларига бўйича олинган илмий натижалар соғлиқни сақлаш амалиётига, жумладан, Республика наркология илмий-амалий тиббиёт маркази, Тошкент шаҳар наркология диспансери, Тошкент шаҳар наркологик мажбурий даволаш шифохонаси, Наманган вилоят наркологик диспасери амалиётига   жорий қилинган (Соғлиқни сақлаш вазирлигининг 2022 йил 20 январдаги 08-09/1782-сон маълумотномаси). Олинган тадқиқот натижаларининг клиник амалийтга жорий қилиниши алкоголга тобелик бўлган беморларнинг даволанишдан кейин ижтимоий мослашув даражасини прогноз қилиш ва даволаш-реабилитация дастурларини такомиллаштириш хамда касаллик такрорланишининг олдини олиш бўйича ёндашувларни оптималлаштириш наркологик ёрдам самарадорлигини ошириш имконини берган.

Yangiliklarga obuna bo‘lish